|
Elektr matorlar tashish va montaj qilish
|
| bet | 47/104 | | Sana | 07.12.2023 | | Hajmi | 0,62 Mb. | | #113156 |
Bog'liq O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi q-hozir.orgElektr matorlar tashish va montaj qilish.
Reja:
1. Elektr matorlar tashish va montaj qilish
2. 0‘zgaruvchan tok mashinalari.
1.Elektr matorlar tashish va montaj qilish .Har qanday elektr mashinalar ishchi joyiga o‘matilishi oldidan mashinaning umumiy tashqi holati, kontakt simian, shyotka mexanizmlari, podshipniklaming ochiq teshiklari va moy ko‘rsatkichlari, kollektorlar, kontakt halqalari ko‘zdan kechiriladi. Mashinada tebranma podshipniklar o‘matilgan bo‘lsa, moy bilan to‘ldirilganligi va shuningdek, mashinada sirpanuvchi podshipniklar o‘matilgan bo‘lsa, u holda podshipniklaming konsistent moy bilan moylangcinligi tekshiriladi. Stator va rotor chulg‘amlarining izolatsiyasi o‘lchanadi. Mashinaning chulg'amlari va boshqa qismlari quruq havo bilan puflanib changdan tozalanadi. Mashina rotori qo‘l bilan aylantirihb rotoming erkin aylanishi va yon shchitlari qirmlarining ventilator parrak- chalariga tegmayotganligiga ishonch hosil qilinadi^i
Elektr mashina uzoq muddat yoki bo‘lmasa qoniqarsiz holatda saqlangan bo'Isa, bunday elektr mashinalarni yig‘ilmagan holda keltirilishida ko£zda tutilgan qismlarga ajratiladi va har bir qism alohida nazoratdan o‘tkazilganligi to‘g‘risida akt tuziladi.
Ishchi kuchlanishi 1 kV gacha bo'lgan elektr mashinalar chul- g‘amlarining izolatsiyasi megometr yordamida 1 kV kuchlanishda olchanadi va shuningdek, ishchi kuchlanishi 1 kV dan yuqori bo'lgan elektr mashinalar chulg‘amlarining izolatsiyasi megometr yordamida 1—2,5 kV kuchlanishda o'lchanadi.
Elektr mashina o'matiladigan fundament tayyorlanib va uni tek- shirib bo‘linganidan so‘ng elektr mashina mos joyiga o‘rnatiladi va bolt bilan mahkamlanadi.
Elektr mashinalar ishlab chiqaruvchi korxonadan yigiilmagan holda keltirilgan elektr mashinalarni montaj qilish. Katta massa va o‘lchamli elektr mashinalar yig‘ilmagan holatda keltiriladi. Ulami montaj qilish uchun katta kuch va shuningdek, ishchilaming mala- kasi yuqori bo‘lishi talab qilinadi. Fundament ustiga fundament o‘qlariga o'qlari moslashtirilgan maxsus tayyorlangan plita o'matiladi. Anker boltlari o'matilib mahkamlanadi. Anker boltlari tortib bo‘linga- nidan so‘ng gidrostatik sath o‘lchagich yordamida plitaning balandligi va o‘qlari yo‘nalishlari bo‘yicha holatlari tekshiriladi. Keyingi bos- qichda oldindan nazoratdan o‘tgan podshipniklaming ustunlari o'rnatiladi. Podshipnik ustunlari tagiga metalldan yasalgan zarur bo‘lgan hollarda izolatsion qatlamlar joylashtiriladi.
Rotor valiga podshipniklar o'matilganidan keyin podshipnik ichki qismi ishchi yuzasini val bo'yinchasiga siljitib borish maxsus asbob — shaber
1-rasm. Elektr motori valini ishchi mexanizm valiga mos markazlashtirish.
yordamida amalga oshiriladi va bu jarayonda rotor podship- nigining ichki babbit yuzasidagi g‘adir-budurliklar tekislanadi.
Montaj amaliyotidagi eng mas’uliyatli amal — bu ishchi mexanizm vali bilan elektr mashina rotori valini oЈzaro mos markazlashtirishdir. Vallar o‘qlarining o'zaro radiusi va og‘ish burchagi boЈyicha nisbatan siljigan boЈlishi kerak (1-rasm). Katta mashinalaming vallari tabiiy egiklikka ega bo'lgani uchun ham vallarni oЈzaro mexanik birikti- ruvchi muftalarning yon tomonlari yuzalarini parallel holatga keltirishning deyarli iloji yoЈq.
Birlashtiruvchi mufta konstruksiyasining turiga qarab, vallar oЈqlari markazlarining oЈzaro moslashtirish radius x va ogЈish burchagi
yoЈnalishlari boЈyicha nomutanosiblik 0,03—0,6 mm oraliqda boЈlishiga ruxsat etiladi.
Vallar oЈqlari markazlarini o'zaro moslashtirish alohida asboblar, moslashtirilgan kazorat skobalari va yuqori aniqlikda tayyorlangan yupqa plastinkalar yordamida amalga oshiriladi.
Elektr mashinalar chulg‘ amlari izolatsiyasini quritish.Elektr mashina nazorat qilinayotganida elektr mashina chulgЈami izolatsiyasi past darajada ekanligi ayon boЈlsa, u holda elektr mashinani quritish kerak boЈladi. Elektr mashina chulgЈamlarini quritish unga oЈzgar- mas yoki oЈzgaruvchan tok yuborish bilan amalga oshiriladi. Buning uchun alohida kuchlanish manbayidan foydalaniladi. Elektr mashina ichiga qizdirilgan havo yuborilib, induksion usul bilan va past kuch- lanishdagi qisqa tutashuv toki yordamida (generatoflar quritiladi) ham elektr mashinani quritish mumkin.
Elektr mashinalami quritish jarayonida chulgЈamning harorati uzluksiz ravishda termometr yoki termoparalar yordamida oЈlchab boriladi. ChulgЈam izolatsiyasi qarshiligi turgЈun haroratda ruxsat etilgan qiymatga teng boЈlganida quritish jarayoni tugagan hisoblanadi.
|
| |
