|
Oʻzbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi andijon mashinasozlik instituti intellektual transport tizimlari darslik
|
| bet | 41/109 | | Sana | 27.05.2024 | | Hajmi | 12,4 Mb. | | #254493 |
Bog'liq ИТТ darslik (2)Birinchi daraja shahar tizimidagi alohida transport uzellaridan tashkil topgan. Oddiy ko’rinishda transport uzeli sifatida chorraxadagi svetofor hamda yopiq to’xtab turish joylari, ogohlantirish vositalari, transport okiminining teligini chegaralovchi, tonnellarni boshqarish tizimi va x.k. faoliyatni amalga oshiradi. Doimiy ravishda so’z nisbatan transport detektorlari, svetofor signallari yoki boshqariladigan yo’l belgilari va avtomatlashtirilgan boshqarish tizimi tomonidan shakllantirilgan yopik uzeli to’g’risida yuritiladi. Bunday kontseptsiyaga asoslangap lokal boshqarish tizimi boshqa transport uzellari yoki yuqoridagi boshqarish markazi bilan belgilaigan axborot va funktsional aloqalarga ega
Ikkinchi daraja. SHahar xududining transport tizimi transport uzellaridan shakllangan, ular o’z navbatida bir xil ko’rinishidagi texnologiyalar asosida nisbatan yopiq topologik majmualaridan tashkil topgan. Topologik majmua deb misol, alohida belgilangan shahar xududida o’zaro aloqalarga ega bo’lgan transport oqimlarini boshqarish vositalari hisoblanadi. Bunga teskari misol, shahar ichida har xil xududlarda joylashgan o’xshash texnologiyalarni namoyish etuvchi to’xtab turish bekatlarini park and Ride turidagi boshqarish tizimi yoki avtotransport tonnellarida harakatlarni boshqarish tizimlari. SHuning uchun ikkinchi darajadagi boshqarish viloyat darajasidagi boshqaruv deb hisoblanadi mazmunida topologik va texnologik uzellaridagi boshqaruvga bo’linadi.
Boshqarish jarayonlarini amalga oshirish nuqtai nazaridan bu darajadagi vaqtinchalik boshqarish oddiy ko’rinishida svetofor ob’ektlari tomonidan bajariladi lekin ularning kamchiligi transport oqimini tezkor o’zgarish xolatiga reaktsiya bera olmaydi. SHuning uchun ham zamonaviy telematik tizimlarida transport oqimlariga bog’liq va moslashuvchan boshqaruv amalga oshiriladi va unda asosiy e’tibor transport uzellarining konfiguratsiyasiga (tuzilmasi) karatiladi.
Nisbatan oddiy vaziyat deb uzellarni chiziqli joylashuvi hisoblanadi va uni boshqarish algoritmlarini oson yo’l bilan aniqlash mumkin, chunki transport oqimlarini optimallashtirish ikki tomonlama yo’nalishiga tegishli.
Bunday xolatda nisbatan murakkab optimallashtirish turlaridan tarmoqdagi transport vositalarining ko’pyo’nalishli harakatlarini qamrab oluvchi TRANSYT usulini tanlash lozim. Uzellarning joylashuvi bo’yicha topologik xududlari quyidagicha bo’linadi:
yassi (tekis) konfiguratsiya xududiga;
chizikdi (arterial) konfiguratsiya xududiga.
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Oʻzbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi andijon mashinasozlik instituti intellektual transport tizimlari darslik
|
