Mustahkamlashga qaratilgan bo‘limlar va mavzular.
|
O‘quvchilarni amaliyotda bajarishi kеrak bo‘lgan o‘rganish ishlari.
|
O‘quvchilarni bajargan o‘rganish ishlari.
|
Izoh
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
1.
|
Jun va ipak tolalar. Jun va ipak tolali gazlamalar haqida.
|
Tolalar turlari, tuzilishi, gazlamalar bilan amaliy tanishish.
|
Jun va ipak tolalari bilan amaliy tanishildi.
|
|
2.
|
Tikuvchilik va to‘quvchilikda foydalaniladigan asbob uskunalar haqida.
|
Mashinani tikuv ignalari va to‘quvchilik spitsalari hamda kiyim furniturasi boshqa asbob-uskunalar bilan amaliy tanishish.
|
Ilgak va halqalar, to‘quvchilik ilmoqlari bilan amaliy tanishildi.
|
|
3.
|
Oyoq yuritmali tikuv mashinalari haqida.
|
Oyoq yuritmali tikuv mashinasi tuzilishi va ishlashi bilan amaliy tanishish.
|
Oyoq yuritmali tikuv mashinasi bilan amaliy holda to‘liq tanishildi.
|
|
4.
|
Maktab yoshidagi bolalarga oid kiyimlarni bichish va tikish haqida.
|
Maktab yoshidagi bolalarga oid kiyimlarni modеllashtirish, bichish, tikish ishlari bilan amaliy tanishish.
|
Maktab yoshidagi bolalar uchun nimcha kiyimlarini bichish va tikish ishlari bilan amaliy tanishildi.
|
|
5.
|
Gazlamalarga ishlov bеrishga oid zardo`zlik xalq hunarmandchiligi haqida
|
Zardo`zlik xalq hunarmandchilik tеxnologiyalari bilan amaliy tanishish.
|
Zar to`n tayyorlash jarayoni bilan tanishildi.
|
|
6.
|
Gilamchilik haqida.
|
Gilam tayyorlash tеxnologiyalari bilan amaliy tanishish.
|
Usta hunarmand huzurida gilam to`qish usullari o‘rganiladi.
|
|
Izoh: gazlamaga ishlov bеrish tеxnologiyasi va pazandachilik asoslari yo‘nalishi umumlashtirilgan hollarda birlashtirilib amaliyot ishlanmasini tuzish mumkin.
II -Ilova
“Mashina ishlari” mavzusi bo`yicha yo`l-yo`riq texnologiya kartasi
№
|
Chok no mi
|
Bajarish uchun t.sh. (texnikshartlar)
|
Amalil.i qo'llanishl
|
Eskiz sxematik ifodasi
|
1
|
Biriktirma
|
Chokkengligi - 0,7-0,8 sm 1—1,5 sm
|
Ostki yoqa bolaklari, adip bo`laklari, yon, yelka qirqimlari
|
|
2
|
Bostirma
|
Chokkengligi — 0,2—1 sm (ustki
detal ipak bilan), (biriktirma chok
kengligi bezakchokiga bog'liq)
|
Orqa dctalining o'rta
choki, yon choki,
kokctka
|
|
3
|
Yorma
|
Chok kengligi — 0,2—1 sm (ustki detal ipakbilan)
|
Orqa detaining o'rta choki, koketka
|
|
4
|
Tutashtirma
|
Mag'iz kengligi — 3— 2,5 sm Chok kengligi — 0,7—1 sm
|
Bort qotirmasining
bo'laklari (bort qotirma,
oslki yoqa qotirmasi)
|
| |
5
|
Ichki
|
Ustki detal tomonidan chok
kengligi — 0,4—0,5 sm, ostki detal — 1 sm — 1,5 sm, bukilgan chetidan 0,1—0,2 sm
|
Jinsi ko'ylak, shimlari, yubkalar
|
|
6
|
Quyma
|
Bir detaining ikkinchi detalga
o'tishi — 1 sm, bir detaining
qirqimi bukib dazmollanadi yokibukib ko'klanadi
|
Detetalga mayda bo'laklarini biriktirishda: asosiy detalga kokctkani
biriktirishda
|
|
7
|
Qo'sh
|
l.Chok kengligi - 0,3-0,5sm
2. 0,5-0,7 sm
|
Cho'ntakqopi, cho'ntak,
yostiq jildi detallarini
biriktirishda
|
|
8
|
Mag'iz
|
Mag'iz kengligi — 1,5—2 sm, chokkengligi — 0,4—0,9 sm
|
Adip, yoqa, bo'yin o'mizi qirqimlarl
|
|
9
|
Buklama
|
Qirqimi yo'rmab, bukiladi.
