"Continuum" avtomatlashtirilgan tizimi

157 
Keling, mahalliy ENHAT BP tizimlarini ko‘rib chiqaylik. ENHAT 
"Continium" (IAC NIT "Continium", Moskva, www.continium.ru) Rossiya 
Federatsiyasining davlat standarti(o‘lchov asboblari davlat reestriga 19687-
00) tijorat buxgalteriya tizimlarida foydalanish uchun mamlakatda 
foydalanish uchun tasdiqlangan. "Continium" ENHAT ning strukturasi. 8.2.1. 
8.2.1 - jadval
Uy va kichik motorli foydalanuvchilar uchun mavjud bo‘lgan 
avtomatlashtirilgan o‘lchash tizimlarining xususiyatlari. 
ENHAT 
turi 
Hisoblagich 
lar va USPD 
Yig‘ish, 
saqlash va 
yuqori sathga 
uzatish 
kontrolleri 
Ishlab 
chiqaru
v 
chi 
Kommentariy 
«EMOS
-MZEP» 
Etajdagi shitda 
o‘rnatilgan 
elektr tarmoq 
modemli 
4 ili 12 impulsli 
hisoblagichlar 
(KS). 
Hisoblagich 
qopqog‘i tagiga 
o‘rnatiladi 
Tarmoq 
kontrolleri – 
jamlagich
(KSN)(podezd 
yoki uyga bitta), 
255+4 gacha 
hisoblagichlar, 
TP ga 15 tagacha 
KSN 
MZEP, 
Moskva 
METZ, 
Mitishi 
Energoresurlar 
ning istalgan turi. 
Hisoblagichlarga 
qo‘shimchalar 
mavjud: 
1. Impulsli 
chiqish; 2. Elektr 
iste’mol haqida, 
tarif bo‘yicha 
narxlar
indikatsiyasi; 3. 
Bularning 
elektron kalitga 

158 
yozuvi. 
«ANKO
M» 
Maxsuslash-
tirilgan elektr 
hisoblagichlar 
SE 2726 M 
(bitta faza), 
SE 2727M 
(uchta faza.), 
kuchli RLC 
tarmoqning 
modemi mavjud 
UPD 600. bitta 
faza. 500 gacha 
Uchta faza. 
128 gacha. 
LEMZ, 
Sankt-
Peterbur
g 
Identifikatsiya 
nomer va tarmoq 
adres foydalanuv 
chidan 
himoyalangan 
EPPZU da 
saqlanadi 
«Politari
f-A» 
El.hisoblagichla
r SE 2726 -12M 
(bitta faza.), 
SE2727M, 
F669M (uchta 
faza.). 1,0/PLC, 
RS-485, IRPS 
dan yomon emas 
64 gacha - UPD 
600. 
Almashtirish 
interfeyslari 
UPD-PEVM –
PSTN/GSM/LAN 
38600 kbit/s 
gacha 
LEMZ 
Tijorat yoki 
texnik, jumladan 
suv bo‘yicha 
telemetriya va 
x.k. DT 3 satxli: 
quyi-UPD, o‘rta – 
PEVM, yuqori –
energosbыtdagi 
server 
KPTS 
Elektron kalitli 
KE-P va KE-S 
(smart-kartalar) 
ko‘p tarifli 
elektron 
hisoblagichlar 
To‘lovlarni qabul 
qilish punktlarida 
oldindan to‘lov 
LEMZ 
– 

159 
«Teleka
rt» 
Shaxsiy 
hisoblagichlar 
PSCH, 
SEBning 
kartochnkali 
interfeysi 
– 
Z-d im. 
Frunze, 
Nijniy 
Novgor
od 
Smart-karta yoki 
avvaldan 
to‘lov fakti 
bo‘yicha to‘lov 
«Energo
resurslar
» 
Kichik 
korxonalar 
uchun Impulsli-
adapter MUR-
1001.3 – RS 485 
– registrator 
MUR-1001.7 
Kichik 
korxonalar uchun 
Impulsli-adapter 
MUR-1001.3 – 
RS 485 – 
registrator MUR-
1001.7 
NTS 
«Agro», 
Ivanovo 
– 
Smart 
IMS 
SM 
hisoblagichlar 
(klass 1,0), ichki 
qurilgan 
elektr tarmoq 
modemli 
SM 
hisoblagichlar 
(klass 1,0), ichki 
qurilgan 
elektr tarmoq 
modemli 
ZAO 
«Energe
ticheski
e 
sistemы 
i 
kommu
nikatsii
», 
Moskva 
ZAO 
«Energetichesk
ie sistemы i 
kommunikatsii
», Moskva 
«Energo
sbыt» 
SET1-4A.2 
hisoblagichga 
ichki qurilgan 
RS 485 bo‘yicha 
O‘rama juftlik 
bo‘yicha 
(255 hisobla 
gichgacha) 
Gosudar
stvennы
y 
Ryazans
Gosudarstvenn
ыy Ryazanskiy 
pribornыy 
zavod 

