Fanlararo va fan ichidagi boliqlik

Ko’krak qafasining shikastlanishlari o’zining xar xil joylashuvi xamda oir-engillik darajasi bilan farqdanibturadi. Ko’krakning xar kanday shikastlanishida tashki nafasning buzilishi sodir bo’lib, uning chukurligi va ritmi o’zgaradi.

Tashki nafasning xar xil oirlikdagi o’zgarishida yurak-krn tomirlar faoliyatining buzilishi kuzatiladi, ba’zan oshr o’pka-yurak etishmovchilik sindromi rivojlanadi.

Ko’krak qafasi shikastlanishlarining oir, xayot uchun xavfli bo’lishi anatomik-fmziologik sabablar mavjudligadadir. Bularga kuyidagilar kiradi: plevra varaklarining engil jaroxatlanishi, plevra va o’pka ildizining yuqori resteptor sezgirliga plevra ichidagi manfiy bosimga, ko’krak qafasi va o’pkaning o’ta rivojlangan tomir tarmogiga ega ekanligi. Demak ko’krak shikastlanishlarida tashki nafasning patofiziologik buzilishlari, ko’krak qafasi devorlarida, plevra bo’shligida va o’pkada sodir bulayotgan o’zgarishlar bilan bog-lik bo’ladi. Ko’krak qafasining teri ostiga, mushaklariga kon ko’yshshshi bilan kechadigan engil shikastlanishi ham, nafas olish chukurligini va ritmining buzilishiga olib keladi. Oriq. natijasida ko’krak qafasining ekskursiyasining cheklanishi kuzatiladi, bu esa o’pkani ekskursiyasi cheklanishiga olib keladi. Ko’plab qovuralar singanda ko’krak kafasining bir butunligi buzilib, nafas funkstiyasining ancha buzilishi kuzatiladi. Ko’krak qafasining shikastlangan yarmida xarakat paradoksal xarakterga eta bo’lib, o’pka ventilyastiyasiga sezilarli ta’sir kiladi.

Tinchlik davrida hamma shikastlangan bemorlarning 10% ni ko’krak qafasi shikastlanganlar tashkil etib, ular travmalar ichida 3 o’rinni egallaydi. Ko’krak qafasining yopiq shikastlanishlari ochyk shikastlanishlardan ancha (1:10)ko’puchraydi. Ko’krak shikastlanishlarini ochiqva yopiqturlarga ajratib tasniflash maqsadta muvofiqdir.