Qirqimdan chok kengligi
0,1—0,2 sm bukilgandan keyin chok
kengligi 0,1—0,2 sm
|
Kiyim etaklari, ichki kiyimlarda
|
|
10
|
Ag'darma
|
Chokkengligi — 0,5—0,7 sm
|
Cho`ntak qopqo, yoqa, adip
|
|
11
|
Mag'iz
|
Mag'iz kengligi — 1,5—2 sm
(mag'iz kengligiga bog'liq), chok
kengligi — 1 sm
|
Bo'yin o'mizi, koketka
|
|
12
|
Relefli shnur bOan (bo'rtma)
|
Yo'naltiravchi tepki yordamida kerakli kenglik da shnur qo'yiladi
|
Kurtka, palto, yubka
|
|
13
|
Relefli bostirma (bo'rtma)
|
Chok kengligi — 0,2 dan — 1 sm gacha
|
Bluzka palto, ko`ylak
|
|
№
|
Choknomi
|
Bajarish uchun t.sh.
|
Amalda qo'llanishi
|
Eskiz, sxematik ifodalash
|
Birlashtiruvchi choklar
|
1
|
Biriktirma(yorma, quyma, bostirma)
|
Chok kengligi — 0,5—0,7 sm 1-1,5 sm
|
Adip bo'laklarl,
|
|
2
|
Bostirma
|
Chok kengligi — 0,5—1 sm
(ustki detal — ipakbilan),
biriktirma chok kengligi bezak
chok kengligiga bogliq
|
Releflar, yonchokorqa detalining o'rta qirqimi
|
|
3
|
Yorma
|
Chok kengligi — 0,5—1 sm,
biriktiravchi chok kengligi
bezak chokka bog'liq
|
Orqa detaining o'rta choki, koketka
|
|
4
|
Quyma(ochiq va yopiq qirqimli)
|
Bir detaining ikkinchi detalga
o'tishi — 1 sm, bir detaining
qirqimi bukib ko'klanadi yoki
bukib dazmollanadi
|
Detalga mayda bo'laklarui biriktirishda (ostki yoqa
qotirmalari), asosiy detalga koketkani biriktirishda
|
|
5
|
Tutashtirma
|
Mag'iz kengligi — 2—2,5sm chokkengligi — 0,7—1 sm
|
Detalga mayda bo'laklarni biriktirishda
|
|
6
|
Qo'sh
|
Chokkengligi 1) 0,3-0,4 sm;
2) 0,5-0,7 sm
|
Cho'ntaklarga ishlov berishda
|
|
7
|
Ichki
|
Chokkengligi: 1) ustki detal
tomonidan — 0,4—0,5 sm, ostki
— 1 sm— l,5(gazlama
qalinligiga); 2) 0,1—0,2 sm
bukilishda
|
Jinsi, yubka, ichki kiyim
|
|
Ziy choklar
|
8
|
Buklama(ochiq va yopiq qirqimli)
|
1) qirqimdan 0,2—0,3 sm;
2) 0,1-0,2 smva
0,5—4 sm gaqirqim ikki martta
buklanadi
|
Kiyim etagi, yeng, ichki kiyim
|
|
|
Ag'darma
|
0,5—0,7 sm
|
Qopqoq, manjet, xlaslik, adip ziylari
|
|
10
|
Mag'iz (ochiq va yopiq qirqimli)
|
Mag'iz kengligi 2,5—3 sm,
chokkengligi — 0,4—0,9 sm,
ikkinchi chok— mag'izga
tikish choki
|
Adip ziyi, ichki qlrqim, kiyim elagi
|
| “Mashina choklari” mavzusiga oida yo`l-yo`riq texnalogiya kartasi.
Vitochkalarni qirqimlarini, cho`ntak qopqoqlarni tikish.
t-b№
|
Bo`linmas texnalogik operatsiyalar
|
Bajarish uchun t.sh.
|
Ihozlar va moslamalar
|
Rasm
|
1
|
O`ngini ichkariga bukib belgilangan nazorat chiziq bo`yicha ingichka tomonidan kengaygan tomonga ko`klansin
|
Biriktirma qaviq o`lchami -05, -1sm
|
To`g`nag`ich, igna, angishvona,ip qaychi
|
|
2
|
Vitochka biriktirib tikilsin
|
1 sam da baxyalar soni-4-5
Biriktirib tikish detal qirqimidan boshlanadi.
