kesh-mo‘ljalga oldi holati hosil bo‘ladi), u holda vaqtni tejash mumkin va operativ
hotira qurilmasiga murojat qilinmaydi. Agarda ushbu so‘z kesh-hotirada bo‘lmasa
(
kesh-mo‘ljalga olaolmadi holati hosil bo‘ladi), u holda esa qaysidir qator keshdan
olib tashlanadi, uning o‘rniga kerakli qator kesh-hotiraning pastgi bosqichdan olib
joylashtiriladi yoki operativ hotiradan olib yoziladi.
To‘g‘ri aks ettiruvchi kesh – hotira . To‘g‘ri aks ettiruvchi kesh – hotira
kesh-hotira turining eng oddiy turiga tegishli. 4.4-chizmada 32 baytli 1024 bloqdan
iborat bo‘lgan bir bosqichli kesh-hotiraga misol qeltirilgan.
Kesh-hotiraning har bir elementi uch qismdan tashkil topgan:
74
1.Tag (tasma) maydonida manzil hotirasining katta 17 razryadi joylashadi, u
bo‘yicha axborotlar bloki keladi (blok manzili).
2.Valid maydoni (xaqiqiy) axborotlarni haqiqiyligi haqidagi ma’lumotlar saqlaydi.
3.Block maydoni hotiradagi axborotlar blokining nusxasini saqlaydi.
4.4-chizma. To‘g‘ri aks ettiruvchi kesh
To‘g‘ri aks ettiruvchi kesh-hotirada ushbu blok faqat bir joyda blok nomeri
bo‘yicha saqlanishi mumkin. Protsessor hotira manzilini berganda, kesh-hotira
kontrolleri bu manzildan 10 bitli blok nomerini beradi va ularni kesh-hotiradan
1024 elementdan birini qidirish uchun ishlatadi. Agarda bu element xaqiqiy bo‘lsa,
u holda Tag maydon manzili va kesh-hotira Tag maydoni solishtirish amalga
oshiriladi. Agarda maydonlar teng bo‘lsa, u holda
kesh-mo‘ljalga oldi holati hosil
bo‘ladi, razryadlari mos kelmaganda esa –
kesh-mo‘ljalga olaolmadi holati hosil
bo‘ladi.
Kesh-mo‘ljalga oldi holati bo‘lganda kesh-hotiradan so‘z o‘qiladi. Kesh-
mo‘ljalga olaolmadi holatida yoki xaqiqiy emaslikda hotiradan blok chaqiriladi va
kesh hotirada saqlanadi, ya’ni u joyda bo‘lgan blokni o‘rniga o‘zgartiriladi.
To‘g‘ri aks ettiruvchi kesh-hotirada bir hil nomli axborotlar bloki kesh-
hotiradagi bir xududni egallash xuquqi uchun raqobatlashadilar. Bu muammoni hal
qilish uchun quyidagi tadbirni amalga oshirish kerak bo‘ladi, bir hil nomli bloklar
kesh-hotiraning bir necha joyiga (ko‘plik) joylashtirilishi kerak. Bundek hotira
oldingisiga nisbattan murakkabroq, chunki kerakli blok borligini bilish uchun
Tag
(17
бит)
Блок
номе
ри
(10
бит)
Сўз
(3 бит)
Байт
(2 бит)
Блокда сурилиш
Valid
Tag
Block
Valid
Tag
Block
Valid
Tag
Block
Блок 0
Блок 1
Блок 1023
кэш
Манзил
75
barcha ko‘plikni tekshirish talab etiladi. Manzillar teglarini saqlash uchun hotira
assotsiativ hotira kabi joriy etiladi, bu esa blok joylashgan joyni qidirishda ko‘p
takrorlanishni yo‘q qilish imkonini beradi.
