Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta‘limi vazirligi navoiy davlat pedagogika instituti fizika – matematika fakulteti

Download 3,81 Mb. Pdf ko'rish
bet	47/193
Sana	13.05.2024
Hajmi	3,81 Mb.
	#230005

1 ... 43 44 45 46 47 48 49 50 ... 193

Bog'liq
Majmua IVRT 1-SEMestr 123

3. Inventor sxemasi.

Inventor sxemasi
("EMAS" elementi). Inventor sxemasini «teskari zanjir» deb atasa ham
bo‗ladi. Unda bitta kirish va bitta chiqish mavjud.
―EMAS‖ mantiqiy amaliga mos keladigan elektr sxema tok manbai, chiroq va tugmadan iborat.
Tok impulsi kirishda signal bo‗lmagan holda paydo bo‗ladi. Haqiqatan ham, tugma bosilsa,
tutashtirgich tutashuv joyidan uziladi, ya'ni elektr zanjir ajraladi va chiroq o‗chadi. Tugma qo‗yib
yuborilganda, ya'ni kirishda signal yo‗q bo‗lgan holda chiroq yonib turadi. Demak, chiroq yonishi
tugmaning holatiga nisbatan teskari ekan.
misol
. Quyidagi sxema ishining natijasini aniqlang:

Yechish:
Birinchi bosqichda VA elementining kirishida 0 va 1 bo‗lgani uchun chiqishida
1·0=0 bo‗ladi. Bu 0 ikkinchisi bosqich - YOKI elementining kirishiga boradi. Sxemada ko‗rinib
turgandek YOKI elementining ikkinchi kirishiga 1 mos keladi. Natijada YOKI elementining chiqishida
1+0=1 hosil bo‗ladi.

Javob: 1.

2- misol.
Quyidagi sxema chiqishida 0 hosil bo‗lishi uchun kirishida
qanday qiymatlar bo‗lishi kerak?

Yechish:
Sxemada uchta bosqich bor. 3-bosqich chiqishda 0 ekanini bilgan holda ortga qarab
yuramiz:
a) 3-bosqich (EMAS elementi) chiqishida 0 bo‗lishi uchun kirishida 1 bo‗lishi kerak;

b) 2-bosqich (YOKI elementi) chiqishida 1 bo‗lishi uchun birinchi kirishida 0 ekanligini
hisobga olgan holda ikkinchi kirishida 1 bo‗lishi kerak;
c) 1-bosqich (VA elementi) chiqishida 1 bo‗lishi uchun ikkala kirishida ham 1 bo‗lishi kerak.

Javob:
Ikkala kirishda ham 1 bo‗lishi kerak.
Mantiqiy fikrlash imkoniyatini ko‗rsatish uchun quyidagi masalani hal etamiz:

Download 3,81 Mb.

1 ... 43 44 45 46 47 48 49 50 ... 193

Download 3,81 Mb.

Pdf ko'rish