Fotometrik kattaliklar. Yorug'lik kuchi, yoritilganlik, ravshanlik, yorug'lik

81 
5. Fotosuratni chiqarishda negativ r
1
= 50 sm masofadan yorug’lik kuchi I
1 
= 15 kd
bo’lgan lampochka bilan t
1
= 3 s davomida yoritib turildi. Qoralik darajasi birinchi 
holdagidek bo’lgan suratni chiqarish uchun negativ r
2
= 2 m bo’lgan masofadan 
yorug’lik kuchi I
2
= 60 kd bo’lgan lampochka bilan qancha t
2
vaqt davomida yoritilishi 
kerak?(12 s) 
6. Yerdan h = 3 m balandlikda, devordan r = 4 m masofada yorug’lik kuchi
I = 100 kd bo’lgan lampa osilib turibdi. Devorning E
1
va yer gorizontal sirtining ular 
esishgan sirtining ular kesishgan chiziqdagi E
2
yoritilganliklari aniqlansin.(3,2 lk 2,4 
lk) 
7. Balandligi h = 8 m bo’lgan simyog’ochga yorug’ligining kuchi I = 1 kkd bo’lgan 
lampa osilgan. Lampani nuqtaviy yorug’lik manbayi sifatida qabul qilib, simyog’och 
asosidan qanday ι masofada, yer sirtidagi yoritilganlik E = 1 lk bo’lishi aniqlansin. 
(18,3 m) 
8. Doiraviy maydoncha ustida lampa osilib turibdi. Maydonchaning o’rtasidan 
yoritilganlik E
1
= 40 lk, chekkasidagi yoritilganlik E
2
= 5 lk. Nur maydoncha 
chekkasiga qanday α burchak ostida tushmoqda? (60) 
9. Radiusi r = 80 sm bo’lgan doiraviy stol markazining ustida h = 60 sm balandlikda 
yorug’lik kuchi I = 100 kd bo’lgan lampa osilib turibdi. Quyidagilar aniqlansin: 1) stol 
markazidagi yoritilganlik E
1
; 2) stol chekkasidagi yoritilganlik E
2
; 3) stolga 
tushayotgan yorug’lik oqimi F; 4) stolning o’rtacha yoritilganligi . (278 lk ; 60 lk 
251 lM ; 125 lk) 
10. Stol chekkasidagi yoritilgalikmksimal bo’lishi uchun lampani radiusi r = 1 m 
bo’lgan stol markazidan qanday h balandlikka osish mumkin. (0,707 m.) 
11. Fonar qobig’idagi tirqish o’lchamlari 10x15 sm bo’lgan yassi xira shisha bilan 
yopilgan. Fonarning normal bilan α = 60
0
burchak tashkil qiladigan yo’nalishdagi 
yorug’lik kuchi I = 15 kd. Shishaning ravshanligi L aniqlansin. (2 kkd/m) 
12. Diametrlari mos ravishda d
1
=2 mm va d
2
=20 sm bo’lgan L
1
= 3 mkd/m
2
ravshanlikli qizib cho’g’ bo’lin turgan metal sharcha va L
2
= 5 kkd/m
2
ravshanlikli 
sharsimon chiroqlarning yorug’lik kuchlari hisoblansin va o’zaro solishtirilsin. (9,4 va
157 kg) 
13. Nur tarqatuvchi konus hamma yo’nalishlarda bir xil B = 2 kkd/m
2
ravshanlikka 
ega. Konusning asosi nur tarqatmaydi. Asosining diametri d = 20 sm va balandligi h = 
15 sm, quyidagi yo’nalishlarda konusning yorug’lik kuchi aniqlansin.
1) o’qi boylab 2) o’qiga tik.(63 va 30 kd) 

82 
14. Agar kinoaparat (kinolentasiz) obektividan ekranga tushayotgan yorug’lik oqimi F 
= 1,75 klm bo’lsa, yorug’likning hamma yo’nalishlarda bir tekisda sochadigan 
kinoekrandagi yoritilganlik E, yorituvchanlik M va ravshanlik L aniqlansin. Ekranning 
kattaligi 5x3,6 m, qaytarish koeffisenti ρ=0,75.(97 lk va 73 lk) 
15. Agar jilosiz oq qog’ozning qaytarish koeffisenti ρ = 0,8 bo’lsa, uaning ravshanligi 
L= 1 kd/m
2
bo’lishi uchun, yorug’ligining kuchi I = 10 kd bo’lgan lampochkani 
qog’oz varagi ustida qanday h balandlikda osish kerak?(1,6 mm) 
16. A nuqtadagi yoritilganlik maksimal bo`lishi uchun nur tarqatuvchi diskni 
gorizontal tekislikdagi qanday 
h
balandlikda joylashtirish kerak? 

Download 3,61 Mb.