MYTEST DASTURIDA TEST YARATISH USLUBIYOTI
Ta‘lim jarayonida talabalar bilimini nazorat qilishda, oraliq va yakuniy
nazoratlarni o‘tkazishda, tashkil qilishda vaqtni tejovchi, adolatli va haqqoniy
testni o‘tkazish vositasi-test olish hisoblanadi. Testlarni electron tarzda olish,
kompyuter vositasida test dasturlari yordamida o‘tkazish esa maqsadga
muvofiqdir.
Hozirgi kunda juda ko‘p test dasturlari yaratilgan.Bu sohada horijiy
ishlanmalar EuasyQuizy dasturi, Amerika dasturchilari orqali yaratilgan MyTest,
Rossiya ham MyTest dasuri yaratilgan. iSpring Sute paketidagi iSpring QuizMaker
dasturlari hammaga ma‘lum. Toshkent Davlat Universiteti professor o‘qituvchilari
tomonidan yaratilgan Test o‘tkazishga mo‘ljallangan, testni kiritish, uni tahrirlash
va on-line uslubida o‘tkazishni amalga oshiruvchi testlar yaratilgan. Namangan
Davlat Universitetida ham test kiritishni, tahrirlashni amalga oshiruvchi redaktorli,
testni on-line tarmoqda va internetda o‘tkaza oladigan TEST dasturi
t.f.n.A.Mirzamov tomonidan yaratilgan, bu dasturni mukamallashtirishga ham
ishlar olib borilgan va uning natijasida testda talaba ishlagan testing notug‘ri
berilgan javobning tug‘ri javobini ko‘rish imkoniyati berilgan. Bu Test dasturidan
NamDuda talabalardan oraliq nazorat olishda qo‘llaniladi. Moodle o‘quv
platformasida ham oraliq, yakuniy testlarni qabul qilish mumkin. Buning uchun bu
platformaning matn kiritish redaktoriga test kiritiladi. Tizimda ball kiritish mezoni
o‘rnatilgan, har bir savolning tug‘ri javobiga ball quyiladi. Bu testl dasturlar va
o‘quv platform talabalarning bilimlarini adolatli aniqlashga yordam beradi.
Biz sizga Rossiya dasturchilari tomonidan yaratilgan MyTest dasturi haqida
bayon etamiz. Bu test dasturi dasturlar paketidan iborat. MyTest dasturlar paketida
dastur tuzish, uni ishlatish va on-line yoki internet tizimida ishlatish uchun uchta
alohida dasturlar mavjud.
63
Bularga:
MyTestEditor.exe,
MyTestStudent.exe,
MyTestServer.exe
dasturlari kiradi. MyTest dasturi ushbu uchta dasturlardan tashkil topgan.
MyTestEditor.exe dasturi orqali testni kiritish va tahrir etish, savol va javoblarni
kiritish, tug‘ri javobni belgilash va testni saqlash mumkin.
Bu dasturga kirib Bosh menyudan keying paneldan turtinchi piktogrammani
bossak, test yozish uchun oyna faollashadi va testni kitishimiz mumkin.
64
Topshiriq turini tanlanadi, Bir javobli testmi, ko‘p javob variantli testmi va
h.z. shuni belgilab, OK tugmasi bosiladi.
Undan keyin ekranda test yaratish uchun yani uni kiritish uchun oyna hosil
bo‘ladi, savol va unga javoblar kiritish uchun alohida sohalar ajratilgan bo‘ladi.
65
Yuqoridagi katta oynaga savol matni kiritiladi. Pastga raqamlar berilgan
sohalarga test savolining javobi beriladi. Undan keyin esa pastda ―Добавить
вариант ответа‖ orqali savolga javob variantini ko‘paytirish mumkin. Testni
kiritamiz.
Tug‘ri javobni belgilaymiz, pastda‖Сохранить задание‖ bo‘limini bosamiz
yoki bosh menyudan keying menyu satrdan 6-chi piktogrammani yani topshiriqni
saqlash piktogrammasini bosamiz. Ekranning chap panelida birinchi savol belgisi
paydo bo‘ladi. Uni yana saqlab nushasiga ikkinchi savolni kiritish mumkin, uni
ham saqlashga mos piktogramani bosib, ikkinchi savolni ham saqlaymiz. Shu
tariqa 10ta, 20ta 100ta, 200ta test yaratib, dasturni ishlatamiz.
