45
chiqaruvchi korxonalarda
mahsulot turi chegaralangan, ishlab chiqarish hajmi esa
juda yuqori bo‗ladi. Ushbu ishlab chiqarish turida
texnologik jarayonni oqimli
tashkil etishda shaklida keng miqyosda maxsus asbob-uskunalar qo‗llaniladi.
Ishlab chiqarish turlarining texnik-iqtisodiy tavsiflari 2.1-jadvalda keltirilgan.
2.1-jadval
Ishlab chiqarish tiplari ( ishlab chiqarishni tashkil etish shakllari) qiyosiy
tavsifi
Ko‗rsatkichlar
Ommaviy ishlab
chiqarish
Seriyali ishlab
chiqarish
Yakka ishlab
chiqaruvchi
Mahsulot
nomenklaturasi
juda kam
chegaralangan
keng
Ishlab chiqarishni
tashkil etish shakli
oqimni keng
miqyosda
qo‗llash
oqimdan
foydalangan holda
partiyali usul
ayrim bo‗limlarda
partiyadan
foydalanib yakka
usul
Asbob-uskunalar
maxsuslashtirilganlik
darajasi
maxsus
maxsus, alohida
bo‗limlarda
universal
universal, alohida
bo‗limlarda
maxsus
Asbob-uskunalar
joylashishi
ishlab chiqarish
jarayoni bo‗yicha
aralash
alohida uskunalar
guruhlari bo‗yicha
Maxsus instrument va
moslamalardan
foydalanish
keng
chegaralangan
kam hollarda
Kadrlar
ixtisosolashtirishi
yuqori malakada
tor
nisbatan keng
keng miqyosda
universal ishchilar
mehnatidan
foydalaniladi
2.1-jadval ma‘lumotlari shuni ko‗rsatadiki, ishlab chiqarish tiplari
korxonalar ish faoliyati texnik-iqtisodiy ko‗satkichlariga sezilarli ta‘sir ko‗rsatadi.
Ishlab chiqarish qanchalik ommaviy tipga yaqin bo‗lsa,
ushbu ishlab chiqarishda
tannarx past bo‗ladi, ishlab chiqarish quvvatidan samarali foydalaniladi.
Paxta tozalash zavodi ommaviy ishlab chiqarish tipiga mansubdir. Unda
chegaralangan komenklaturadagi, ya‘ni
paxta tolasi, paxta chigiti, momiq ,
46
tarkibida o‗lik bo‗lgan
chiqindilar, tarkibida kalta tola bo‗lgan chiqindilar ishlab
chiqariladi.
