|
O’zbekiston respublikasi oliy va
|
| bet | 2/7 | | Sana | 14.05.2024 | | Hajmi | 0,94 Mb. | | #232621 |
Bog'liq TARMOQLARARO BALANSNING IQTISODIY 4.docx
Bu tengsizlik shuni bildiradiki, ushbu iqtisodiy tizimning tarmoqlarida kamida shunday bir ish rejimi mavjudki, bunda mahsulot ishlab chiqarishga sarflangandan ko‘ra ko‘proq mahsulot ishlab chiqariladi. Boshqa so‘zlar bilan aytganda bu rejimda pirovard (qo‘shimcha) mahsulot Y = X – AX > 0 yaratiladi.
Mahsuldor matritsa A ga ega Leontev modeli mahsuldor model deb ataladi.
A matritsaning mahsuldorligini tekshirish uchun nomanfiy elementlarga ega bo‘lgan B matritsaning mavjudligi etarli B = (E – A)-1 , bunda matritsa E – birlik matritsa
/ 1 0
∣ ∣
E =∣ % ∣
0
1
∣ ∣
J .
Leontevning (2) modeli yordamida, A matritsaning mahsuldorligi sharti bajarilgan holatda, uch turdagi rejalashtirish hisoblarini bajarish mumkin:
barcha tarmoqlar yalpi mahsuloti hajmi X ni bilgan (yoki kiritgan) holda barcha tarmoqlar piravord mahsulot hajmini aniqlash mumkin
Y = (E – A)X
Barcha tarmoqlar piravord mahsulot Y hajmiga ko‘ra har bir tarmoq yalpi mahsuloti hajmini aniqlash mumkin
X = (E – A)-1Y (3)
Bir qator tarmoqlar uchun yalpi mahsulot qiymatini berib, qolgan tarmoqlar uchun piravord mahsulot hajmini ko‘rsatib, birinchi tarmoqlarning pirovard mahsuloti qiymatini va ikkinchilarini yalpi mahsulot hajmini topish mumkin.
Matritsa
B = (E – A)-1
to‘liq material xarajatlar matritsasi deyiladi. Uning ma’nosi (3) matritsa tengligidan kelib chiqadiki, uni X = BY ko‘rinishida yozish mumkin. B matritsa elementlari, j tarmoq bir birlik mahsulotini pirovard iste’mol sohasiga ishlab chiqarish uchun i-chi tarmoq mahsulotidan qancha ishlab chiqarish zarurligini ko‘rsatadi.
|
| |
