22
10-
rasm. Daraxt tuzilishi.
Xodalar deb arralash materiallari ishlab chiqarishda xom ashyo
sifatida
ishlatiladigan dumaloq, ishga yaroqli sortimentlarga aytiladi.
G’o’la
deb maxsus (faner, chang’i, aviatsiya, g’altak, bochka taxtasi,
randa-dasta, qalam, miltiq dastasi, idish, shpal paluba,
gugurt va
akkumulyatorda ishlatiladigan) mahsulot turlarini ishlab chiqarishga
mo’ljallangan dumaloq, ishga yaroqli sortimentga aytiladi.
G’o’lacha deb yog’och ishlash stanoklarida
ishlatish uchun
zarur o’lchamlarga ega bo’lgan uzunlikdagi g’o’laga aytiladi.
G’o’lalar uzunligi odatda g’o’lacha uzunligining karrali soniga teng
bo’ladi.
Yaproqli va igna bargli daraxtlarning dumaloq yog’och
materiallariga qo’yiladigan talablar ГОСТ 9462-91 va ГОСТ 9463-
92 da belgilangan.
Dumaloq yog’och materiallarining
standartlarida sortlarni
belgilash daraxt tanasini uch zonaga: to’nkali, o’rta va cho’qqi zonaga
ajratishni ko’zda tutadi. Daraxt tanasining to’nkali qismi yuqori fizik-
mexanikaviy ko’rsatkichlarga ega va tananing yon sirtlarida teshib
chiqqan ko’zlar bo’lmaydi. Daraxt tanasining o’rta qismida ko’p
miqdorda o’sib turgan va qurib qolgan ko’zlar uchraydi. Cho’qqi
qismida turli o’lchamdagi butoqlar ko’p bo’ladi.