YELKA KAMARINING SHIKASTLANISHLARI

Elka kamarining suyak asosi - kuraklar, o’mrov va uni o’rab turgan mushaklardan tashkil toptan. Elka kamarining boylam apparati va mushaklar hisobiga ko’krak qafasi bilan mustaxkam alokasi qo’llar funkstiyasi uchun muxim ahamiyatga ega. Qo’l uchun bu xarakatchan tayanch keskin xzrakatlarda va travmada tashki tazyiklarda o’ziga xos amortizator bo’lib xizmat kiladi. Mushak kavati bilan yaxshi yashi-ringan xarakatchan kurak nisbatan kam shikastlanadi (tayanch - xarakat apparatidagi xamma sinishlarning taxminan 0,9-1,5%). Mushaklar bilan kam ximoyalangan va ko’krak qafasiga kurakka nisbatan birmuncha qattiq,birikkan o’mrovning boylam apparatidagi va suyakning o’zidagi shikastlanishlari ko’prok ro’y beradi (boshqa shikastlanishlarga Karaganda 12-18%).

Odatda, kurak tanasining sinishi qattiq kuchdagi zarb tekkanda yuz beradigan bevosita travma bilan bog-lik Kurak tanasining sinishi ostida joylashgan kovurralarning shikastlanishi bilan birga uchrashi mumkin. Elkaning tashki qismi bilan yiqilganda qo’llar to’ri turganda kurakning bo’yin hismi yoki bo’kim chukurchasi sinadi.

Bevosita shikastlanishda kurakning akromial yoki tumshuksimon o’simtasi sinadi. O’mrov chikdanda tumshuksimon o’simta sinishi boylam apparati tez xarakatlanganda xuddi ajratib olinganday bo’ladi. Tumshuksimon o’simta cho’kdisining fragmenta pastga siljib uzilishi ikki boshli mushakning qisqa boshchasi va tumshuksimon - elka mushagi keskin kuchlanganda elka bo’imi chiqishi bilan birga ro’y beradi.

Rentgenologik jihatdan sinish xarakteri bo’yicha kurak tanasi va burchaklari, elka va tumshuksimon o’simtalar, kurak suyagi, kurak bo’yni sinishi, bo’im chukurchaligining majaklangan sinishlari farq.qilinadi. Kurak bo’yni sox;asidagi sinish uchun suyak siniqlarining surili­shi xos. Kul bo’im maydonchasi bilan pastga va oldinga siljiydi. Bu-ning natijasida shikastlangan tomonda kurakning elka o’simtasining shishib chiqishi va tumshuksimon o’simtaning ichiga kirishi kayd etiladi. Simptomatikasi elkaning oldinga chiqishiga o’xshash. Undan farqli ravishda chiqishda kuzatiladigan passiv xarakatlarda pruji-nasimon karshilik bo’lmaydi. Singan sohani paypaslashda kurakning orqa yuzasida va qo’ltik osti chukurchasida kattik oriq. bo’ladi. Rentge-nologik tekshirishda shikastlanishning xarakteri to’risida aniq, axborot olinadi.

Xamma shubxali x.ollarda kurak singanini istisno qilish uchun rentgenografiya qilish shart, chunki kurak sinishlari aniq, klinik simptomlar yo’qligi sababli, ko’pincha, aniqlanmay koladi. Ba’zan sinish xarakterini aniqlash uchun nostandart proekstiyalarda suratlar olishga to’ri keladi.

D a v o l a sh. Kurak sinishlarini davolashda tanadan uzoqlashtiruvchi fiksastiyalovchi bolamlar kz'llanish (standart shinalar, torakobraxial gips bolamlar) umumiy tamoyil xisoblanadi.

xarakat qilganda oriq. aniqlanadi; pay-paslashda suyak kirsillashi eshitiladi. Elka o’simtasining sinishi o’mrov tashki uchining chiqishi bilan uchraydi. Tumshuk simon o’simganing sinishidan ikki boshli mushak boshchasining tortilishi oqibatida oirikkuchayadi. Tumshuksimon o’simganing siljishi akromial-tumshuksimon va tum-shuksimon-o’mrov boylamlari birga shi-kastlanganda ro’y beradi. Kurakning past-ki, yuqori-ichki burchaklari, tanasining buylama va kundalang sinishlari, odatda, singan bo’laklarining jiddiy surilishi bilan o’tmaydi. Bularni singan joydaga oriq. va shish paydo bo’lganidan aniq.-lanadi.

