tayyorlik va kutish
Jarayon bajarilish holatidan quyidagi 3 sababga ko`ra chiqishi
mumkin:
-OT uning harakatini tugatadi;
- toki biror bir hodisa yuz bermasa jarayon o`z ishini davom ettira
olmaydi, unda OT uni kutish holatiga o`tkazadi;
-hisoblash tizimida uzilish yuz berganda uni tayyorlik holatiga
o`tkaziladi.
Yangi model jarayonlar mavjud bo`lganda o`zini yaxshi
tomondan ko`rsatadi lekin jarayonni tizimga paydo bo`lishi va yo`qolishini
inobatga olmaydi.
To`liqlik uchun yana 2 jarayon holatini qo`shish zarur: tug`ilish
va bajarishni tugatish.
Windows operatsion tizimida CTRL+ALT+DEL tugmalari
kombinatsiyasi yordamida joriy vaqtda bajarilayotgan jarayonlar va ular
haqidagi ma`lumotni taqdim etuvchi oynani chaqirishimiz mumkin.
Bundan tashqari har bir jarayon ustida sichqoncha o`ng
tugmasini bosib, ayni jarayon prioritetini oshirish yoki kamaytirish va
boshqa imkoniyatlardan foydalanish mumkin.
Komandalar bilan ishlash.
Ish jarayonini tezlashtirish va o‘rnatilgan dasturlarni tez ochish
uchun Windows operatsion tizimining run(выполнить) oynasidan
foydalanish qulaydir.
Papkalar ichini ochib yoki ―ПУСК‖ tugmasi orqali o‘rnatilgan
dasturlarni qidirib topish, ma‘lum vaqt talab etiladi. Shuning uchun
quyidagi komandalarni bilib olsangiz dasturlarni tezda ishga
tushirishingiz mumkin bo‘ladi. Komandalarni yozish katta, kichik
harflarning umuman farqi yo‘q.
Quyida operatsion tizimda asosiy ishni bajaruvchi va ko‘p
qo‘llaniladigan dasturlarning qisqa shakli keltirilgan. Bu komandalar
Windows 10 operatsion tizimida tekshirib chiqilgan. Windows ning
qolgan versiyalarida ma‘lum bir komandalar ishlamasligi mumkin, lekin
ko‘p qismi boshqa versiyalarda ham ishlaydi.
ПУСК->Выполнить(Windows emblemasi+R)-> ichiga quyidagi
komandalarni birini yozamiz:
Wndows operatsion tizimi komandalari
1. Calc – kalkulyatorni ishga tushirish
2. Mspaint – paint rasm muharririni ishga tushirish
3. Notepad – juda kerakli dastur, yon daftarcha, yaqin hamroh
―Блокнот ni ishga tushirish
4. Cmd – bilganlar, tushunganlar uchun qulay, ish bajaruvchi
dastur ―командная строка‖ ni ishga tushirish.
5. Taskmgr – CTRL+ALT+DELETE komandalarini o‘rniga shu
operatorni kiriting va ―Диспетчер задач Windows‖ni ishga tushiring.
6. Msconfig – ―Конфигурация системы‖ oynasini ochish.
Asosan автозагрузка‖ lrni o‘rnatish uchun ishlatiladi.
7. Dxdiag – sistema va qurilmalar haqida umumiy ma‘lumotga
ega bo‘lish uchun kerak bo‘ladigan oyna, ya‘ni ―Средство
диагностики DirectX oynasi.
8. Mstsc – tarmoq orqali ruhsat etilgan kompyuterning ish
stoliga kirishni amalga oshiruvchi ―Подключение к удаленному
рабочему столу oynasini hosil qilish.
9. Services.msc – operatsion tizim yuklanganda ishga tushuvchi
barcha ―Служба‖ larni ko‘rish va ularni boshqarish oynasini hosil qilish.
10. Regedit – ―редактор реестра‖ oynasi. Yosh bolalarga(новичок,
чайник) bu bilan o‘ynashish qatiyan man etiladi.
11. OSK – ba‘zan kompyuter klaviaturasi ish paytida ishdan
chiqib qoladi, shunda bu komanda yordam beradi, tarnishing ―экранная
клавиатура‖.
12. Wordpad – notepad ning akasi wordpad oynasini hosil qlish.
13. Winver О программе Windows‖ oynasi. Qaysi operatsion
tizim o‘rnatilgan, uning egasi kim(kimga litsenziya berilgan) kabi
ma‘lumotlarni ko‘rish ochiladigan oyna.
14. Charmap – Klaviaturada mavjud bo‘lgan simvollardan
tashqari, boshqa klaviaturada mavjud bo‘lmagan simvollarni jadval
ko‘rinishida chiqaradi. Bu degani istalgan simvolni istalgan joyda ishlatish
mumkin degani.
