TARMOQ XAVFSIZLIGI ………………………………………………

4. TARMOQ XAVFSIZLIGI ……………………………………………… 139 
4.1. Tarmoq xavfsizligi zaiflikalari ………………………………………….. 139 
4.2. Tarmoqlararo ekran va virtual himoyalangan tarmoq …………………... 154 
4.3. Simsiz tarmoqlar xavfsizligi …………………………………………….. 162 
Nazorat savollari..............…………………………………………..……….... 169 
5. FOYDALANUVCHANLIKNI TA’MINLASH USULLARI ………… 171 
5.1. Foydalanuvchanlik va uning tizimlar uchun muhimligi ………………... 171 
5.2. Ma’lumotlarni zaxira nusxalash usullari ………………………………... 173 

302 
5.3. Ma’lumotlarni qayta tiklash usullari ……………...…………………….. 190 
5.4. Hodisalarni qaydlash ………...………………………………………….. 192 
Nazorat savollari..............…………………………………………..……….... 198 
6. DASTURIY VOSITALAR XAVFSIZLIGI …………………………... 199 
6.1. Dasturiy vositalardagi xavfsizlik muammolari ………………………… 199 
6.2. Dasturiy vosita xavfsizligining fundamental prinsiplari ………………... 203 
6.3. Zararkunanda dasturiy kodlar ……………………………………………. 209 
Nazorat savollari……………………………………………………………… 223 
7. 
AXBOROT XAVFSIZLIGI SIYOSATI VA RISKLARNI 
BOSHQARISH …………………………………………………………….. 224 
7.1. Tizimlarning umumiy arxitekturasi ……………………………………... 224 
7.2. Axborot xavfsizligi siyosati va uni amalga oshirish …………………… 232 
7.3. Risklarni boshqarish …………………………………………………….. 247 
Nazorat savollari……………………………………………………………… 257 
8. KIBERJINOYATLARNING INSON XAVFSIZLIGIGA TA’SIRI …. 259 
8.1. Kiberjinoyatchilik, kiberhuquq va kiberetika …………………………... 259 
8.2. Inson xavfsizligi ………………………………………………………… 270 
Nazorat savollari……………………………………………………………… 282 
ADABIYOTLAR RО‘YHATI……………………………………………… 284 
BELGILAR VA QISQARTMALAR..…………………………………….. 287 
TERMINLAR LUG'ATI…………………………………………………… 289 

303 
Muhammad al-
Xоrazmiy nоmidagi Tоshkent axbоrоt texnоlogiyalari universiteti, 
2020 
“Kiberxavfsizlik asoslari”
5330300 – Axborot xavfsizligi, 5330500 – Kompyuter njiniringi (Kompyuter
injiniringi, AT-servisi, Multimedia texnologiyalari), 5330600 – Dasturiy injiniring,
5350100 - Telekommunikatsiya texnologiyalari (Telemommunikatsiya,
teleradiouzatish, mobil tizimlar), 5350200 – Televizion texnologiyalar
(Audiovizual texnologiyalar, telestudiya tizimlari va ilovalari), 5350300 –
Axborot-kommunikatsiya texnologiyalari sohasida iqtisodiyot va menejment,
5350400 – Axborot-kommunikatsiya texnologiyalari sohasida kasb ta’limi,
5350500 – Pochta aloqasi texnologiyasi va 5350600 – Axborotlashtirish va
kutubxonashunoslik yo’nalishlari talabalari uchun o‘quv qo‘llanma. 
Kriptologiya kafedrasi majlisida
ko‘rib chiqildi va nashr etishga ruxsat etildi. 
2020 yil 9 may
36 - 
sоnli bayonnоma
“AX” fakulteti UK majlisida 
ko‘rib chiqildi va nashr etishga ruxsat etildi.
2020 yil 27 may
9 - 
sоnli bayonnоma
Muhammad al-Xorazmiy nomidagi 
TATU Kengashi majlisida 
ko‘rib chiqildi, nashr etishga va nashr 
guvohnomasini olishga ruxsat etildi
2020 yil 4 iyul
9(702) - 
sоnli bayonnоma
Tuzuvchilar: S.K.Ganiyev 
A.A.Ganiyev 
Z.T.Xudoyqulov 
Taqrizchilar: K.A.Tashev 
O.P.Axmedova 
Mas’ul muharrir:
Musahhih: S.X.Abdullaeva