66
MyTestEdit dasturi MyTest paketining-matn redaktori hisoblanib, unda
testni kiritib, tahrirlar ekanmiz.Testni saqlaymiz, yahshi o‘rganish uchun avval uni
Ishchi stolga saqlash mumkin. Yaratilgan testni ishlatish uchun MyTestStudent.exe
dasturini ishlatib, uni Ishchi stoldan Open bulimi orqali ochib olamiz, Ishchi
stoldan nomini topib, uni ochamiz. Test MyTestStudent.exe dasturida ochiladi. Bu
dastur ochilgan so‘ng savol javoblari bilan tepada chiqadi. Uni joylash uchun
menyudan zangor rangli tugmani bosamiz va savol hamda javoblar tug‘ri
joylashadi.
67
Rasmda kurinib turibdiki, savol va javoblari tepa qismida hammasi joylashib
qolgan, menyudan zangor tugma bosilib, savol va javob variantlarini o‘rniga
quyiladi.
Hot Potato dasturi.
Hot Potato dasturi-test dasturlaridan biri hisoblanadi, uning yordamida test
yaratishimiz mumkin. Hot Potato –―issiq kartoshkalar‖ deb tarjima qilinadi, yani
uning yordamida tez test yaratib, uni saqlash va ishlatish mumkin. Qo‘l
kartoshkani changallab turgan rasmli piktogrammani ishga tushirib, dasturga
kiramiz. Keyin testlar nomlari bilan kartoshkalar uyimi chizilgan piktogramma
ko‘rinadi. JQuiz rasmli testni ishga solamiz va u jarayon faollashgandan so‘ng
ekranda test yaratuvchi oyna mujassa m bo‘ladi.
68
Test oynasi faollashgandan so‘ng, unda yuqori keng qismiga test savolli va
torroq bir hil yo‘lakli sohalarga testing javoblari kiritiladi, test savoliga tug‘ri javob
belgilanadi.
Rasmda JQuiz sihasi tanlanishi ko‘rsatilgan. Undan so‘ng chiqqan oynadn
yana bu sohaga sichqoncha bilan chertiladi fa test oynasini ishlatiladi.
Title so‘zining yonalishidagi sohaga test nomini yozish mumkin. Undan
so‘ngi yo‘lakga Testning birinchi savoli teriladi. A,B,C,D sohalariga test javoblari
kiritiladi.FeedBack sohasi javob notug‘ri bo‘lsa, uni tuzatisga imkon beruvchi
69
sohadir. Answers sohasida test savoliga javoblar kiritiladi. Settings sohasida test
savoliga tug‘ru javob Correct sohasini belgilab, amalga oshiriladi.
Rassmlarda testing Feedback va Settings sohalari ko‘rsatilgan.
Test faylini, misil uchun, 7878778 deb saqlasak, u 787878.jqz ko‘rinishida, yani
jqz kengaytmasi bilan saqlandi. Testni kiritib, uni Ishchi stolga saqlaymiz. va fayl
nomini 787878 deb saqlaymiz, u *.jqz shaklida saqlanadi, uning piktogrammasini
Ishhi stoldan osongina topa olamiz. Uni test dasturida ishlatish uchun, uni chaqirib,
Fayl-Create Web Page orqali amalga oshiramiz, faylni brouzerdan ochish sohasini
bosamiz va testni brouzerda ishlatamiz.
70
Rasmda testni ishga tushirishning ko‘rinishi aks ettirilgan.
Testni brouzerda ishlatib, savolga javoblarni amalga oshirish mumkin, tug‘ri
javoblar, bunga mos so‘zlar bilan qo‘llab quvatlanadi, agarda notug‘ri javob
berilsa, Try again! So;zi chiqadi, yani savolga javob berish popitkalari beriladi.
Bunga mos ball quyiladi, ballni 100 ballik tizimda quyish mumkin.
|
