SAVOL VA TOPSHIRIQLAR
1. Rang haqida umumiy tushuncha.
2. Rangning RGB modeli tushuntiring.
3. Rangning SMU modelini tushuntiring.
4. Ranglarning boshqa modellari haqida aytib bering.
5. Ranglarni kodlash. Palitra haqida aytib bering.
3-modul. Chizish masalalariga kompyuter yondashuvi.
Kompyuter grafikasida fazodagi uch o`lchovli obyektlarni sirtlarini tasvirlashni
ikkita usuli keng tarqalgan: Poliganal setkalar va bikubik parametrik bo`laklar.
Poligonal setka bu fazoviy obyektni tasvirlovchi o`zaro bog`liq balandliklar, qirralar
va yoqlar (ko`pburchaklar) to`plami. Nuqtalar (uchlar) qirralar bilan tutashtiriladi,
40
ko`pburchaklar
esa
uchlar
va
qirralar
bilan
ifodalanadi.
Politonal setkalarni kurishni 3-ta usuli mavjud;
1.
Ko`burchaklarni oshkora berish.
Har bir ko`pburchak uning uchlari
koordinatalari bilan beriladi, ya’ni
P=((X
1
,Y
1
,Z
1
),(X
2
,Y
2
,Z
2
),…(X
n
,Y
n
,Z
n
)) (2.3.1)
Uchburchakni ifodalovchi (aniqlovchi) uchlar ketma-ket saqlanadi va qirralar
bilan
tutashtiriladi,
shu
jumladan
oxirgi
va
birinchi
uchlar
ham.
Har bir alohida ko`pburchak uchun bu usul albatta effektiv (qulay), hamma
umumiy uchlarni koordinatalarini takroran saqlash evaziga poliganal setka xotirada
ko`p joyni egallaydi.
2.
Ko`pburchaklarni uchlar ro`yxatidagi ko`rsatkichlari yordamida (orqali)
berish (ifadalash).
Bu holda poliganal setkaning har bir chizig`i uchlar ro`yxatida bir marta saqlanadi:
V=((X
1
,Y
1
, Z
1
), (X
2
, Y
2
, Z
2
),..., (X
n
,Y
n
, Z
n
)) (2.3.2)
Ko`pburchak uchlar ro`yxatidagi (indeks) ko`rsatkichlari orqali beriladi.
Ko`pburchakning har bir uchi bir marta saqlanadi va bu xotira hajmini tejashga olib
keladi. Ammo umumiy qirralar ikki martada chiziladi. [5] Misol:
V = (V
1
, V
2
, V
3
, V
4
) = ((X
1
, Y
1
, Z
1
), . . .,(X
4
, Y
4
, Z
4
)) (2.3.3)
3.
Qirralarni oshkora berishi.
Bu holda ko`pburchak qirralar ro`yxatidagi ko`rsatkichlari (indeksi) to`plami
orqali beriladi. Qirralar ro`yxatida har bir qirra bir marta uchraydi va har bir qirra
ro`yxatda uchlari (ikkita) va mos ko`pburchaklar (1 yoki 2 ta) orqali ifodalanadi.
Ya’ni har bir ko`pburchak quyidagicha, R= (E
1
,……, E
n
),
va har bir qirra
quyidagicha E= (V
1
, V
2
, R
1
, R
2
)
Agar qirra bitta ko`pburchakka tegishli bo`lsa u
holda R
1
yoki R
2
– bo`sh to`plam. Qirralarni oshkora berishda poniganal setka
Ko`pburchak chizmasi
41
hamma qirralarni chizish orqali beriladi va umumiy qirralar qayta chizilmaydi.
Misol:
V= (V
1
, V
2
, V
3
, V
4
,) = ((X
1
, Y
1
, Z
1
), . . .,(X
4
, Y
4
, Z
4
)) (2.3.4)
R
1
=(E
1
,E
4
,E
5
), R
2
=(E
2
,E
3
,E
4
)
(2.3.5)
E
1
=(V
1
, V
2
, R
1
, 0), E
2
=(V
2
, V
3
, R
2
, 0)
E
3
=(V
3
, V
4
, R
2
, 0), E
4
=(V
4
, V
2
, R
1
, R
2
)
(2.3.6)
E
5
=(V
4
,V
1
, R
1
, 0)
|
