• Foydalangan adabiyotlar: 1.http://www.ziyonet.uz
  • Axborot xavfsizligini boshqarish uchun quyidagi aktivlar amalga oshirilishi kerak




    Download 455,49 Kb.
    bet6/6
    Sana23.11.2023
    Hajmi455,49 Kb.
    #104169
    1   2   3   4   5   6
    Bog'liq
    Muzaffar AX xavflarni boshqarish
    Rahmonov H. O.T. 1-topshiriq, Elektron-tijorat Tulqunov Fazliddin, Global tarmoqlar (wan) va ularning qurilish usullari. Wan tarmog, 1-ma\'ruza (2-semestr) 2021-22, Reja Sinflashtirsh tushunchasi, sement sanoati, 5- Бетон учун майда ва йирик тулдиргичлвр, Muzaffar kbs 2, o-zbekiston-respublikasida-ayollar-mehnat-faoliyatini-muhofaza-qilishning-ahamiyati-va-ularga-yaratilayotgan-shart-sharoitlar, Saidov Rahmon Xolmurodovich, 627-19 ТЛ Ibrokhim Zayniddinov, 1-Mavzu Davlat byudjetining mohiyati va ahamiyati, Uzumbank, 2 5343653736789064719
    Axborot xavfsizligini boshqarish uchun quyidagi aktivlar amalga oshirilishi kerak:

    • Risk analizi: Tashkilotning axborot tizimida mumkin bo'lgan xavfsizlik ruxsatlarini aniqlash uchun risk analizi olib borilishi kerak. Bu, muhtemel xavfsizlik xavfli joylarni, tashkilotga ta'sir qilishi mumkin bo'lgan xavfsizlik o'chirishlarni va xavfsizlikni ta'minlash uchun kerak bo'lgan resurslarni belgilashga yordam beradi.




    • Xavfsizlik siyosati: Tashkilotning xavfsizlik siyosati yaratilishi va amalga oshirilishi kerak. Bu siyosat xavfsizlik standartlarini, qoidalarini va yo'nalishlarini belgilaydi. Siyosat tashkilotning xavfsizlik prinsiplarini va maqsadlarini ifodalaydi va amalga oshirish tartibi, xavfsizlikni boshqarish strukturasini, vazifalarini va mas'uliyatlarini ta'minlaydi.




    • Xavfsizlik ta'limoti: Tashkilotning hamma ishchilariga xavfsizlik ta'limoti berilishi muhimdir. Bu ta'limotlar, xavfsizlik siyosati, xavfsizlik protseduralari, xavfsizlikning muhim tamoyillari va xavfsizlikning amalga oshirish tartibini o'z ichiga oladi. Xavfsizlik ta'limoti, hujum turlarini tushunish, xavfsizlik risklarini tushuntirish, foydalanuvchilar uchun xavfsizlikning muhim tamoyillarini o'rgatish va xavfsizlikni ta'minlash uchun qo'llanmalar bilan ta'minlaydi.



    • Xavfsizlik tizimi nazorati: Axborot tizimining xavfsizlik holatini nazorat qilish uchun tizim nazorati amalga oshirilishi kerak. Bu nazorat tizimi, tizim komponentlarini, tarmoqlarni, serverlarni va ma'lumotlar bazalarini monitoring qilishni o'z ichiga oladi. Xavfsizlik nazorati tizimi yorqinlantirish yozuvlarini, hujumlar va xato aktivliklarini aniqlash, xavfsizlik holatini tahlil qilish va xavfsizlikga ta'sir qilishi mumkin bo'lgan voqealar va xatoliklarni aniqlash uchun ishlatiladi.




    • Xavfsizlikni amalga oshirishning avtomatlashtirilishi: Xavfsizlikning amalga oshirilishi avtomatlashtirish orqali osonlashtirilishi kerak. Bu maqsadga xizmat qiladigan tizimlardan, texnik texnologiyalardan va vositalardan foydalanish mumkin. Avtomatlashtirilgan xavfsizlik tizimlari hujumlar bilan kurashish, xato aktivliklarni aniqlash, xavfsizlikni o'chirish va avtomatik ta'gib kelgan hollarda yorqinlantirishni o'z ichiga oladi.




    • Xavfsizlikni monitoring va taqqoslash: Axborot tizimida yuzaga keladigan xatoliklar, hujumlar va xavfsizlikki holatlarni monitoring qilish va taqqoslash muhimdir. Xavfsizlik monitoring tizimi orqali tizimdagi xavfsizlik holati, hujumlar va yorqinlantirishlar kuzatiladi. Monitoring natijalariga asosan, xavfsizlikni yanada ko'p5. Axborot xavfsizligini boshqarish uchun quyidagi aktivlarni amalga oshirish tavsiya etiladi:






    • Xavfsizlik siyosati va standartlari: Axborot xavfsizligi uchun tashkilotning xavfsizlik siyosati va standartlari belgilanishi kerak. Bu siyosat tashkilotning xavfsizligi uchun umumiy yo'nalishlarni, xavfsizlikning ahamiyatini va muhim asosiy tamoyillarni ifodalaydi. Standartlar, xavfsizlikni ta'minlash uchun kerakli minimalliklarni ko'rsatadi.