Kurak atrofida mushaklarning ko’p-ligi kator xollarda lat eyish bilan sinish o’rtasida solishtirma tashxis o’tkazishni qiyinlashtiradi. Suyak si-niklari ko’pincha kurak bo’yni soxasi singanda suriladi. Bo’im chukurchasidan sinishlar elka bo’imidagi xarakatlarda keskin oriqlar bilan tavsiflanadi va bo’imda kon to’planib qolishiga olib keladi (gemartroz).

Kurak bo’yni singan va suyak ko’chgan bulsa, qo’lni tanadan uzoqlashtiruvchi suyakni tortib davolanadi. Qo’l StITO shinasiga ko’yiladi. Uning kanday turganligini tez-tez tekshirib turit kerak: elka 90° burchak ostida, frontal tekislikdan 110° orqa tomonda bo’lishi, tirsak bo’imi 90°gacha burchakda buqilishi lozim.

Tortish kuchi suyaklarning surilishi, elka kamaridagi mushak-larning kuchiga boliq.va go’k 1,5 /sgdan to 3,5-4 /sggacha bo’ladi. Suyakdan tortish usulidan tashqari qo’l repozistiyasi xam ishlatiladi. Birinchi kunlardan boshlab bilak-kaft va tirsak bo’imlari uchun LFK o’tkaziladi. Elka bo’imida xarakatlarga 4 xdftadan so’ng ruxsat beriladi. Mehnat kobiliyati o’rta hisobda 1,5-2 oy o’tgach tiklanadi. Agar davolash to’ri olib borilgan bo’lsa, elka bo’imi tulikdajmda ishlaydi.

O’MROV SUYAGINING CHIQISHI

O’mrov suyagining chiqishi \amma suyak chiqishlarining 3 dan 15% gacha bo’lgan qismini tashkil etadi. U o’mrov boglov apparata uzilganda ro’y beradi. Odatda o’mrov 25 dan 45 yoshgacha ishga layokatli erkaklarda kuzatiladi. O’mrov suyagi asosan bilvosita travma asosida sodir bo’ladi.

Bolam apparatining shikastlanish darajasiga ko’ra o’mrov chiqishlari to’liq va noto’liq turlarga bo’linadi.

O’mrov suyagining distal qismi-dan chiqishi akromial ustida va akromialdan pastda bo’lishi mum-kin: birinchisida o’mrov kurakning akromial o’simtasidan yuqoriga, ikkinchi xolda kurakning akromial o’simtasidan pastga suriladi (108-rasm). Akromialdan pastga chiqish kamdan-kam uchraydi, keyinrokbiz o’mrovning akromialdan yuqorida yuz beradigan chiqishini ko’rib chikamiz.

Bunday chiqishda boylam appa-rati, albatta, shikastlanadi. O’m-

rovning distal uchi kurakka ikkita: akromial-o’mrov va o’mrov-tumshuksimon boylamlar fiksastiyalangan. Bu boylamlarning shikastlanishiga ko’ra o’mrov akromial uchining to’liq va noto’liq (chala) chiqishi farq.qilinadi.

suyagi birikkan joyda chukurcha aniqlanadi. Elka bo’imidagi oriqdan

Chala chiqqanda faqat akromial-o’mrov boylami, to’liq chiqishda esa akromial-o’mrov va o’mrov-tumshuksimon boylamlar uziladi. Klinik jihatdan chala chiqish o’mrov tashki uchining oz-moz chiqib turishi, x;arakatlarda va paypaslaganda bitishma sohasida mahalliy oriq, kuzatiladi.

