• Sistemali BIOS
    		•

    O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi kasb-hunar ta’limi markazi sirdaryo viloyati kasbiy ta’limni rivojlantirish va muvofiqlashtirish xudduiy boshqarmasi sirdaryo tuman kasb-hunar maktabi




    Download 472,07 Kb.
    bet101/131
    Sana13.05.2024
    Hajmi472,07 Kb.
    #230223
    1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   131
    Bog'liq
    Apparat va dasturiy-www.hozir.org

    BIOS NING UMUMIY KO’RINISHI.
    Yuqorida, ta`kidlanganidek BIOS apparat ta`minoti va operatsion sistema orqasida interfeysni ta`minlaydi.
    BIOS mikrosxemada joylashgan bo’lib, diskga ko’chiriladi. Sistemali BIOS drayverlarning asosiy qismlarini (klaviatura, diskovod, qattiq disk, parallel portlar va h.k.) kompyuterning boshlang’ich ishi uchun saqlaydi. Yangi qurilmalar o’rnatilgan vaqtda, ularning ish faoliyati BIOSga kiritilmagan bo’ladi. Bunday qurilmalar kompyuter ish vaqtida sezilmaydi, shuning uchun kerakli drayverlar diskdan o’rnatiladi. Bu ovoz adapteri, skaner, printer singari qurilmalariga ta`luqli. Lekin ba`zi uskunalar kompyuter ishi uchun zarur. Masalan: Ma`lumotni ekranda paydo bo’lishi uchun video adapterni ishlatish kerak. Hozirda ko’p turdagi videoadapterlar mavjud. Ularning hammasini sistemali BIOSga kiritib bo’lmaydi. Bunday vaqtda kerakli drayverlar BIOS mikrosxemasiga maxsus disklar yordamida o’rnatiladi va operatsion sistema yuklanish davomida uni yuklaydi.
    Bunday ish tartibi yangi modellardagi qurilmalarda BIOS ni yangilashdan saqlaydi.
    Shaxsiy BIOS qoidaga ko’ra quyidagi platalarda o’rnatiladi:

    • Video adapter – doim shaxsiy BIOS mikrosxemasiga ega.




    • SCSI-adapter - bu BIOS barcha SCSI qo’lmaydi. Diskdan qo’shimcha drayverlarni to’plovchi CD-ROM, skaner ZIP lar uchun yozib olish kerak.

    • Tarmoq adapteri – qurilmalarning boshlang’ich ishi va disksiz markazlarini normal funktsiyasi.




    • IDE disklar yoki disk yurituvchilar - sistema ishida yordamchi funktsiyani bajaradi.

        Sistemali BIOS

    Barcha tizim platalarda mikrosxema ko’rinishida, BIOS yoki ROM BIOS deb ataluvchi dastur ta`minoti kiritilgan. Mazkur tur xotirani ko’pincha ROM (read only memory, ya`ni faqat o’qishga mo’ljallangan xotira) yoki DXQ (doimiy xotira qurilmasi) deb yuritiladi.


    Bu mikrosxemada boshlang’ich yuklash dasturlari va drayverlar jamlangan. Unda shuningdek POST jarayoni jamlangan, bundan tashqari konfiguratsiya ma`lumotlari kiritiladi. Barcha parametrlar CMOS – xotirada yozilgan bo’lib, batareya yordamida zaryadlanadi. Bu CMOS – xotirani ba`zida NVRAM (Non Volatile RAM) deb atashadi.
    Shunday qilib BIOS da bir nechta mikrosxemalarda saqlanadigan dastur to’plami mavjud. Bu dasturlar kompyuter ish vaqtida operatsion sistema yuklanmasdan oldin bajariladi. BIOS odatda kompyuterda RS –ga oid 4 ta vazifani bajaradi:


    • Post – o’z-o’zini testdan o’tkazish: protsessor, xotira, videoadapter, disk kontrolyori, diskovod, klaviaturani ishiga tayyorlaydi.


    • BIOS parametrlari dasturini o’rnatish (Setup BIOS) – bu dastur kerakli klavish bosilganda ishga tushadi. Eski kompyuterlarda bu dastur uchun disk kerak.

    • Sistemali boshlang’ich yuklovchisi - diskli qurilmalarda bosh yuklovchi sektorni izlaydi.




    • BIOS – drayverlar to’plami. Dos yoki Windowsda himoya uchun faqat BIOS drayverlari ishlatiladi.

    Barcha zaruriy qurilmalarni o’rnatilgandan so’ng OT da ulardan foydalanish imkoniyati tug’iladi. Maslaan, multimedia texnologiyasi.



    Download 472,07 Kb.
    1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   131




    Download 472,07 Kb.
    Bosh sahifa
    Aloqalar
        Bosh sahifa
    Dərs
    Mühazirə
    Qaydalar
    Referat
    Xülasə
    Yazı


    O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi kasb-hunar ta’limi markazi sirdaryo viloyati kasbiy ta’limni rivojlantirish va muvofiqlashtirish xudduiy boshqarmasi sirdaryo tuman kasb-hunar maktabi

    Download 472,07 Kb.