|
International Conference on Developments in EducationInternational Conference on Developments in Education
Hosted from Saint Petersburg, Russia
https: econferencezone.org Feb 23
rd
2023
pg. 17
(Normurod Norqobilov yuzasidan topshiriqlar:
-
Sinf rahbari Rasulni nima uchun Samadga biriktirib qo’ydi? Shu o’rinni
topib o’qing.
-Samadning Rasuldan arazlash sababi ifodalangan o’rinni topib o’qing.
Bunda o’quvchi biror qatnashuvvchi shaxs o’zini qanday tutishini, nima uchun u
shunday tutishini tasdiqlash uchun matndan material tanlab o’qiydi.
Tanlab o’qish ongli va ifodali o’qish malakasini shakllantirishni matn ustida
ishlash ko’nikmasini shakllantirish bilan birga qo’shib olib borishga, bolalarning
ijodiy tasavvurini, nutqi va zehnini o’stirishga imkon beradi, shuning uchun
undan o’qish darslarida keng foydalaniladi. Tanlab o’qish matn rejasini tuzishda
( matn qismiga uning mazmunini ifodalaydigan gapni, ya’ni reja qismini
topishda) qahramonga tavsif berish (* matndan qahramonning muayyan bir
xususiyatini , harakatini tavsiflovchi materiallar tanloash) da , asar g’oyasini
aniqlash ( g’oyani anglatgan o’rinni topib o’qish) da tatbiq etiladi.
O’auvchilarning berilgan savol va topshirialarga o’z so’zlari bilan javob
berishi. Mashqning bu turi o’quvchilarda o’qilganlar yuzasidan muhokama
yuritish ko’nikmasini o’stirishga, asarda qatnashuvchi qahramonlarni
baholashga, muallif tasvirlagan hayotiy lavhalar bilan asar g’oyasi o’rtasidagi
bog’lanishni aniqlashga imkon beradi. Ishning bu turida beriladigan savollar
ma’lum maqsadga yo’naltirilgan va muayyan izchillikda bo’lishi
,o’quvchilarning mustaqil fikrlashga undashi lozim. Boshlang’ich sinf o’qish
darslarida savolva topshiriqlar qaysi maqsadga yo’naltirilganiga ko’ra
quyidagicha tasnif qilinadi:
1 .Asar mazmunini o’zlashtirish va qayta hikoyalashga doir savol - topshiriqlar.
2.
Asar tilini o’rganish va o’zlashtirishga doir savol -topshiriqlar.
Sabab-natija tarzidagi savollardan ham foydalaniladi. Agar o’qituvchi asar
g’oyasini tushunishda o’quvchilarga yordam berishni ko’zda tutsa, savol sabab -
natija tarzida bo’ladi. Anvar Obidjonning ”Odobli bo’lish osonmi?” ertagi (4 -
sinf) g’oyasi o’quvchilarni salomlashish odobi bilan tanishtirish, ularda muomala
madaniyatini tarbiyalashdir. Ertakdagi asosiy fikrni aniqlash uchun o’qituvchi
”Anvar Obidjon aytmoqchi bo’lgan salom berish mavridlarini o’z so’zingiz bilan
aytib bering.” ,”Nima uchun echki sichqonga nasihat qildi?”, ”Toshbaqaning
sichqoncha haqidagi fikrini gapirib Bering” kabi savol -topshiriqlardan
foydalaniladi.
Savol-topshiriqlar ustida jamoa, juft va yakka tartibda ishlanadi.
Boshlang’ich sinflarda savol-topshiriqlarga javob berish ish turiga katta o’rin
berilgan. O’qituvchining vazifasi ana shu savol -topshiriqlar ustida ishlash
|
| |