Chokni uchi qaytma baxyaqator bilan mustahkamlansin.
|
97 kl mashinasi
1022 kl mashinasi
ip, qaychi
|
|
3
|
Ko`klash ipi so`tib yashlansin
|
|
Qoziqcha
|
|
4
|
Chok ustidan dazmollansin
|
Dazmol qizish xarorati:
Ip tolali-130-1500 C
Ipak-1000C
Jun-100-1100C
|
Dazmol doskasi,
dazmol
|
|
5
|
Vitochka bir tomonga yotqizib dazmollansin
|
Dazmol qizish xarorati:
Ip-130-1500 C
Ipak-1000C
Jun-100-1100C
|
Dazmol doskasi,
dazmol
|
|
6
|
Vitochka uchidagi solqi dazmollab kirishtirilsin
|
Dazmol qizish xarorati:
Ip -30-1500 C
Ipak-1000C
Jun-100-1100C
|
Dazmol doskasi,
dazmol
|
|
FОYDАLАNILGАN АDАBIYOTLАR:
1. I.A. Karimov. Barkamol avlod orzusi. – T.: «Sharq» nashriyot–matbaa konserni, 1999.
2. I.A. Karimov. O‘zbekiston XXI asrga intilmoqda. –T.: O‘zbekiston, 1999.
3. I.A. Karimov “Jahon moliyaviy iqtisodiy inqirozi, O‘zbekiston sharoitida uni bartaraf etish yo‘llari va choralari”. – T.: 2009 y.
4. I.A.Karimovning Vazirlar mahkamasining 2009 yilning asosiy yakunlari va 2010 yilda O‘zbekistonning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishining eng ustivor yo‘nalishlariga bag’ishlangan yig‘ilishda qilingan ma’ruzasi.
5. I.A.Karimov “Yuksak ma’naviyat yengilmas kuch”. – Toshkent: “Ma’naviyat”, 2005 yil.
6. Umumiy o‘rta ta‘lim davlat ta‘lim standarti va o‘quv dasturi. Maxsus son. – T.: “Sharq” nashriyoti, 1999 yil.
7. O‘zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi vazirligi, Respublika ta’lim markazi. “Uzviylashtirilgan davlat ta’lim standarti va o‘quv dasturi” (Mehnat ta’limi, tasviriy san’at, chizmachilik, musiqa madaniyati va jismoniy tarbiya (1-9 sinflar)). – Toshkent: 2010 y.
8.T.M. Poshshaxo‘jayeva, SH.A. Abduraxmonova. “Xizmat ko‘rsatish mehnati”. 5-sinf o‘quvchilari uchun o‘quv qo‘llanma. – Toshkent: “O‘qituvchi”, 1992 y.
9. T.M. Poshshaxo‘jayeva, SH.A. Abduraxmonova. “Xizmat ko‘rsatish mehnati”. 6-sinf o‘quvchilari uchun o‘quv qo‘llanma. – Toshkent: “O‘qituvchi”, 1993 y.
10. T.M. Poshshaxo‘jayeva, SH.A. Abduraxmonova. “Xizmat ko‘rsatish mehnati”. 7-sinf o‘quvchilari uchun o‘quv qo‘llanma. – Toshkent: “O‘qituvchi”, 1994 y.
11. M.SH. Jabborova. “Tikuvchilik texnologiyasi”. – Toshkent: “O‘zbekiston”, 1994 y.
12. A.T. Truxanova. “Tikuvchilik texnologiyasi asoslari”. – Toshkent: “O‘qituvchi”, 1996 y.
13. S.S. Bulatov. “O‘zbek xalq amaliy bezak san‘ati”. O‘quv qo‘llanma. – T.: “Mehnat”, 1991.
14. Q.T. Olimov. “Tikuvchilik korxonalari jihozlari”. O‘quv qo‘llanma.- Toshkent: DITAF. 2001y.
15.”Tikuvchi chevar ishlab chiqarish ta’limidan texnalogiya yo`l – yo`riq kartalari to`plami. Akademik litsey va kasb – hunar kollejlari uchun o`quv qo`llanma – Toshkent: “Talqin”, 2003 y.
16. T.A. Ochilov va boshqalar “Gazlamashunoslik” Yengil sanoat kollejlari o`quvchilari uchun darslik – Toshkent: “Abdulla Qodiriy nomidagi xalq merosi”, 2003 y.
17. M. V. Maksimova. “To`qishni o`rganamiz” Ommabop – Toshkent: “Mehnat” 1988 y. Ruschadan tarjima.
18. O‘zbek Milliy ensiklopediyasi. Barcha tomlar jamlanmasi (1-14 tomlar). Toshkent.
19. Uy-ro‘zg‘or ensiklopediyasi. Toshkent.
MUNDARIJA
|
Kirish………………………………………………………………………...
