31-rasm. Sichqonlarda yung rangining genlarning o‘zaro ta’ siri tufayli irsiylanish tiplari. A — yungning qora rangi;
aa — albinos;
B — aguti;
bb — qora
Qora yungli sichqonlar yungi oq rangdagi sichqonlar bilan chatishtirilganda F
1
avlodda
sichqonlarning yungi aguti bo‘ladi. F
1
aguti sichqonlarning erkak va urg‘ochi formalari o‘zaro
chatishtirilganda F
2
sichqonlarining 9/16 yungi aguti tipda, 3/16 sichqonlarning yungi qora, 4/16
sichqonlar yungi oq rangda bo‘ladi. Chatishtirish uchun olingan sichqonlar qora yunglisining
genotipi AAbb, oq yunglisiniki aaBB, F
1
avlod duragaylarining genotipi AaBb. F
1
avlod erkak va
urg‘ochi aguti sichqonllarni chatishtirishdan olingan F
2
avlod sichqonlarning genotipida A-B- genlari
bo’lgan taqdirda ular yungi aguti tipida (9/16), qora 3/16 sichqonlarning genotipi A-bb, oq
sichqonlarning 4/16 genotipi esa aaB
_
yoki aabb holatda bo’ladi.
F 2 da belgilarning nisbatini 9:6:1 sxemada bo’lishi. Ba’zi holatlarda komple-mentar genlar
mustaqil ravishda qo‘shimcha genlarsiz u yoki bu belgini hosil qilishi mumkin. Masalan,
qovoqlarda (Sucurbita)meva shakli yumaloq, gardishsimon va uzunchoq ko‘rinishda bo’ladi. Har bir dominant
allel bo’lmagan gen retsessiv allel gensiz yumaloq shakldagi qovoqllarni rivojlantiradi. Genotipi har
xil bo’lgan yumaloq qovoqlar o‘zaro chatishtirilsa, dominant komplementar genlar A-B- ta’sirida F
1
da gardishsimon qovoqlar hosil bo’ladi. F
1
duragay qovoq o‘zaro chatishtirilsa F
2
da 9/16 gardishsimon,
6/16 yumaloq, 1/16 uzunchoq shakldagi mevalar hosil bo’ladi.