160 
axborot yig‘ish 
jamlash kontrol 
leri 
kiy 
priborn
ыy 
zavod 
«Neyron
» 
– 
Domga 
«NEYRON» 
ASDUE 
terminali. 
250 datchikkacha 
NPO 
avtomat
iki, 
Ekaterin 
burg 
Impuls signalli 
energo 
resursning 
istalgan turi 
«Kontin
ium» 
Ixtiyoriy 4 
gacha impulsli 
hisoblagichnin 
elektr tarmoq 
modemi RLM-
4C (kvartiraga 
yoki etaj shitiga 
bitta) 
Malumot 
lar jamlovchi 
lokal blok– 
kontroller 
(LBSD), TPda 
512ta gacha 
USPD, 1024 ta 
gacha 
hisoblagichlar 
IATS 
NTI 
«Kontin
ium», 
Moskva 
Energoresurs 
larning 
istalgan turi 
8.2.3 - jadval 
ENHAT uy va kichik avtomobil iste’molchilari narxi 
ENHAT turi 
USPD hisoblagich 
narxi, rub. 
Sena kontrollera sbora, 
xraneniya i peredachi na verxniy 
uroven v 1 kv. 2002, rub. 
EMOS-
Kanalga 1500 

161 
MZEP 
ANKOM 
SE2726M – 2580; 
SE2727M – 4680 
Bir fazali – 2940; uch fazali – 
4680 
«Kontinium» 
2400 (eski hisoblagich,
TP va server orasida 
UPD yo‘q), 3600 
(yangi hisoblagich) 
2400 (eski hisoblagich, TP va 
server orasida UPD yo‘q), 3600 
(yangi hisoblagich) 
"Continium" - bu elektr o‘lchagichlar, sovuq va issiq suv hisoblagichlari, 
gaz hisoblagichlarining telemetrik chiqindilaridan masofadan turib o‘lchash 
uchun axborot-o‘lchov tizimi, yig‘ilgan ma’lumotlarni raqamli shaklga 
o‘tkazish uchun, astronomik vaqtga bog‘liq va raqamli uzatish orqali uzatish 
aloqa kanallari. 
Axborot to‘plash va nazorat qilish komandalarini uzatish amalga oshiriladi: 
- 220/380 V tarmoqlariga kabel va uy elektr tarmoqlari orqali bir 
transformator podstantsiyasidan oziqlanadigan obyektlar chegarasida; 
- Uy-joy ta’mirlash boshqarmasi yoki boshqa ma’muriy-hududiy birlikda 
axborotni uzatish tizimini tanlash mijozning iltimosiga binoan aniqlanadi 
(elektr tarmog‘i, telefon kanali, ajratilgan liniya, radio-modem, uyali aloqa, 
noutbuk), shahar darajasida - tezkor aloqa kanallari orqali; 
- axborotni tezkor qayta ishlash har bir tumanning tezkor nazorat xonasida va 
energiya 
yetkazib 
beruvchilari dispetcherlik xizmatida o‘rnatilgan 
kompyuterlar tomonidan amalga oshiriladi. 
Tizim energetika kompaniyalari va mahalliy elektr tarmoqlari, 
kommunal 
xizmatlar, 
uy-joy 
kooperativlari 
(konditsionerlari), 
kondominyumlar, dacha va kottejlar xizmatlarini ko‘rsatuvchi korxonalar va 
korxonalar tomonidan foydalanilishi mumkin. 

