“PEDAGOGIK MAHORAT” ilmiy-nazariy va metodik jurnal. 2022, № 3-4
73
келтиради. Бу эса болада нафақат ҳиссий-эмоционал ҳолатига, унинг хулқ-атворига салбий таъсир
кўрсатади.
Тадқиқотчилар мигрант оила фарзандларида ўтказилган илмий изланишларидан қуйидаги
хулосаларга келган:
1. Ота-онаси меҳнат мигранти бўлса ҳам болаларда уларга нисбатан эмоционал ҳиссий
боғланганлик, ижобий муносабатда бўлиши кузатилган.
2. Болалар онаси ёки бошқа қариндошлари билан қолганда уларнинг шахслараро муносабати
турлича бўлиши аниқланган.
3. Оилада ота ёки онанинг фарзанд бирга қолиши, боланинг ижтимоий-психологик ҳолати,
унинг психик хусусиятлари бошқа шахс билан қолган болаларга нисбатан ижобий характерга эга
эканлиги билан ажралиб туради.
4. Меҳнат мигрант сифати ота-онанинг иккаласи ҳам сафарда бўлиши, бола учун психологик
жиҳатдан оғир кечиши, ўз оламига кириб олишлик, ижтимоий омиллар сабабли девиант хулқни
шаклланиши юзага келади.
5. Фақат отанинг меҳнат мигранти бўлиши, болада бошқа шахсларга нисбатан эмоционал
боғланганлик даражаси паст бўлиши аниқланган. Демак оилада отанинг бўлиши фарзандларда ишонч
туйғуси шаклланишига ва уларда шахслараро муносабатларни тўғри йўлга қўйишда замин бўлади.
Ота-она ва қариндошлари томонидан назоратсиз қолдирилиши болада хулқ-атворнинг
бузулиши, ўз ҳиссиётларини бошқара олмаслик ҳолатлари билан изоҳланади. Тадқиқот давомида
фарзандларни ота-онага нисбатан сақланган эмоционал туйғуларини ота-онаси қайтганданг сўнг,
қайта тиклаш мумкинлиги кўрсатилган. Мамлакатимизда мигрант оилаларнинг фарзандлари учун
сақланган ҳиссий туйғуларни қайта тиклаш механизми мавжуд эмас.
Тадқиқотчилар ўтказилган сўворномага кўра, аёлларнинг
