|
Korxonaning mehnat resurslari bilan ta’minlanishi tahlili
|
| bet | 109/316 | | Sana | 11.06.2024 | | Hajmi | 1,74 Mb. | | #262678 |
Bog'liq Moliyaviy va boshqaruv tahlili Vahabov A V va boshq ЮЛДАШ 61e49 Korxonaning mehnat resurslari bilan ta’minlanishi tahlili
Bugungi raqobatdosh iqtisodiyot sharoitida respublikamizda meh- nat resurslariga katta e’tibor berib kelinmoqda. Xususan, mamlakatimiz Prezidenti I.Karimov bu borada quyidagilarni ta’kidlab o‘tgan edi:
«Mamlakatimizdagi demografik vaziyatning o‘ziga xos xususiyatini inobatga oladigan bo‘lsak, bizda aholi, ayniqsa, mehnatga qobiliyatli yoshlarning soni tez o‘sib bormoqda. Ularning soni yiliga taxminan 200-
300 ming kishiga ko‘paymoqda. Shu nuqtayi nazardan qaraganda ortiqcha ishchi kuchlarini ish bilan ta’minlash, ishsizlik masalasini hal etish – mamlakatimizdagi eng dolzarb iqtisodiy va ijtimoiy muammolar- dan biridir. Bu vazifani hal etishning eng samarali yo‘nalishlaridan biri – kichik va o‘rta korxonalar sonini ko‘paytirish, xususiy tadbirkorlikni har tomonlama qo‘llab-quvvatlashdan iboratdir».
O‘zbekistonda doimiy yashaydigan aholi soni 2012-yilning 1- oktabr holatiga ko‘ra 29 million 874,6 ming kishiga yetdi. Yil boshidan hisoblaganda mamlakat aholisi 319,2 mingtaga, ya’ni 1,1 % ga ko‘pay- gan. Bu haqda Davlat statistika qo‘mitasi ma’lumotlariga ko‘ra, shahar aholisi 15 million 269,4 mingta, qishloqlarda yashovchi aholi soni esa 14 million 605,2 ming kishini, ya’ni mos ravishda 51,1% va 48,9%ni tashkil qildi.
Tug‘ilish ko‘rsatkichi yanvar-sentabr oylarida 20,4 promillni ko‘r- satdi. 2011-yilning shu davriga nisbatan bu ko‘rsatkich 0,2 promillga kamaydi.
O‘lim holatlari esa 4,7 promill, ya’ni o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 0,1 promill o‘sganini ko‘rsatdi.
O‘lim holatlarining 62,4 % ni yurak-qon-tomir kasalliklari, 5,8 % ni nafas yo‘llari kasalliklari, 5,8 % ni baxtsiz hodisalar, zaharlanish va jarohatlar hamda 5,6 % ni oshqozon-ichak kasalliklari tashkil etadi.
Yanvar-sentabr oylarida FHDYO bo‘limlarida 189,3 mingta nikoh qayd etildi va 13,9 mingta ajrim ro‘yxatga olindi. Har 1000 nafar aholiga 8,5ta nikoh, 0,6 ta ajrim to‘g‘ri kelgan.
2012-yilning 9 oyi davomida Respublikaga kirib kelgan aholi 127,9 ming kishini, chiqib ketganlar esa 157,8 mingtani tashkil qildi. Shunga mos ravishda migratsiya saldosi -29,9 mingtani ko‘rsatdi.
Sentabr oyining oxiriga kelib mehnat organlarida ro‘yxatdan o‘tgan ish qidiriayotgan fuqarolar soni 18 mingtani tashkil qildi. Bu ko‘rsatkich o‘tgan yilning shu davrida 24,1 ming kishini ko‘rsatgandi.
Yanvar-sentabr oylarida ish bilan band bo‘lmagan aholi soni 621,7 mingtani tashkil qildi va bu iqtisodiy faol aholining 4,8% ni tashkil qiladi.
Kichik biznes va xususiy tadbirkorlik mamlakatimizda eng yirik mehnat bozori, mulkdorlarning o‘rta sinfini shakllantirishning asosiy omili, millionlab odamlar uchun daromad manbayi hisoblanadi. Mamla- katimizda ishchi kuchi bandligi samaradorligini ta’minlash uchun davlatni bandlik siyosatining quyidagi yo‘nalishlarini kuchaytirish maqsadga muvofiqdir:
oilaviy biznes va kichik xususiy korxonalarni rivojlantirishni jadallashtirishni ta’minlash;
mazkur maqsadlarda mikrokreditlash tizimini rag‘batlantirish;
yirik sanoat korxonalari va nisbatan kichikroq bo‘lgan ishlab chiqarish korxonalari bilan kasanachilikni kengaytirish asosidagi koope- ratsiyani rivojlantirish imkoniyatlaridan keng qamrovli foydalanish;
mahalliy xomashyoni puxta qayta ishlashga va tayyor raqobat- bardoshli mahsulot ishlab chiqarishga yo‘naltirilgan yengil, oziq-ovqat va qayta ishlash sanoatining ko‘p mehnat talab qiladigan tarmoqlarini jadal rivojlantirish;
xizmat ko‘rsatish sohalarini rivojlantirish, qishloq joylarida qishloq xo‘jaligiga taalluqli bo‘lmagan bandlik sohalarini kengaytirish masalalarini hal etishga e’tiborni kuchaytirish;
ishsizlarni kasbiy o‘qitish va jamoat ishlari tizimlarini takomillashtirish bilan shug‘ullanadigan xizmatlar ishini faollashtirish.
Mahsulot ishlab chiqarish rejasining bajarilishi korxonani ish kuchi bilan ta’minlanishi va ulardan foydalanish ko‘rsatkichlariga ko‘p jihatdan bog‘liq. Mehnat resurslari ishlab chiqarishga uch yoqlama ta’sir etadi.
Korxonani mehnat resurslari bilan ta’minlanish darajasi.
Ish vaqtidan foydalanish.
Mehnat unumdorlik darajasi.
|
| |