15. Msinfo32 – О системы‖ operatsion tizim, uning
komponentlari, kompyuter qurilmalari haqida to‘liq ma‘lumot chiqarib
beradi.
16. Soundrecorder – ovoz yozish uchun kichik dasturcha
―звукозапись‖ ni ishga tushirish.
17. Magnify – kichik yozuvlarni kattalashtirish uchun ishlatiladigan
tizimning ―экранная лупа‖ komponentasi.
18. Cleanmgr – ―Очистка диска‖ belgilangan(o‘rnatilgan) disk
razdelini tozalash(формат).
19. Control – ―Панел управления‖ qurilmalar, komponentlar,
umumiy operatsion tizimni sozlovchi oyna.
20. Compmgmt.msc – ―управления компьютером‖ butun
kompyuterni
boshqarish(guruhlarni
boshqarish,
foydalanuvchilarni
boshqarish, disklarni…).
21. Devmgmt.msc – barcha kompyuter qurilmalarini haqida
ma‘lumot beruvchi ―диспетчер устройств‖ oynasini hosil qilish.
22. … – shu vaqtdagi kompyuter foydalanuvchisiga tegishli
katalogga kirish.
23. \\190.0.7.10 – Ip adressni bilgan holda, shu ipadressga tegishli
kompyuterga o‘tish. Bunda faqat ruhsat etilgan kataloglarni ko‘rish mumkin
bo‘ladi.
24. Ping ipadres – boshqa kompyuter bilan aloqani tekshirish
uchun mo‘ljallangan utility. Ipadres degan joyga kerakli ip adres yoziladi.
25. C:, D: — Kerakli vinchester razdeliga yoki kerakli katalogga
tezkor o‘tish uchun qulay yozuv. Agar kerakli katalogga o‘tish kerak
bo‘lsa, C:\windowsko‘rinishida o‘tiladi.
26. Iexplore – Microsoft Internet Explorer web brouzerini ishga
tushirish
MSOffice dasturlarini ishga tushiruvchi komandalar
1. Winword – Microsoft Word matn muharririni ishga tushirish
2. Excel – Microsoft Excel jadval muharririni ishga tushirish
3. Powerpnt – taqdimotlar yaratuvchi Microsoft Power Point
dasturini ishga tushirish
4. Msaccess – ma‘lumotlar bazasi bilan ishlovchilar uchun Microsoft
Access dasturini ishga tushirish
5. Infopath – hisobotlar va har xil blankalarga ega bo‘lgan Microsoft
Office InfoPath dasturini yuklash.
6. Mspub – Microsoft Publisher ya‘ni dizaynerlik iqtidori bor
foydalanuvchilar uchun qulay dastur(bukletlar, vizitkalar,…).
7. Ofis – Rasmlarni ko‘rish uchun mo‘ljallangan Microsoft
Office Picture Manager dasturini ishga tushirish
8. Outlook – Microsoft Outlook dasturiga kirish.
Boshqa asosiy dasturlarni ishga tushiruvchi komandalar
1. Winrar – arxivlovchi, ommabop dastur Winrar.
2. Firefox – Mozilla Firefox web brouzerini yuklash.
3. Nero – CD va DVD disklarga yozuvchi, hozirgi kunda yozishdan
tashqari boshqa vazifalar(video va musiqa fayllarini ochish, rasmlarni
tomosha qilish,..)ni ham bajaruvchi super NERO dasturini yuklash.
4. Delphi32 – Delphi(dasturchilar uchun) dasturini yuklovchi
komanda.
5. Lingvo – Lingvo tarjimon dasturi. Berilgan so’zlarni bir
necha tillarga tarjima qilib beruvchi dasturni ishga tushirish.
6. Photoshop – Bu dasturni bilmaydigan IT soha vakillari bo‘lmasa
kerak. Ha o‘sha Adobe Photoshop dasturi.
7. Opera – Ya‘na bir brouzer Opera. Ko‘pchilik har xil turdagi
brouzerdan foydalanadi, shuning uchun bu yerda bir necha ommabop
brouzerlarni tez yuklash komandasi berilgan.
Yuqoridagi barcha dasturlar(boshqa dasturlar ham) o‘rnatilganda
global o‘zgaruvchi hosil qiladi va sistema hotirasiga saqlab quyadi.
Saqlangan global o‘zgaruvchini ―командная строка‖ ga yozsangiz, shu
dastur yuklanadi. Ko‘rib turganingizdek barcha global o‘zgaruvchilar o‘z
dasturi nomidan olingan(ba‘zi hollarda dasturning ma‘lum bir qismidan
olinadi).
| 