O’mrov suyagi to’liq chiqishining o’ziga xos belgilari elka tepa qismining kiskarishi, o’mrov tashki uchining zinapoyasimon turtib chiqishi, uning oldingi-orqa yo’nalishda ko’chishi, «klavish» musbat simptomi xisoblanadi, bunda o’mrovning akromial uchi bosilganda u o’z joyiga osongina o’tadi: agar bosish to’xtatilsa, o’mrovning tashki uchi klavish kabi yuqoriga ko’tariladi va avvalgi xolatiga keladi. Bu simptomni solom tomon bilan takkrslab tekshirish lozim. Shikastdan so’ng2-5 kunlarda sinchiklab ko’zdan kechirilganda deltasimon-to’sh egat sox,asida tumshuksimon o’simta tagida kon kuyilganini paykash mumkin.
Rentgenologik tekshirish ma’lumotlarini, odatda, tashxis tasdiklab beradi. Rentgenografiyani, albatta, bemorning vertikal xolatida oldingi-orka proekstiyada o’tkaziladi. Rentgenografiya chala va to’liq chiqish o’rtasida solishtirma tashxis o’tkazilganda, ayniksa, kimmatli ma’lumotlar beradi. Bunday x.ollarda ikkala akromial-o’mrov birikmalarini simmetrik rentgenogramma qilish lozim. Shikast-langan va solom elka tepasining akromial-o’mrov birikmasi bo’im chukurchasining kengayganligiga ahamiyat beriladi, bu akromial-o’mrov

boylami uzilganidan dalolat beradi. O’mrovning tashki uchi va kurak akromial o’simtasi bo’im yuzalarining surilishidan tashqari, tashki uchining chiqishi uchun kurakning tumshuksimon o’simtasi bilan o’mrovning pastki yuzasi o’rtasidagi masofaning uzaygani (0,5 sm dan ko’pga) xos. Bu simptom tumshukrimon-o’mrov boylami, binobarin o’mrov tashki chetining to’lik chiqishi uchun patogaomonik xisoblanadi.

D a v o l a sh. O’mrov suyaganing tashki cheti chikkeⁿ bo’lsa, uni joyiga solish oson. Buninguchun 10 ml 1% novokain eritmasibilan oriqsizlantirilgandan so’ng qo’lni 90° burchak ostida tirsak bo’imida bukish, elkani tepa-orqaga va, ayni vaktda, ikkinchi qo’l o’mrov suyagi-ning akromial tomoniga bosish kerak O’mrov suyagini joyiga solingandan keyin uni shu xolatda ushab turish goyat qiyin bo’ladi. So’nggi vaktlarda fiksastiyaningxar xil usullari ishlatiladi: StITO, Kojukeev standart shinasi, Shimbarestkiyning vint pressli bolami (109-rasm). Salnikov bo’yicha «portupeya» bolam kurak va o’mrov maxkam ushlab turadi va shikast-langan boylamlarning yaxshirok bitib ketishiga imkon beradi. Uni qo’yishning birinchi bosqichida qo’lni 90° burchak ostida buqilgan tirsak bo’imini tanaga fiksastiya qilinadi. So’ngra chikdan suyak joyiga solingandan keyin o’mrovning tashki cheti tepasiga «partupeya» tipidagi gips longeta ko’yiladi, bu kurakni va o’mrovning tashkoy chetini ushlab turadi. «Partupeya» borlaminingchekkalari ko’krak qafasidagi borlamning tagida qoladi va egilibtepaga chikadi, bundan oldingi bolamga ko’shilib ketadi. Bokpamningtortish kuchi kamaygan sayin uni alishtiribturiladi. Bemorni tez-tez kuzatib turish kerak chunki tayanch nuqtalarida (o’mrov suyagining tashki cheti, tirsak o’simtasida) ko’pincha yotokyaralar hosil bo’ladi. Odatda, bunday x.ollarda chiqish takrorlanadi. Bunday usullar chala chiqishlarda qo’llaniladi. O’mrovning to’liqchikhshlarida jarroxlik amaliyoti bajarilib, uni dastlabki 7 kun mobaynida o’tkazgan ma’kul. Shu maqsadda lavsan lentasi bilan o’mrov-tumshuksimon boylami plastika qilinadi va akromial-o’mrov birikmasini metalldan yasalgan kegay bilan fiksastiya qilinadi (110-rasm).

Operastiyadan keyinga davrda qo’lni tanadan uzoqdashtiruvchi StITO shinasi bilan 4-5 xafta muddatga fiksastiya qilinadi. 2-3-kundan boshlab barmoqdar, bilak va tirsak bo’imlari uchun LFK tayinlanadi. 5-xaftada shinani qo’ltik ostiga valikli bolam qo’yish bilan almashtiriladi. Metall fiksatorni jarroxlik usulidan 6-7 x.afta o’tgandan so’ng olib tashlanadi. Bemor odatda 7-8 xaftadan keyin mexnatga layokatli bo’ladi.

