| Oksidlanish reaksiyalari.
Benzol oksidlovchilar ta'siriga juda chidamli. Kislorod ta'sirida oksidlanib, dudli alanga hosil qilib yonadi:
2C6H6, + 302 -> 12C + 6H2О
Olinishi. Benzol va uning gomologlari ko’mirni kokslash mahsuloti bo’lgan toshko’mir smolasidan olinadi. Hozirgi vaqtda arenlarni neftdan ham ajratib olinadi. (Asetilenning kimyoviy xossalariga qarang)
Ishlatilishi. Benzol va uning gomologlari nitrobenzol, xlorbenzol, yuqori molekular birikmalar, bo’yoqlar, dori-darmonlar, qishloq xo’jaligi zararkunan-dalariga qafshi vositalar olishda qo’llanadi.
Uglevodorodlarning asosiy tabiiy manbalari toshko’mir, neft va tabiiy gazlar hisoblanadi.
-
o’zbekistonda qidirib topilgan ko’mir zahiralari 2 milliard tonnadan ortiq.
-
Ko’mirning geologik zahiralari bo’yicha o’zbekiston Markaziy Osiyoda ikkinchi o’rinda turadi.
-
Ko’mir hozirgi kunda Angren, Sharg’un va Boysun konlarida qazib chiqarilmoqda.
-
o’zbekistonda qidirib topilgan gaz zahiralari 2 trillion kubometrga yaqin.
-
160 dan ortiq neft konlari mavjud.
-
Neft va gaz mavjud bo’lgan beshta asosiy mintaqa: Ustyurt, Buxoro-Xiva, Janubiy-arbiy Hisor, Surxondaryo, Farg’ona.
-
Respublikamizda neft va gazni qayta ishlaydigan zavodlar Farg’ona, Oltiariq, Sho’rtan, Muborak va Ko’k yumaloqda faotiyat ko’rsatmoqda.
|