162 
AMR tizimi "Continuum" bir nechta darajasini o‘z ichiga olgan, 
ierarxik tuzilishga ega: elektr energiya, suv yoki gaz, turar-joy birligi oqim 
tezligini o‘lchash va darajasi billing markaziga tugaydigan, hisobga markaziy 
iste’mol maydoni, bir shahar yoki maydonlarni olib kelgan. Har holda, 
qamrovi tizimi darajalari vazifaga qarab, cheklangan bo‘lishi mumkin, lekin 
keyinchalik, o‘lchash nuqtalari katta sonini qoplash uchun qo‘shimcha modul 
va kichik tizimlar o‘rnatish o‘lchanadigan qadriyatlar ro‘yxatini kengaytirish 
yoki oqish uchun, masalan, (qo‘shimcha nazorat funktsiyalarini joriy qilish 
imkoniyati har doim mavjud tizimi allaqachon funksiyali o‘zgartirmay 
ruxsatsiz ulanishlarni). 
Eng pastki darajadagi tizimda ma’lumotlar yig‘ish va uzatish 
qurilmalari impulsli telemetriya chiqishi bilan hisoblagichga ulangan PLM-
4C elektr tarmog‘idan modem (ESM) shaklida ishlaydi. Har bir modul 1-dan 
4-gacha sarflanadigan sarf-xarajatlarni ro‘yxatga oladi, ularni nominal 
miqdorlarga (elektr, suv yoki gaz iste’moliga) qayta hisoblab chiqadi va 
ularni doimiy bo‘lmagan xotiraga joylashtiradi. Tizimning keyingi darajasi 
bilan (xonadon darajasi bilan) aloqa IEC eIA-600 protokoli (CEBus) 
yordamida 2500 bud o‘tkazish tezligi bilan uy elektr kabellari liniyalari 
bo‘yicha amalga oshiriladi. Xatolarni aniqlash va tuzatish bilan ma’lumot 
paketlarini shakllantirish va uzatish. Kirish usuli CSMA / CD. 
Uy darajasida tizim, bir tomondan, kabelning uch bosqichiga va 
tizimning keyingi darajasi bilan aloqaga bog‘langan mahalliy ma’lumotlar 
yig‘ish birligidan (LBCD) foydalanadi. Keyingi bosqichda markaziy 
boshqaruv xonalari (CD) tashkil etilib, ularning har biri mikro maydonning 
bir necha uylarida o‘lchovlar uchun mas’uldir. Ushbu darajadagi tizim, 
energiya ta’minoti kompaniyasining xodimlari LBSD birliklari bilan 
bog‘langan bir yoki bir nechta ishni anglatadi, ular o‘tgan davrda 
ko‘rsatmalar o‘qib, dastlabki ishlashni amalga oshiradi. 

163 
DRC hisoblagich puls chiqishi ulangan telemetriya jarayonining 
joylarda bevosita o‘rnatilgan. Har bir qurilma bir vaqtning o‘zida 4 
taymergacha ulanishlari mumkin. 
LBDD IP66 himoya darajasiga ega har qanday qulay joyda o‘rnatilgan 
- yerto‘la, kommutatorlarning yoki transformator nimstansiya ham 512 DRC 
qurilmasiga javob beradi, ular bilan muloqot qilish uchun uch fazali uy-joy 
kabelidan foydalanadi. Ma’lumotlar LBSD va rejim o‘zgarishi tadqiqot metr 
Access aloqa kanallari har qanday foydalanish, masofadan - telefon, radio, 
internet va boshqa iloji rejimida va to‘liq muxtoriyat tomonidan, davriy 
ulanish LBSD noutbuk va to‘plangan dalillarni o‘qib bilan. Qayta ishlash 
tizimi bir yoki bir nechta kompyuterlarda tarqatilishi mumkin bo‘lgan 
maxsus dasturiy ta’minot va indikatorlarni masofadan o‘qish, saqlash va 
qayta ishlashga xizmat qiladi. 
Markaziy dispetcherlik markazi (LDD) LBSD operatsiyalari rejimlarini 
o‘zgartirish, ro‘yxatga olish tizimini o‘qish va monitoringini amalga oshiradi, 
ma’lumotlar bazasidagi ko‘rsatkichlarni qayd etadi, muvozanat guruhlari 
monitoringi va energiya kompaniyalarining hisobotlarini ta’minlaydi. LBSD 
bilan ulanish va ma’lumotlar almashinuvi xodimlar uchun qulay vaqtda 
(doimiy aloqani talab qilmaydi) amalga oshirilishi mumkin. 
Billing quyi tizimi. Billing quyi tizimi dasturiy ta’minoti yordamida 
energiya sarfi imtiyozlar, imtiyozlar va tarif zonalari hisobga olingan holda 
hisoblab chiqiladi. To‘lovlar uchun to‘lovlar avtomatik tarzda tuziladi. 
Sozlarini o‘zgartirishning moslashuvchan mexanizmi joriy yordam tizimi va 
boshqa xususiyatlarga qarab qo‘llab-quvvatlanadi. 
"Continium" ENHAT tizimi vandalga chidamli, tashqi sharoitlarga 
befarq bo‘lmagan, sanoat faoliyatining barcha talablariga javob beradi, 
ruxsatsiz kirishdan himoyalangan va uzoq xizmat muddati (kamida 30 yil) 
uchun mo‘ljallangan. 