O’mrov suyagining sinishi tayanch-xarakat apparatining boshqa sinishlari orasida taxminan 15-18% ni tashkil kdladi. O’mrov suyagi, ko’pincha, unga to’ridan-to’ri zarbtushganda sinadi (bevosita), birok o’mrov bilvosita shikast mexanizmida, ya’ni o’mrov o’ki tomon tazyik bo’lganda sinadi.

Shikastning bevosita mexanizmida — elka bo’imining tashki yuzasiga, cho’zilgan xolatdagi qo’lga yiqilishda, elka bo’imlari yon tomonlaridan bosilganda — kuch oirligi 5-simon buqilgan o’mrov bo’ylab tarqaladi. Uni keskin bukish eng nozik qismi - o’rta va tashki uchdan bir qismi o’rtasidagi chegarada sinishiga olib keladi. Bevosita shikast mexanizmida sinish parchalangan, ko’ndalang, kiyshik-ko’ndalang bo’ladi. Shikastning bilvosita mexanizmida ko’pincha kiyshik va kiyshik-ko’ndalang sinishlar uchraydi. Siniqlarining tipik surilishi kiyshik va kiyshik-ko’ndalang sinishlarda ro’y beradi. O’rtadagi markaziy singan bo’lak to’sh-o’mrov-so’rshcheimon mushakning qisqarishi natijasida tepaga va orqa tomonga ko’chadi. O’mrovning tashki (periferik) bo’lagi qo’lning massasi ta’siri ostida pastga va oldinga tomon ko’chadi. Bolalarda suyak ustki pardasi ostidagi sinishlarda, ko’pincha, burchagi pastga ochiq bo’lgan deformastiya vujudga keladi. O’mrovning tashki cheti singanda periferik parcha kurakning akromial va tumshuksimon o’simtalar bilan bolangan xrdda qolishi, o’mrovning yuqoriga siljigan markaziy bo’lagi esa o’mrovning akromial cheti chiqishiga o’xshab ketishi mumkin.

Ayrim xollarda siljigan bo’laklarning kirralaridan plevra, tomir-nerv tutami, yopiq sinishdan ochiq sinishga o’tadigan teri krplamlari shikastlanishi mumkin.

T a sh x i s. O’mrov sinishiga tashxis qo’yish qiyinchilik tugdirmaydi. Singan joyda oriq,, aktiv xarakatlarningcheklanishi, ayniqsa, oriq.tufayli qo’lni yozish va tepaga ko’tarishning qiyinli-giga shikoyatlar bo’ladi. Bemor qo’lini elkaga ko’yib tirsagi bilan ko’krakka yaqinlashtiradi. Singan joy ko’zdan kechirilganda nisbatan ko’pincha deformastiya borligi (shish, kon kuyilishi, suyak bo’laklarining turtib chiqishi) aniqlanadi. Qo’l elka bo’imi bilan birga ichkariga yo’nalgan, pastga va oldinga tushirilgan. Elka tepasi shikastlangan tomonda qisqa tortilgan, o’mrov usti chukurchasi.

Bemorni tekshirish shikastlan-gantomondaga nervlar, tomirlarni tekshirish va rentgenografiya bilan yakunlanadi.

D a v o l a sh. O’mrov sinishlarini davolash usuli asosan sinish xarakteriga boliq.. Suyak ustki pardasi ostidan sinishlarni «yashil novda» tipi bo’yicha va suyak bo’laklari surilmagan sinishlarni fiksastiya qiladigan bolamlar bilan o’tkaziladi. Bolalarda

immobilizastiya muddati 2 dan 3 \aftagacha, kattalarda 4 xaftagacha. Bog-lam ko’yshstdan oldin singanjoy 10-15 ml 1-2% novokain eritmasi bilan oriqsizlantiriladi. Bo’laklari surilgan o’mrov sinishlarida singan joyni 15-20 ml 1-2% eritma bilan oriqsizlantirilgandan keyin bo’laklar joyiga kuyiladi. Buning uchun bemorni kursiga boshini shikastlangan tomonga engashtiib o’tkaziladi. Assistent tizzasi bilan kurak orasiga yoki burchagiga tiralib, ikkala qo’lini elkaning tepasiga ko’yadi va elka bo’imini orqaga-tepaga va oz-moz yuqoriga suradi (111 -rasm). Jarroh shu holatda siniqlarni joyiga soladi. Odatda bu qiyinchilik tugdirmaydi, birok fiksastiyaning 250 dan ortik taklif qilingan usuli borligiga karamay bo’laklarni kerakli xolatda ushlab turish goyat qiyin (112-rasm).