|
3
|
BOB I. MATERIALSHUNOSLIK
|
1.1. Jun tolali gazlamalar va ularning olinishi……………………………….
|
4
|
1.2. Ipak tolali gazlamalarning olinishi………………………………………
|
5
|
1.3. Jun va ipak tolalarini xossalari...................................................................
|
9
|
1.4. Jun va ipak толали gazlamalarning mеxanik va fizik xususiyatlari……...
|
10
|
1.5. Amaliy mashg`ulot jun va ipak gazlamalarning xossa va xususiyatlarini aniqlash……………………………………………………….……………..
|
15
|
BOB. II. ASBOB-USKUNALAR, MASHINA MЕXANIZM, MOSLAMALAR VA ULARNI ISHLATISH
|
2.1. Ilgaklar, xalqalar, tugmalar haqida………………………………………
|
22
|
2.2.Dazmollash stollari va xavo bug` manеkеnlari haqida……………………
|
25
|
2.3. Namlab isitish prеsslari...............................................................................
|
28
|
2.4. Dazmollash prеsslarining turlari................................................................
|
30
|
2.5. Namlab istishda roiya qilinadigan tеxnik shartlar……………………….
|
35
|
2.6. Oyoq yuritmali tikuv mashinalarining vazifalari.......................................
|
37
|
2.7. Oyoq yuritmali tikuv mashinalarining ishlash printsipi (amaliy ish)……
|
38
|
2.8. To`quv dastgoxlarining tuzilishi................................................................
|
41
|
BOB. III. MAXSULOTLAR ISHLAB CHIQARISH TEXNOLOGIYASI
|
3.1. Maktab yoshidagi bolalar kiyimlarini modaellashtirish………………….
|
44
|
3.2. Maktab yoshidagi bolalarning beldan kiyiladigan kiyimlarini modellashtirish...................................................................................................
|
51
|
3.3. Nimchalarni modellashtirish, o’lchov olish va gazlama tanlash................
|
54
|
3.4. Vitochka chuqurligini hisoblash va chizig’ini aniqlash.............................
|
62
|
3.5. Gazlamani tanlash va ketadigan miqdorini aniqlash..................................
|
64
|
3.6.Turli xil mahsulot buyumlarini to`qish……………………………………
|
66
|
3.7. Xalqalarni biriktirish va detallarini joylashtirib to`qish………………….
|
68
|
3.8. O`g`il bolalar jimferi...................................................................................
|
71
|
3.9. Qizlar jimferi..............................................................................................
|
72
|
3.10. Zardo’zlik san’atining tarixi va uning rivojlanishi...................................
|
73
|
3.11. Zardo’zdikda ishlatiladigan materiallar va asbob uskunalar....................
|
78
|
3.12. Zado’zlikda ishlatiladigan naqshlar..........................................................
|
79
|
3.13. Zardo’zlikda zar tikish usullari.................................................................
|
83
|
3.14. Zardo’zlik buyumlarini tayyorlash texnologiyasi...................................
|
87
|
3.15. Dekorativ matolardan milliy uy ro’zg`or (choyshab va dasturxon) buyumlarini tayyorlash texnologiyasi…………………………………………
|
88
|
3.16. So’zana tayyorlash texnalogiyasi............................................................
|
90
|
3.17. Milliy kiyimlardan choponni bichish va tikish.........................................
|
90
|
3.18. Lozimni modellashtirish...........................................................................
|
92
|
3.19. Kiyimlarni to`qish.....................................................................................
|
94
|
3.20. Maktabgacha yoshdagi bolalar kiyimlarinini to`qish……………………
|
97
|
3.21. Bosh kiyimlarni to`qish texnalogiyalari...................................................
|
101
|
3.22. Jun matolardan nimcha to`qish.................................................................
|
104
|
3.23. Gilamchilik texnalogiyasi.........................................................................
|
105
|
3.24. To’gaarak ishlari uchun tavsiya qilingan kigizchilik................................
|
110
|
Amaliy mashg‘ulotlar………………………………………………………..
|
113
|
I-ilova…………………………………………………………………………
|
133
|
II-ilova……………………………………………………………………...…
|
135
|
Foydalanilgan adabiyotlar…………………………………………………..
|
139
|
M.Z.MURTAZAYEV
S E R V I S
MEHNAT TA’LIMINI GAZLAMALARGA ISHLOV BERISH TEXNOLOGIYASI
VI SINF
Toshkent – «Fan va texnologiya» – 2012
Muharrir: M.Hayitova
Tex. muharrir: A.Moydinov
Musahhih: F.Ismoilova
Kompyuter
sahifalovchi: N.Rahmatullayeva
Musavvir: H.G‘ulomov
Nashr.lits. АI№149, 14.08.09. Bosishga ruxsat etildi 25.07.2012.
Bichimi 60x84 1/16. «Timez Uz» garniturasi. Ofset bosma usulida bosildi.
Shartli bosma tabog‘i 22,5. Nashriyot bosma tabog‘i 22,0.
Tiraji 350. Buyurtma № 18.
|
