|
Pedagogika va psixologiya” yo‘nalishi 83-19- guruh talabasi Ne’matova Rayhonaning
|
| bet | 5/9 | | Sana | 08.05.2023 | | Hajmi | 105.45 Kb. | | #57417 |
Bog'liq Rayhona-1 1 Mavzu Kirish Fanning maqsad va vazifalari va boshqa fanlar b (2), 10 - маъруза (4), fizika amaliy 02, Otaniyozov.O.O-1Tushuntirish
Ma’ruza
Munozara
|
Illyustratsiya
Demonstratsiya
|
Mashq
Amaliy
Labaratoriya
Didaktik o’yin
|
O’qish
O’rganish
Reja tuzish
Konspekt yozish
|
Ko’rish O’rganish
Nazorat qilish
|
Asosiy didaktik maqsadlariga ko’ra ta’lim metodlaritasnifi:
- Yangi bilimlarni egallash metodlari;
- Ko’nikma va malakalarni shakllantirish metodlari;
- Bilimlarni amaliyotda qo’llash metodlari;
-Bilim, ko’nikma va malakalarni mustahkamlash va nazorat qilish
metodlari.6
Ta’lim metodi
|
O’qituvchi faoliyati
|
Talaba faoliyati
|
Axboriy-retseptiv
|
O’quv axborotini uzatish,
o’rganilayotgan ob’ekt bilan talaba
harakatini tashkil etish
|
Bilimlarni idrok etish, anglash va
yodda saqlash.
|
Reproduktiv
|
O’quv axborotini uzatish,
o’rganilayotgan ob’ekt bilan talaba
harakatini tashkil etish
|
Bilimlarni idrok etish, anglash va
yodda saqlash.
|
Muammoli bayon etish
|
Muammoni qo’yish va uni hal etish
usullarini ochib berish
|
Topshiriqni idrok etish va uni
qismlarga ajratish. Topshiriq
qismlarini mustaqil hal etish va o’zo’zini nazorat qilish
|
Evristik (qisman-izlanish)
|
Muammoni qo’yish va uni hal etishga
doir qadamlar ketma-ketligini
rejalatirish. Talabalar faoliyatini
boshqarish
|
Qo’yilgan vazifa bilan bog’liqlikda
muammoni hal etish yo’llarini
mustaqil izlash va o’qituvchining
qisman ko’magi yordamida
muammoni hal etish
|
Tadqiqotchilikka doir
|
Mustaqil hal etishga doir muammoli
vazifalarni shakllantirish. Muammoni
hal etilish jarayonini nazorat qilish
|
Muammoni mustaqil hal etish.
|
Ijtimoiyvoqelikta’limniboshqarishmuammolariniko‘ribchiqishvahalqilishnimustaqilyo‘nalishsifatidaajratibolish, ta’lim-tarbiyajarayoniniboshqarishningasoslanganusul, vositalariniishlabchiqishvajoriyqilishzaruratinibelgilabberdi. Uning o‘qitish, tarbiyalash va rivojlantirish o‘rtasidagi tashkiliyboshqaruv, axborot aloqalari, ijtimoiy jihatdan ahamiyatga molik shaxsni shakllantirishdagi yaxlit jarayonning tarkibiy qismlari sifatini oshirdi.7
Bugungi kunda erkin va mustaqil fikrlovchi, ijtimoiy-siyosiy hayotda ongli
ravishda faol ishtirok etishga qodir yosh avlodni shakllantirish «Kadrlar tayyorlash
milliy dasturi» ning asosiy ustuvor yo‘nalishidir. Bu esa mamlakatning ijtimoiysiyosiy hayotiga demokratik asoslarini joriy etishni, fuqarolik jamiyati va huquqiy davlat qurishni tezlashtirish imkonini beradi. Dastur ta’lim muassasalari mustaqilligini kengaytirish orqali ta’lim boshqaruvini demokratlashtirishni o‘z ichiga oladi.8
O‘qish, o‘qitish – inson faoliyatining boshqa sohalari singari ijtimoiy foydali faoliyatdir. Iqtisodiy tuzumlar nima ishlab chiqarayotgani bilangina emas, balki qanday va qanaqa mehnat qurollari bilan ishlab chiqarayotganligi bilan biri ikkinchisidan farq qiladi, degan g‘oya o‘qish-o‘qitish faoliyatiga ham taalluqlidir.
Pedagogika fanida ta’lim usullari rivojlanishiga shu nuqtai nazardan qarab, uni shartli ravishda quyidagi bosqichlarga ajratish mumkin:
1. Muallim «o‘z qo‘l kuchi» bilan o‘qitish bosqichi, ya’ni o‘quvchi uchun axborot manbai – o‘qituvchi bo‘ladi.
2. O‘quv kitoblari, darsliklar yaratilgan va keng qo‘llanilgan bosqich.
3. Audiovizual vositalar qo‘llanilgan bosqich.
4. O‘qitishni boshqarishda oddiy avtomatlashtirish vositalarini qo‘llash
bosqichi.
5. O‘qitishni zamonaviy EHM vositasida boshqarishni avtomatlashtirish
bosqichi.
Insoniyatning rivojlanish davrlari almashganda pedagogik texnologiyalar butunlay yo‘q bo‘lib ketmaydi, balki pedagogik texnologiyalar keyingi davrlarga assotsiatsiya orqali fikran bog‘lanadi, yangi sifatlar, xususiyatlarga ega bo‘lib, kuchayadi va boyiydi. Ushbu jarayon borgan sari tezlashib boradi.
Kishilik tarixida 1-bosqich uzoq muddat davom etgan. Unda o‘qituvchi o‘z kuchiga, o‘z bilim va mahoratiga asoslanib ish bajargan. Keyinchalik dunyoviy va diniy mazmundagi qo‘lyozma kitoblar yaratildi, lekin o‘quvchi ularning mazmunini o‘qituvchi faoliyati vositasida o‘zlashtiradi.
2-bosqich darsliklar yaratish va ulardan foydalanish texnologiyasi mukammal rivojlanmagan, lekin o‘qitishning 1,2,3-bosqichlariga xos ta’lim vositalari maktablarga jadal kirib bormoqda.
O‘quv adabiyotlarini joriy etish qarama-qarshiliklar kurashi natijasida sodir bo‘lgan. Keyingi davrlarda ham ta’lim sohasidagi jiddiy o‘zgarishlar oson kechmagan. Bugungi kunda ham 1-bosqich texnologiyasi ruhida shakllangan ayrim pedagoglarda keyingi davrlarda vujudga kelgan o‘quv vositalarini o‘zlashtirib
olishga, ta’lim-tarbiya jarayonini shu asosda tashkil etishga intilish sust darajada.
Pedagogik texnologiyaning asosiy elementlari quyidagilardan iborat:
1. Pedagogik muloqot texnologiyasida o‘qituvchi (pedagog)ning o‘quvchitalabalar bilan muloqoti.
Muloqotning vazifalari:
- shaxsni tanish, axborot almashish;
- kelgusi pedagogik muloqotni modellashtirish va tahlil etish;
- muloqotdan olgan tasavvurlari;
- muloqot yuzasidan fikrlashi;
- pedagogik muloqotni tashkil etish texnikasi;
- ishga ijodiy yondashishi.
|
| |