112-rasmda keltirilgan fiksastiya usullari eng keng tarqalgan.

Burchak deformastiyasi bilan o’tadigan o’mrov sinishlarini davolashda Chijin ramkasi yaxshi yordam beradi. Kuzminskiy shinasi (112-rasm, g) o’mrov sinishlarini konservativ davolash uchun juda kulay xisoblanadi, u elka kamarini ko’tarib, eng yuqori holatda ushlab turadi.

Uzoq, vakt o’rinda yotishni talab kiladigan oir jarohatla-nishlarda bemorni qattiq to’shakli yotok chetiga yotkiziladi yoki kuragi orqasiga va kuraklararo bo’shliq.ka kattik yostik ko’yiladi, kz'l yotokdan pastga va orka tomonga osilib turadi. Bir kun o’tgach, tirsak bo’imi tagiga bolishchasi bo’lgan kursi qo’yiladi. Bemor shu vaziyatda 2-3 xrfta yotadi.





O’mrovni jarroeushk yo’li bilan davolash muayyan ko’rsatmalarga ega, ular mutlak va nisbiy turlarga bo’linadi. Mutlak ko’rsatmalar kuyidagilar:

• 
  ochiq sinish;
  
• 
  o’mrovning tomir-nerv dastasi shikastlanishi bilan
  asoratlangan yopiq sinishi;
  
• 
  nerv chigalining bosilishi;
  
• 
  bo’laklari suyakka tik joylashgan va tomir-nerv dastasining
  shikastlanish xavfi bo’lgan bo’laksimon sinish;
  
• 
  bo’lakning o’tkir uchidan teri perforastiyasining yuz berish
  xavfi;
  
• 
  interpozistiyaning xar xil turlari (suyak suyak ustki pardasi)
  kiradi.
  

Ko’pincha, o’mrovning retrograd usul bilan intramedullyar osteosintezi o’tkaziladi. Operastiyadan keyingi davrda qo’lni 4-5 xaftaga StITO shinasi yoki torakobroxial bolam bilan fiksastiya qilinadi. Mexnat qilish krbiliyati 1,5-2 oy o’tgach tiklanadi.

“Kuchsiz bo’g’im” interaktiv usulini qo’llash texnologiyasi va metodik maslaxatlar.

1. 
   “Ko’krak qafasi” va yelka kamari jarohatlarini davolash, u bo’yicha savollar to’plami.
   
2. 
   O’yinning protokolini yozish uchun guruh spiskasi joylashtirilgan varoq.
   

1. 
   “Ko’krak qafasi va yelka kamari jarohatlarini davolash” bo’yicha savollar to’plami.
   
2. 
   “Hisob” varoida sana, guruh nomeri, fakultet, o’yinning nomi va guruhdagi talabalar spiskasi yoziladi.
   
3. 
   O’qituvchi savollar to’plamidan talabalarga ketma ketlikda savollar beradi.
   
4. 
   Talaba 5 sekund vaqt ichida javob berishi kerak.
   
5. 
   O’qituvchi “to’ri” yoki “noto’ri javobni baholaydi. “noto’ri” javobga o’zi to’ri javobni aytadi.
   
6. 
   Hisobni talabaning familiyasi to’risiga joylashtiradi va to’riligiga qarab “ ” yoki “-” qo’yiladi.
   
7. 
   Talabalar shu usulda 2 tur savollardan o’tadi.
   
8. 
   2 tur savollardan so’ng o’yin to’xtatiladi va 2 ta minus olgan talaba o’yindan chiqadilar.
   
9. 
   O’yinyangi kurugda qolgan talabalar bilan davom etadi. Yana bir tur yangi savollar o’ynaladi so’ng yana talabalar baholanadi birinchi tur bilan hisoblanganda 2 ta minus bo’lsa o’yindan chetlashtiriladi.
   