164 
Hozirgi kunda kompaniya Moskva viloyati Savdo-sanoat palatasining 
a’zosi bo‘lib, Moskva viloyati energetika komissiyasiga ekspertlar tashkiloti 
sifatida akkreditatsiyadan o‘tgan. Kompaniyada qo‘llab-quvvatlash 
xizmatlari tashkil etilib, mijozning shaxsiy tarkibi tizimning mustaqil ishlashi 
uchun tayyorlanadi. 
8.2.2-rasm. Kontroller 
UPD-600 
ENHAT «Continium» haqida qo‘shimcha 
ma’lumotlar 8.2.2-rasmda keltirilgan. ENHAT 
«Continium» 
Podmoskoveda 
(Ximki, 
Lyubersы, Troitsk, Krasnogorsk va x.k.), 
Sankt-Peterburgda, 
Maloyaroslavsda 
joriy 
etilmoqda. Moskva va Kaliningradda pilot 
loyihalar amalga oshirilmoqda. 
Tashqi ko‘rinishi 8.2.2-rasmdam keltirilgan, 
LEMZning «Politarif-A» ishlab chiqarilgan 
istiqbolli ENHAT BP ning, jamlash, saqlash va 
yuqori sathga uzatish kontrolleri UPD-600 
ko‘rib chiqamiz. 
Uch fazali to‘rtta 0,4 kV elektr tarmog‘iga (A, B, C, N) elektrmeters 
TSE2726-12M, TSE2727M, RS485 bilan counters TSE2727 elektr 
energiyasi bilan ma’lumotlar almashish uchun RS485 interfeysi bilan, 
ma’lumotlarni uzatish, Destination DRC-600.Obmen ma’lumotlar (PSTN), 
uyali (GSM) yoki kompyuter (LAN) tarmog‘i orqali energiya iste’moli 
haqida ma’lumot. 
UPD-600 dasturiy ta’minoti bilan ma’lumot uzatish qurilmasi apparat-
dasturiy ta’minot paketini taqdim etadi. Umuman, HPA anketalar modem 

165 
counters bir kiritish o‘rnatilgan (bir o‘rtacha yuz bermoqda transformator 0,4 
kV cho‘nqir kiritilgan). 
UPD-600 ning asosiy funksiyalari: 
- tarmoq o‘lchagichlaridan ma’lumotlarni o‘zlarining o‘chuvchan bo‘lmagan 
xotirasiga yozish bilan o‘qish; 
-hisoblash vaqtini hisoblash va hisoblagichlar bilan almashish vaqtini qayd 
etish; 
-FRU va PSTN / GSM / LAN modemlari o‘rtasida energiya hisoblash 
punktlariga ma’lumotlarni uzatish uchun axborot almashinuvi. UPD 
modemining PSTN / GSM / LAN orqali xotirasiga kirishni boshqarish; 
-Faoliyat jarayonida FRTlarning o‘zini tashxislash. 
Dizayn 3 fazali CE2727 konteynerida qurilgan va umumiy va 
o‘rnatiladigan o‘lchamlarga ega. UPD panelida birgalikda ishlash va ish 
faoliyatini nazorat qilish uchun 8 qizil va yashil LED o‘rnatilgan. Qalqon 
ostidagi DB-9 konnektorlari ustida dasturlash va so‘rov qilish uchun 4 ta port 
mavjud. 
FRT tarkibi: 
-FRT va metrlar o‘rtasida ma’lumot almashish uchun kontsentrator. 
-FRT ma’lumotlar bazasida hisoblagichlardan ma’lumotlarni to‘plash uchun. 
-Nazorat qiluvchi: elektr tarmoq modemlari, RS485 interfeysi porti, 
PSTN/GSM/LAN modem bilan ishlash. 
-Ichki real vaqtda soat va avtonom quvvat manbai (lityum batareya). 
UPD tarkibida 3 mikrokontrolchi mavjud. 
Markaziy nazorat bir mikrokontrolerdir. Uning asosiy vazifasi - metr va 
tugatish davlat birjalari dan Uchmaydigan xotira ma’lumotlar elektr modem 
kirish uchun kadrlar birjalar shakllantirish, Hisoblagich, ichki resurslarni 
sinov bilan almashish marta buxgalteriya hisobga joriy vaqt va o‘tish vaqti, 
yoz / qish olib, HPA keyin elektr arbitraj foydalanish telefon modemlari 

