8. Format tavsiyanomasi buyruqlari qanday amallarni bajarish uchun m o’ljal-
langan?
9. Microsoft Word 97 ning yangi imkoniyatlari qanday?
10. WinWord 7.0 dasturi yordam ida elcktron hujjatlarni k o ’rib
chiqish tartibi
qanday?
11. Konvertor dasturlar qanday dasturlardir?
217
XI BOB. N A S H R IY O T T IZ IM I.A R I
Keyingi paytda turli korxonalarda kichik nashriyotlar paydo bo’la boshladi.
Kichik nashriyot deganda, shaxsiy kompyuter bazasida, turli tez chop qiluvchi
va boshqa q o ’shim cha qurilmalar orqali bosma mahsulotlari (kitob, oynom a:
jum al, broshuralar, prospektlar va hokazo) chiqarish tushuniladi. Bunda bo ’lajak
bosma m ahsulotlari kompyuterda tayyorlanadi, ya’ni
kompyuter varaqlash, asl
maketlash ishlari ham kompyuterda bajariladi.
R izograf esa asl maket shaklida kompyuterda tayyorlangan, chop qilish
uchun ishlatiladi va u minutiga o ’rtacha 130 sahifani chop qilishi mumkin.
Rizograflam ing ham turli xillari mavjudligi va turli chop qilish tczligiga egaligi
va asosan rangli ekanligini eslatamiz.
Rizograflardan tashqari, kichik nashriyotda lazer printcri ham b o ’lishi
lozim. Undan mashinka sifatida foydalanishni aslo unuting. U faqat kompyu
terda tayyorlangan asl maketni bir nusxada chiqarish
uchun lazer printerda chop
qilish sifati yaxshi bo’lganligi va so ’ngra uni rotariatda, rizograflarda, katta bos
m a qurilm alarida chiqarish uchun ishlatiladi.
B undan tashqari, kichik nashriyotda muqovalovchi, qog’ozlam i kesuv-
chi, broshyuralovchi va boshqa qurilm alar bo’lsa, u to ’la qonli nashriyot b o ’ladi.
K ichik nashriyotda kam nusxada (200-300)
mahsulot chiqarish
qimmatga tushadi. Shuning uchun nusxalar soni 2000 dan ko’proq bo’lgani
yaxshi. A ks holda, bo ’yoq masalasi, qimm atbaho plyonkalarni har safar sotib
olish muammosi tug’iladi. Bundan tashqari, rizograf va
lazer printerlarda sifatli
qog’oz ishlatilishi lozim.
Asl maketlam i tayyorlashda hozirgi zamon dasturlash vositalari
Q uarkXPress, PostScript, PAGE M A K ER nashriyot tizimlaridan foydalaniladi.
Turli formulali matnlarni (matematika, fizika, ximiya) tayyorlashda TEX va
uning keyingi lahjalari IA T E X tahrirlovchi dasturlardan foydalanish dunyc
ilmiy am aliyotida keng q o ’llaniladi. Bunday tahrirlovchilar kompyuter xotirasida
ko’p jo y olm aydi. Quark XPress, PAGE MAKER
tizimlari katta hajmdagi
xotiraga ega b o ’lgan kompyuterda ishlashi mumkin bo’lsa, LATEX tizimi hatte
286 protsessorida ham bemalol ishlatiladi. Bu esa uning ju d a katta afzalligidir.
Shu bilan birga LATEX konferensiyalar tezislari, chop etish, hatto ko’p
hajmli m aqola va kitoblarni elektron pochta orqali j o ’natish oson.
W O R D protsessorida tayyorlangan m a’lumotlar kompyuter xotirasida
joy cgallaganligi tufayli unda elektron poclita orqali xatlar j o ’natish maqsad-
larida foydalanish Latex ga nisbatan uncha tejamli emas.