10. 
    Turlar mobaynida eng kuchli o’yinchi talaba olinadi, qaysiki savol 1 ga eng ko’p javob bergan o’yinchi.
    
11. 
    Varoqda xar bir familiya to’risiga o’qituvchi qaysi turda talabaning chiqib ketgani va “sloboy zveno” bo’lgani yozib beradi. O’yin maksimal 0,8 ball bilan baholanadi. Boshlanich 2 turdagi savollarga javob bermagan talaba, o’yin uchun “0” ball oladi
    

• 
  3ta tur savollardan so’ng – 0,2 ball
  
• 
  4ta tur savollardan so’ng – 0,4 ball
  
• 
  5ta tur savollardan so’ng – 0,6 ball
  
• 
  eng kuchli o’yinchi – 0,8 ball oladi.
  

12. 
    Qo’yilgan ballar mashulot oxirida joriy baholashda xisobga olinadi.
    
13. 
    Jurnalning pastki ochiq qismiga o’qituvchi o’yin haqida yozadi va guruh sardori imzo qo’yadi.
    
14. 
    O’yin protokoli saqlab qolinadi.
    

1. 
   Pnevmotoraksda nechanchi qovuralararo sohada va qaysi chiziqdan puksiyasi qilinadi.
   

2. 
   Gemotoraksda nechanchi qovuralararo sohada va qaysi chiziqdan punksiyasi qilinadi.
   

3. 
   Qaysi qovuraning qanday chetidan qovuralararo blokada qilinadi?
   

4. 
   Ikki tomonlama vagosimpatik blokada qilish mumkinmi?
   

5. 
   Qaysi diagnostik usul qovurasi singan bemorga taxminan diagnoz qo’yish imkoniyatini beradi?
   

6. 
   O’mrov singanda bolam qo’yishda nima fiksatsiya qilinmasligi kerak?
   

7. 
   O’mrov singandagi bolam qo’yishda 3 ta qoidasini ko’rsating.
   

8. 
   O’mrovning akromial oxirini chiqishidagi patologoanatomik simptomini ayting?
   

9. 
   Kokrak qafasi jarohatida bemorga qanday holat belgilanadi?
   

10. 
    O’mrovning akromial oxiri chiqishlarining turini keltiring.
    

11. 
    O’mrov sinishida fiksatsiya muddatini ayting?
    

8. 
   hafta
   

12. 
    O’mrov suyagi singandagi operativ davolashga ko’rsatmani keltiring?
    

13. 
    Ochiq pnevmatoraksda qo’yiladigan bolamni ayting.
    

14. 
    Ko’krak qafasi travmasida ishlatiladigan asosiy dori - darmon guruhini keltiring.
    

15. 
    To’sh travmasida qanday proyeksiyada rentgenografiya bajariladi?
    

16. 
    To’sh suyagi jarohatlangan bemorda qanday tekshiruvlar olib boorish kerak?
    

17. 
    Chiquvchi qon miqdoriga ko’ra gematoraksning qanday ko’rinishlari bor?
    

darajasida), ko’p -1000 mldan ko’proq (pastki qirradan yuqori).

18. 
    Plevra ichi bosimi nima bildiradi?
    

19. 
    Kurak sinishi ko’rinishlarini ko’rsating?
    

20. 
    Kurakning bo’im yuqorisining sinishida qanday tekshiruv usullari qo’llaniladi?
    

21. 
    Kurak singandagi o’rta bo’lakni tipik qo’shilishini ko’rsating.
    

22. 
    O’mrov singandagi periferik bo’lakning tipi qo’shilishini ko’rsating?
    

23. 
    Gematoraksning turli tumanligi qanday klassifikatsiya qilinadi?
    

24. 
    Kurakning qaysi travmasida plevral bo’shliqda yiringli yallilanish foizi yuqoriroq?
    

25. 
    O’pka ichi gematomasi belgilarini ko’rsating?
    

26. 
    Ko’krakga kirib boruvchi jarohat diagnozini qo’yishda nima uning kriteriyasi
    

Plevrani parietal varaining butunligi.

27. 
    Ko’krakga kirib boruvchi jaroxatning davolash prinsiplarini keltiring?
    

28. 
    Plevral bo’shliiga aktiv aspiratsiya qilishda asosiy holatni keltiring.
    

29. 
    Ko’krakga kirib boruvchi jarohatda shoshilinch aralashuvga ko’rsatma?
    

30. 
    Ko’krakning yopiq jarohatidagi asoratni keltiring?
    

Hamma savollar birgalikda muhokama qilinadi va to’ri hamda noto’ri javob variantlari analiz qilinadi.