|
Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta‘limi vazirligi navoiy davlat pedagogika instituti fizika – matematika fakultetiBog'liq Majmua IVRT 1-SEMestr 123 + 0*10
2
+ 1*10
1
+ 1*10
0
= 1*10000 + 1*1000 + 0*100 + 1*10 + 1*1
11011
(2)
= 1* 2
4
+ 1* 2
3
+ 0* 2
2
+ 1* 2
1
+ 1* 2
0
= 1*16 + 1*8 + 0*4 + 1*2 + 1*1 = 27
(10)
Biror miqdoriy qiymatni ikkilik sanoq tizimida ifodalashda o‗nlik sanoq tizimiga qaraganda
ko‗p miqdordagi razryadlar kerak bo‗ladi.Bizning misolimizda o‗nli sanoq tizimidagi «27» ikki honali
sonini ikkilik sanoq tizimida ifodalash uchun 5ta razryaddan foydalandik.
Mashq qilish uchun masalalar:
1. Quyidagi ikkilik sanoq tizimidagi sonlarning miqdoriy qiymatlarini o‗nlik sanoq tizimida
ifodalang:
1.
1111
(2)
2.
100010
(2)
3.
111000
(2)
4.
10000000
(2)
5.
1111111111111
(2)
2. O‗nlik sanoq tizimining raqamlarini («0» dan «9»gacha) ikkilik sanoq tizimida ifodalang.
4. Sakkizlik sanoq tizimi.
Sakkizlik sanoq tizimida (0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7) 8 ta raqamdan foydalaniladi. 8 ta raqamdan
foydalanilganligi uchun sakkizlik sanoq tizimi deb yuritiladi.
5. O‗n oltilik sanoq tizimi.
Kompyuterning barcha elementlari bazasi, ikkilik sanoq tizimi asosida qurilgan.Yanada
aniqroq aytadigan bo‗lsak, faqat ikkita - «rost» (1) va «yolg‗on» (0) - qiymat qabul qiluvchi, mantiqiy
chizma va mantiqiy amallarga asoslangan. Ikkilik sanoq tizimining alifbosi, faqat ikkita 1 va 0
raqamlaridan iborat bo‗lganligi uchun, bu tizim qulaydir, kompyuter uchun «qadrdon»dir.
Ammo, inson idroki nuqtai-nazaridan, ikkilik sanoq tizimi katta sonlar bilan ishlashda unchalik
qulay emas. Mingdan (o‗nli sanoq tizimida) katta bo‗lgan sonlarni ikkilik sanoq tizimida ifodalash
uchun o‗ninchi razryadli sonlardan foydalaniladi.
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta‘limi vazirligi navoiy davlat pedagogika instituti fizika – matematika fakulteti
|