166 
tekshiruvi qismidagi xotiraga. Kontsentratorning doimiy bo‘lmagan xotirasi 
hajmi 512 Kb. 
Quvvat tarmog‘i modemining mikrokreditlagichi shovqinni kodlash va 
axborotni dekodlashni amalga oshiradi, valyuta xatolarida elektr tarmog‘idan 
uzilishni funksiyasini amalga oshiradi va almashtirish kvadratlarini adreslarni 
filtrlashni amalga oshiradi. FSK chastotasi 82 kHz PLC kanalida 600 bodda 
yoki 1200 bodda 72 kHzdagi signali modulyatsiya chastotasi. 
Telefon modemining mikrokreditlagichi PSTN/GSM/LAN modem 
almashinuvi xodimlarini va mantiqiy darajasini ta’minlaydi. Modemlar 
orasidagi aloqa o‘rnatilgandan so‘ng, mikrokontroler FRT xotirasidan 
ma’lumotlarni buxgalteriya nuqtasiga uzatishni qo‘llab-quvvatlaydi. 
TsEK2727M va TsEM 2727 hisoblagichlarida "RS-485" bilan birga 
o‘qilgan va kiritilgan alohida ma’lumotlar ENHAT "Polyiterif-A" da yorliqda 
keltiriladi. 8.2.4. 
8.2.4-jadval 
"Politaraf" ENHAT ning xususiyatlari 
№ p/p 
Ma’lumotlar
Hisoblash Kirish
SE2727M 
SE2727 s RS485 
SE2727M 
SE272
7 s RS 
485 
Abonent nomeri 
+ 
+ 
+ 
+ 
Zavod nomeri 
– 
+ 
– 
– 
RS 485 bo‘yicha 
ma’lumot 
almashish tezligi 
– 
+ 
– 
+ 
RLS bo‘yicha ma’lumot
+ 
– 
+ 

167 
almashish tezligi 
Barcha tariflar bo‘yicha 
iste’mollangan elektr 
energiya miqdori 
+ 
+ 
– 
– 
Ta’minot oxirgi ulanish 
vaqtida qaydlangan 
iste’mollangan elektr 
energiya miqdori 
+ 
+ 
– 
– 
O‘rnatilgan vaqtda 
iste’mollangan elektr 
energiyani sutkali 
qaydlash natijalari 
+ 
+ 
– 
– 
O‘rnatilgan sutka va 
sana vaqtida 
iste’mollangan elektr 
energiyani oylik
qaydlash natijalari 
+ 
+ 
– 
– 
Oxirgi 4 sutkaning 
birinchi chislosiga 
iste’mollangan elektr 
energiyani qaydlash 
natijalari 
+ 
+ 
– 
– 
Hisoblagich va tashqi 
qurilmalar orasida 
oxirgi 16 axborot 
almashishish sanasi 
+ 
+ 
– 
– 

168 
Hisoblagich xotirasida 
mavjud oxirgi 
16 
modifikatsiyalashning 
sanasi 
+ 
+ 
– 
– 
Hisoblagich xotirasiga 
sanksiyasiz kirish 
oxirgi 16 urinish sanasi 
+ 
+ 
– 
– 
Davomliligi 1 min ko‘p 
bo‘lgan oxirgi 32 
tarmoq uzilishini 
qaydlash vaqtlari 
natijalari 
+ 
+ 
– 
– 
Arizaning yarim 
soatdan ortgan 
qiymatini 
qaydlash natijalari 
+ 
+ 
– 
– 
Oxirgi 2 oyda sutkali 
maksimum va 
minimumlarni 
qaydlash natijalari 
+ 
+ 
– 
– 
Oxirgi 2 oyda 
quvvatlarning yarim 
soatli 
qiymatlari 
+ 
+ 
– 
– 
4 yilga yarim soatli 
– 
+ 
– 
– 

169 
quvvatning oylik 
maksimumlari 

Download 2,38 Mb.