Tabiiy gazlar. Tabiiy gaz tarkibi ham qazib olinadigan joyiga bog’liq ravishda o’zgarib turadi:
uning asosiy qismini metan,
qolganini etan, propan, butan, pentan kabi gazsimon uglevodorodlar tashkil qiladi.
Tabiiy gazlar yoqilg’i sifatida va kimyo sanoatida xomashyo sifatida ishlatiladi Xomashyo sifatida tabiiy gaz tarkibidan quyi haroratli fraksiyalash yoki gazlarni erituvchilar bilan adsorbsiyalab, so’ngra fraksiyalarga ajratib haydash orqali olingan metan, propan, butan va boshqa uglevodorodlar ham ishlatiladi.
o’zbekistonda katta miqdorda toshko’mir, neft va tabiiy gaz zahiralari mavjud bo’lib, kimyo sanoati tarmoqlarida ularni qayta ishlovchi korxonalar samarali faoliyat ko’rsatmoqda.
Hozirgi kunda insoniyat oldida organik yoqilg’ilarai energetik maqsadlarda qo’llashning o’sishini oldini olish, uning o’rniga quyosh, shamol, daryo va dengiz, okean suv kuchlari, atom yadrosi, biologik chiqindilar kabilardan foydalanish, ozod etilgan organik yoqilg’ilarni esa kimyoviy xomashyo sifatida ishlatish muammosi turibdi, ko’plab olimlar shu muammo ustida izlanishlar olib bormoqdalar.
