O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi mirzo ulug’bek nomidagi o’zbekiston milliy universiteti geografiya va tabiiy resurslar fakulteti iqtisodiy va ijtimoiy geografiya kafedrasi 70530402- geografiya

Tibbiyot geografiyasi va nozogeografiya

• Reja:
• 1. Tibbiyot geografiyasi
• 2. Nozogeografiya
• 3. Nozogeografik tadqiqotlarning ilmiy-nazariy masalalari

Tibbiyot geografiyasi

• Sotsial geografiyaning yangi yo‘nalishlari orasida aholi hayotining tibbiy-geografik jihatlari bilan chambarchas bog‘langan tibbiyot geografiyasi alohida o‘rin tutadi. Ushbu ilmiy yo‘nalishning shakllanishi va rivojlanishida g‘arb olimlarining tadqiqotlari va ayniqsa sobiq Ittifoq olimlarining ilmiy izlanishlari katta ahamiyat kasb etadi.
• Tibbiyot geografiyasi geografiyasi o‘zining mazmun-mohiyatiga ko‘ra qirraviy xarakterga ega bo‘lib, geografiya hamda tibbiyot fanlari oralig‘ida vujudga kelgan fandir. Uning shakllanishi va rivojlanishi bilan iqtisodiy geografiyaning sotsiallashuvi (ijtimoiylashuvi) jarayonlari yanada jadallashdi. Bularning natijasi o‘laroq, tibbiyot geografiyasi zamonaviy iqtisodiy va ijtimoiy (sotsial) geografiyaning sotsial qanotidan o‘rin olib, uni yanada rivojlantirdi.
• Ko‘pchilik olimlar tibbiyot geografiyasini mustaqil fan tarmog‘i sifatida vujudga kelishi vaqtini XIX asrning o‘rtalari deb xisoblaydilar. SHu davrdan boshlab, to hozirga qadar tibbiyot geografiyasining tadqiqot ob’ekti va predmeti borasida olimlar tomonidan turli tuman fikrlar bildirildi va shunday qilib, mazkur fanning predmeti muttasil takomillashib bordi.

Tibbiyot geografiyasi

• Tibbiyot geografiyasining ob’ekti ko‘p qirrali va murakkab bo‘lishi bilan birga, u o‘z ichiga aholining salomatlik holati va uni o‘zgarishlarini, kasalliklar hamda sog‘liqni saqlash sohasini qamrab oladi.
• Tibbiyot geografiyasining ko‘pchilikka tushunarli bo‘lgan ta’rifini A.A.Keller quyidagicha ifodalaydi: «Tibbiyot geografiyasi, geografik muxitning . kompleks tabiiy, ijtimoiy – iqtisodiy omillarini aholining salomatlik holatiga, inson kasalliklarining vujudga kelishi va tarqalishiga ta’siri qonuniyatlarini o‘rganadi»1.
• Tibbiyot geografiyasining boshqa fanlar bilan o‘zaro aloqalari juda keng va xilma-xildir. U avvalo iqtisodiy va ijtimoiy geografiyaning aholi geografiyasi bilan chambarchas bog‘langan, so‘ngra demografiya, sotsiologiya, kartografiya, mamlakatshunoslik, etnografiya, sotsial statistika, landshaftshunoslik, iqlimshunoslik, ekologiya, biogeografiya, sotsial ekologiya, epidemiologiya, parazitologiya, sotsial gigiena va sog‘liqni saqlashni tashkil etish, kurortologiya, zoogeografiya kabi fanlar bilan mustahkam aloqalarga ega.