38
o
O‘zaro sug‘urta qilish
o
Sug‘urta vakillari
o
Sug‘urta guvohnomasi
o
Sug‘urta qoplamasini oluvchi
Quyidagi har bir atamaga alohida-alohida
qisqacha tushuntirish berib
o‘tamiz.
Sug‘urtalovchi-Sug‘urtani amalga oshiruvchi ixtisoslashtirilgan tashkilot.
Tabiiy ofat yoki boshqa ko‘zda tutilmagan sabablar natijasida ko‘rilgan
zararlarni sug‘urta qonunchiligi yoki sug‘urta shartnomasi asosidagi shartlarni
ko‘zda tutib qoplashni o‘z zimmasiga oluvchi tashkilotlar.
Bugungi kunda
mamlakatimizda 20 tadan ortiq turli mulkchilik shakllaridagi sug‘urta
tashkilotlari faoliyat ko‘rsatmoqdalar.
Sug‘urtalanuvchi-O‘ziga tegishli mol-mulkni sug‘urta qildirgan korxona,
xo‘jalik tashkiloti yoki o‘z hayotini sug‘urtalovchi fuqarolar sug‘urtalanuvchi
hisoblanadilar. Majburiy sug‘urta bo‘yicha sug‘urta tashkiloti ro‘yxatidan
o‘tganlar yoki ixtiyoriy sug‘urta bo‘yicha
shartnoma tuzib, sug‘urta badalini
to‘laganlar sug‘urtalanuvchilar qatoriga kiradi.
Sug‘urtaning obekti va predmetlari-Mulk sug‘urtasida obekt sifatida
moddiy boyliklar mol-mulk ko‘zda tutilsa, shaxsiy sug‘urtada fuqarolarni hayoti
sog‘ligi va mehnat qobiliyati ko‘zda tutiladi. Sug‘urta
predmeti - ana shu
obektlarni tarkibiy qismlaridir, masalan, qishloq xo‘jaligi sug‘urta obekti bo‘lsa,
ekinlar hosili, chorva mollarining soni,
mol-mulk xillari, binolar, inshootlar,
transport vositalari sug‘urta predmeti hisoblanadi.
Uy-joyda saqlanuvchi mol-
mulklar obekt bo‘lsa, uy-ro‘zg‘or buyumlari, mebellar, gilamlar, televizorlar bu
sug‘urtaning predmeti hisoblanadi. Shaxsiy sug‘urta predmetiga ma’lum yoshga
yetish, mehnat qobiliyatini yo‘qotish va vafot etish hodisalari misol bo‘la oladi.
