|
Tonnelning funktsional arxitekturasi
|
| bet | 80/109 | | Sana | 27.05.2024 | | Hajmi | 12,4 Mb. | | #254493 |
Bog'liq ИТТ darslik (2)14.2. Tonnelning funktsional arxitekturasi
Tonnelning asosiy funktsional arxitekturasi transport va texnik uskunalar, himoya vositalari va barcha aloqalar bilan jihozlangan bo’ladi. Har bir funktsional blok alohida texnik vositalar bilan shakllangan-transport parametrlarni o’lchaydigan datchiklar, transport oqimini boshqaruvchi yo’l belgilari va boshqalar. Agarda texnik vositalar bir nechta funktsional bloklar bilan bog’langan bo’lsa, ular ushbu tizimning yuqori darajasiga kiritiladi.
Norvegiyaning Oslo va Bergen shaharlarini bog’laydigan E16 trassasi 48 ta favqulodda (avariya) to’xtash joylari, 215 ta yong’inni o’chirish nuqtalari va 15 ta qayrilish joylari bilan jihozlangan.
Tonnel tizimi telematik darajada transportni boshqarish tizimiga kiritilishi lozim ushbu xolat mazmunida toneldagi har bir axborot xoxlagan vaqtda va joyda yuqoridagi tizimga uzatilishi mumkinligini anglatadi (teskari talab ham to’g’ri). Demak tonnelni boshqarish tizimi ochiq tizim deb hisoblanadi va yuqoridagi tizimga talab etiladigan axborotlarni uzatadi va shu bilan birga tonnelda yuqoridagi tizim transport harakarlanishiga ta’sir ko’rsatadi.
14.1-rasm. Norvegiyadagi Laersdal (Lærdalstonnelen) tonneli (uzunligi 24,5 km)
14.3. Tonnelning asosiy boshqarish tizimi
Transport sektori boshqarish ierarxiyasining eng yuqori bosqichi hisoblanadi. Umumiy xolatda u bir nechta qismlardan iborat. Sektor deb shahar tarkibida nafaqat bir nechta tizimlardan tashkil topgan yig’indisi, balki davlat xududida avtomagistrallarni boshqarish tizimi yoki milliy darajada xavfli yuklarni tashish tizimi (RISC management) ham hisoblanishi mumkin. Ma’lumotlar yo’l tarmog’idagi asosiy tonnellardan, yoki viloyat boshqarish pultlardana avtomagistrallarni boshqarish markaziga uzatiladi, shahardagi tonnellar esa shahar transportni boshqarish integral tizimi tarkibiga kiritilishi lozim.
Yer usti yo’llaridagi yorug’lik yoki ventilyatsiyani boshqarish tizimlari bilan jihozlangan barcha tonnellar markaziy boshqarish tizimi bilan jihozlanishi kerak. Tonnelni boshqarish tizimi o’zining asosiy va birlamchi vazifalaridan biri tonnelda transportning uzluksiz harakatini ta’minlashi lozim. Bunda texnika xavfsizligi qoidalariga rioya qilish va ekologiya talablari bajarilishini ta’minlash lozim.
Yuqorida aytib o'tilganidek, tonnellarning asosiy xususiyati shundaki, uning ichida tabiiy yorug'lik darajasi juda past, shuning uchun uni e'tiborsiz qoldirish mumkin. Shu sababli, kunduzi tonnelning kirish va chiqish joylarida yorug'likning keskin pasayishi kuzatiladi. Bino ichida etarlicha yorug'lik bo'lmasa, haydovchining kirish va chiqish joyidagi ko'rish qobiliyati bir lahzaga "o'chadi", bu esa baxtsiz hodisa xavfini oshiradi. Shuning uchun tonnellardagi chiroqlar kunning istalgan vaqtida yorug'likning silliq o'zgarishini ta'minlashi kerak, bu esa haydovchiga yangi yo'l sharoitlariga tezda moslashish imkoniyatini beradi.
|
| |
