|
Pedagogik texnikani shakllantirish uslublari va uning psixologik xususiyatlariBog'liq pedagogik-texnikani-shakllantirish-uslublari-va-uning-psixologik-xususiyatlariOriental Renaissance: Innovative,
educational, natural and social sciences
VOLUME 1 | ISSUE 5
ISSN 2181-1784
Scientific Journal Impact Factor SJIF 2021: 5.423
585
w
www.oriens.uz
June
2021
milliy – madaniy an’analarimizni, ta’lim sohasida erishilgan darajani inobatga olib,
pedagogik texnologiya usulini о‘zlashtirish va rivojlantirish maqsadga muvofiq.
Pedagogik tizim – inson bolasini barkamol shaxs, biror kasb egasi sifatida
shakllantiruvchi yaxlit ijtimoiy – pedagogik hodisa bо‘lib, uning tarkibi pedagogik
jarayonning obyektlari va subyektlari, shakl – usullari, ular о‘rtasidagi munosabatlar,
о‘zaro ta’sirlar, ulardan boshqarishdan iborat. Pedagogika keng va tor (jins va tur)
tushunchalarni о‘z ichiga oladi: pedagogika – fan; pedagogika – о‘quv predmeti;
pedagoglik – inson faoliyatining bir sohasi sifatida keng tushunchalardir. Ular har biri
ma’lum qismlardan tuzilgan tizim hisoblanadi. Pedagogika fan sifatida ayrim
belgilarga kо‘ra bir necha qismlardan tuzilgan tizimdir. Pedagogik fanlar tizimga –
pedagogika nazariyasi va tarixi; о‘qitish nazariyasi va metodikasi; maxsus
pedagogika; jismoniy tarbiya nazariyasi va metodikasi; madaniy – ma’rifiy ishlar
pedagogikasi, ijtimoiy pedagoika kabilar kiradi.
Shuningdek, ta’lim – tarbiyaning maqsadi, shakl – usllari tizimi; ta’lim –
tarbiyaning yо‘nalishlari, turlari tizimi; uzliksiz ta’lim tizimi; ta’im muassasalari
tizimi; pedagogik ixtisosliklar tizimi; о‘quv vazifalari, о‘quv axborotlari tizimi
kabilar ham pedagogik tizim tarkibiga kiradi.
Texnologik yondashuv. Texnologiya yunoncha sо‘z bо‘lib, texne – mahorat,
san’at, logos – tushuncha, ta’limot ma’nolarini anglatadi. Texnologiya tushunchasi –
tayyor mahsulot olish uchun ishlab chiqrish jarayonlarida qо‘llaniladigan usul va
metodlar
majmui;
shunday
usul
va
metodlarni
ishlab
chiquvchi
va
takomillashtiruvchi fan sifatida ta’riflanadi. Ishlab chiqarish jarayonlarining tarkibiy
qismi bо‘lgan amallar – materiallarni qazib olish, tanishish, taxlash, saqlash va
boshqalar ham texnologiya deyiladi. Texnologiyaga ishlab chiqarish jarayonlarini
tasvirlash, ularni bajarish bо‘yicha qо‘llanmalar, texnik qoidalar va talabalar,
grafiklar ham kiradi. Sanoat ishlab chiqarishi sohasida yuzlab texnologik loyhalar
(jarayonlar) yaratilgan. Ular, agar texnik hujjat talablariga amal qilinsa, ishni kim va
qayerda bajaradigan qat’iy nazar. Mahsulot sifati va natijasi kafolatlanadi.
Ta’lim ishiga texnologik yondashuv:
- о‘qish – о‘qitish jarayonini о‘zaro uzviy bog‘liq etaplar, farazlar, amallarga
ajratish, bо‘lishni;
- ta’limdan mо‘ljallangan natijaga erishish uchun bajariladigan harakatlarni
mufoviqlashtirish, ketma – ket, bosqichma – bosqich amalga oshirishni;
- loyhalashtirilgan ishlar, amallarning barchasini birdek bajarishni nazarda tutadi.
Bu yondashuv asosan, reproduktiv ta’limga xosdir. Reproduktiv ta’lim tipik
vaziyatlarda biror ish – harakatni oldin bilib olingan qoidalar asosida bajarishdir.
|
| |