    • Risk analizi va boshqarish: Tashkilotning xavfsizlik risklarini aniqlash va boshqarish uchun risk analizi olib borilishi kerak. Bu o'z ichiga xavfsizlikning muhim yo'nalishlarini, identifikatsiya qilingan risklarini, riskning kuchini va ehtimolini, va qo'llanmalar va protseduralar orqali riskni boshqarish usullarini o'z ichiga oladi.




    • Xavfsizlikning ma'lumotlarini himoya qilish: Axborot tizimlarida saqlanan ma'lumotlarning himoya qilinishi muhimdir. Bu tashkilotning yorqinlantirish siyosati, ma'lumotlar uchun moslashtirilgan himoya usullari (masalan, shifrlash), ma'lumotlar bazalarining xavfsizligi, fayllarning ta'qiqlanishi va foydalanuvchilarning kirish ma'lumotlarining himoyalashini o'z ichiga oladi.




    • Foydalanuvchilar tomonidan amalga oshiriladigan xavfsizlik tamoyillarini ta'lim etish: Tashkilotning xavfsizlik xodimlari va foydalanuvchilari uchun xavfsizlik ta'limoti taqdim etish muhimdir. Ushbu ta'limotlar xavfsizlikning asosiy tamoyillarini, xavfsizlikni ta'minlash usullarini (masalan, yorqinlantirish parollari, ma'lumotlar bazalariga kirish muhokamasi) va tizimdagi xavfsizlik imkoniyatlarini o'z ichiga oladi.




    • Xavfsizlikni nazorat qilish va monitoring: Axborot tizimlarining xavfsizlik holatini nazorat qilish va monitoringni amalga oshirish kerak. Bu, tizimda yuzaga kelishi mumkin bo'lgan hujumlarni aniqlash, xavfsizlik holatini tekshirish, xavfsizlik o'chirish tizimlarini va xavfsizlikni ta'minlash uchun kerakli bo'lgan o'zgarishlarni kuzatishni o'z ichiga oladi.




    • Xavfsizlik insidentlarini tartibga solish: Axborot xavfsizligi bilan bog'liq insidentlarga tez va samarali tartibga solish tizimini amalga oshirish kerak. Bu tizim insidentlarni yozish, yozuvlarni tekshirish, javob berish va insidentlar haqida ma'lumotlarni saqlashni o'z ichiga oladi. Bunday tizimlar xavfsizlik insidentlarining tezroq aniqlanishiga va ularga javob berishga yordam beradi.




    • Xavfsizlikning jamoatchilik asoslarini o'rganish: Xavfsizlikning jamoatchilik asoslariga e'tibor qaratish muhimdir. Tashkilot o'z foydalanuvchilari, xodimlari va tashkilotning xavfsizlik imkoniyatlarini


    Xulosa
    Xulosa qilib aytadigan bo‘lsak, zamon taraqqiy etgan sari jamiyatda axborotga bo‘lgan talab va ehtiyoj ham ortib bormoqda, ayniqsa, axborot texnologiyalarining kun sayin rivojlanib borishi axborotlar hajmining ham ortib borishiga xizmat qilib kelmoqda. Bu kabi axborotlar ichida ma’lum ma’noda himoyani, mahfiylikni va sir saqlanishini talab etadiganlari ham bo‘ladi, negaki, bu toifadagi ma’lumotlarning oshkor bo‘lishi, o‘g‘irlanishi yoki yo‘q qilinishi, kiber hujumga uchrashi kabi holatlar davlat va fuqarolar, tashkilotlar uchun katta talofotlarni, moliyaviy yoki moddiy zararlarni olib kelishi mumkin. Bu kabi holatlarni oldini olish uchun esa qanday soha bo‘lmasin albatta, axborot xavfsizligini, uning himoyasi va muhofazasini amalga oshirishi lozim. Axborot xavfsizligi bo‘yicha har bir rahbar va mutaxassislar tashkilot faoliyatini to‘g‘ri tashkil etish va tashkilotda yetarli darajada axborot xavfsizligini ta’minlashda amaliy chora va tadbirlarni ko‘rishlari darkor.
    Foydalangan adabiyotlar:

    1.http://www.ziyonet.uz


    2.http://www.Wikipedia.uz
    4.http://www.edu.uz
    5.http://www.aci.uz
    7. http://www.mitc.uz
    Download 455,49 Kb.
    1   2   3   4   5   6




    Download 455,49 Kb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Axborot xavfsizligini boshqarish uchun quyidagi aktivlar amalga oshirilishi kerak

    Download 455,49 Kb.