O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta‘lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti boshlang`ich ta‘lim pedagogikasi va tarbiyaviy ishlar metodikasi kafedrasi Davletova Mavluda Rustamovna




Download 0.59 Mb.
bet8/25
Sana29.03.2017
Hajmi0.59 Mb.
#2630
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   25
So’zlashuv uslubi
`Uyda, ko’chada , insonlarning o’zaro so’zlashuvida qo’llanadigan uslub so’zlashuv uslubi deb aytiladi. Bu uslubning lug’at qatlami juda boy, xilma–xil, so’zlashuvchilar uchun bir xilda tushunarli bo’ladi. So’zlashuv uslubining adabiy til me’yorlariga rioya qiladigan ko’rinishi adabiy so’zlashuv uslubi deyiladi.

Oddiy so`zlashuv uslubi ta’sirchan bo’ladi. Bunda xalq maqol va masallari , rivoyat va ertaklar, latifa va qo’shiqlar, so’z o’yinlari – pichinglar, hazil –mutoyibalar, askiya va qochirmalar muhum manba sanaladi. Jonli nutq jarayonida uslubiy bo’yoq iboralardan. (Onaginang o’rgilsin ! Qoqindig`ing bo’lay!) keng foydalaniladi . Badiiy asrlarda ham ana shunday xalq boyligidan nodir misollar keltiriladi: (O’gilchangni yangi yaslida ko’rdim ko’rdim, qo’zichoqday o’ynab yuradi .)

Ilmiy uslub
Ilmiy tilning asosiy birliklari atama, ta’riflar, qoidalar, qonunlardir. Jumladan, atamalar o’zi ifodalayotgan tushunchaning tub mohiyatini ko’rsatadi, masalan, o’zak, negiz, yasovchi qo’shimchalar, turlovchi va tuslovchi qo’shimchalar kabi atamalar – so’z tarkibiga oid lingvistik tushunchalarni ifodalaydi. Aftidan, bu yerdagi tuproq organik jismlarga boy bo’lsa kerak : ular parchalanib, dastlab azotli kislota tuzi hosil bo’ladi, bu tuzlar esa suv bilan uzluksiz yer betiga ko’tariladi.(“Fan va turmush”dan)

Ilmiy uslubda har bir fanning o’ziga xos ilmiy atamalaridan foydalaniladi, ochishga xizmat qiladigan ajiratilgan bo’laklar, kirish so’zlar, kirish birikmalar, shuningdek, qo’shma gaplardan ko’proq foydalanadi.




Download 0.59 Mb.
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   25




Download 0.59 Mb.

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta‘lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti boshlang`ich ta‘lim pedagogikasi va tarbiyaviy ishlar metodikasi kafedrasi Davletova Mavluda Rustamovna

Download 0.59 Mb.