2.2. “PEDAGOGIKA.PSIXOLOGIYA” FANIDAN TANLANGAN
MAVZULARI BO‘YICHA O‘QUV MAQSADLARINI ISHLAB CHIQISH
Pedagogik texnologiyadagi loyihalash jarayonida ham o'quv va tarbiya
maqsadlari ishlab chiqishda tavsiflar va har bir didaktik bo'linmadan kutilajak
natijalar ta'riflariga maxsus talablar qo'yiladi. Dastlab o'quv va tarbiya maqsadlari
ishlab chiqiladi. Ishlab chiqilgan o'quv maqsadlari asosida video ma'ruza ssenariysi
yaratiladi.
Quyida ta'lim natijalarini kafolatlashga imkon beruvchi Benjamin Blum
tomonidan tavsiya etilgan o'quv maqsadlarining kategoriyalari bo'yicha maqsadlar
(erishilishi kutilayotgan ta'lim natijalari) bayon etilgan.
Ma’lumki, respublikamiz ta’lim muassasalarida o‘tkaziladigan 1
ta dars
mashg‘uloti uchun, 7±2 dona o‘quv maqsadi qo‘yish tavsiya etiladi. Buning
asosida bir qancha sabablar yotadi. O‘shalardan biri – yangi axborot qabul qi-
layotgan kishi diqqatining uzog‘i bilan 15 daqiqagina faol
turib bera olish-ligi
bilan bog‘liq. Demak, har 10 – 15 daqiqada axborot qabul qilayotgan kishi
diqqatini keskin chalg‘itib turish kerak va shundan so‘nggina axborot uzatishning
keyingi bosqichiga o‘tish
kerak
B. Blum bo‘yicha o‘quv maqsadlari 6 toifaga bo‘linadi: 1 – bilish, 2 – tu-
shunish, 3 – qo‘llash, 4 – tahlil qilish, 5 – sintezlash, 6 – baholash. Blum bo‘-yicha
“Bilish” maqsadiga erishilishi o‘quv materialining 55 – 62% , “tushunish” 63 –
70%, “qo‘llash” 71 – 77%, “tahlil qilish” 78 – 85%, “sin-tezlash” 86 – 92%,
“baholash” 93 – 100% o‘zlashtiriganligini bildiradi. Sal kam yarim asr vaqt
mobaynida o‘quv maqsadlarining B. Blum bo‘yicha takso-nomiyasidan butun
dunyo miqyosida juda unumli foydalanildi. O‘zlashtirish sifati o‘qitishni Blum
taksonomiyasidan foydalanib olib borilgan o‘quv
muassasalarida undan
foydalanmagan o‘quv muassasalaridagidan ko‘ra ancha yuqori bo‘ldi. Quyida biz
tanlab olingan mavzular bo’yicha aniqlangan o’quv maqsadlarini keltirib o’tamiz.
50
