|
Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta‘limi vazirligi navoiy davlat pedagogika instituti fizika – matematika fakultetiBog'liq Majmua IVRT 1-SEMestr 123A
B
A V B
1
1
1
1
0
1
0
1
1
0
0
0
A mulohaza rost bo‗lganda yolg‗on, yolg‗on bo‗lganda esa rost qiymat oladigan mulohaza
hosil qilish amali
mantiqiy inkor amali
deb ataladi.
Bu amalni
inversiya
(lot. Inversio – to‘ntaraman) deb ham atashadi Mantiqiy inkor amali ―A
EMAS‖ , ―not A‖ , ―
ᒣ
A‖ , ―‖ ko‗rinishlarda yoziladi. Mantiqiy inkor amalining rostlik jadvali
quyidagicha:
A
ᒣ
A
1
0
0
1
Ko‗rinib turibdiki, mantiqiy o‗zgaruvchilar, munosabatlar, mantiqiy amallar va qavslar
yordamida mantiqiy ifodalar hosil qilish mumkin ekan.
Mantiqiy ifodalarda mantiqiy amallar quyidagi tartibda bajariladi: inkor ( ù ), mantiqiy ko‗paytirish (
Ù ), mantiqiy qo‗shish ( Ú ).
Teng kuchli yoki bir xil amallar ketma-ketligi bajarilayotganda amallar chapdan o‗ngga qarab tartib
bilan bajariladi, ifodada qavslar ishtirok etganda dastlab qavslar ichidagi amallar bajariladi. Ichma-ich
joylashgan qavslarda eng ichkaridagi qavs ichidagi amallar eng avval bajariladi.
Mantiqiy amallarga misollar keltiramiz.
1–misol.
A mulohaza rost qiymat qabul qilsa, ―A va (A EMAS)‖ mulohazaning qiymatini
aniqlang.
Yechish.
A rost qiymat qabul qilganligi uchun (A EMAS) yolg‗on qiymatga ega bo‗ladi. U
holda rost va yolg‗on qiymatlarning ko‗paytmasidan (―VA‖ amali) yolg‗on natijaga ega bo‗lamiz.
Shunday qilib, javob ―yolg‗on‖ ekan.
2–misol
.
A va B mulohazalar rost qiymat qabul qilganda A Λ B V A mulohazaning qiymatini
aniqlang.
Yechish
.
I usul
. A va B mulohazalar rost qiymatli bo‗lganligi uchun A Ù B amal rost qiymat
qabul qiladi. U holda jadvalga ko‗ra ikkita rost qiymatni mantiqiy qo‗shishdan rost qiymat hosil
bo‗ladi.
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta‘limi vazirligi navoiy davlat pedagogika instituti fizika – matematika fakulteti
|
