|
“PEDAGOGS”
international research journal ISSN
Pdf ko'rish
|
| bet | 119/275 | | Sana | 13.05.2024 | | Hajmi | 30,71 Mb. | | #228485 |
Bog'liq 20-5-PB“PEDAGOGS”
international research journal ISSN:
2181-4027
_SJIF:
4.995
www.pedagoglar.uz
Volume-8, Issue-4, April - 2022
132
o‘z ichiga qamrab oladi. Bolalar tomonidan topilishi lozim bo’lgan buyum boshqa
buyumni tasvirlash orqali beriladi. Shuning uchun bola topishmoqni topishda
buyumning asosiy belgilari, uning xususiyatlarini juda yaxshi bilishi, uni boshqa
buyumlar bilan taqqoslashni, undagi umumiylikni ko‘ra bilishi kerak. Shuning
uchun topishmoqlarni topish mashg‘uloti bolalarni buyumlarning xususiyatlari, sifat
va belgilari bilan tanishtirilgach, rejalashtiriladi.
Topishmoqlar topishda bolalarda isbotlovchi mulohaza yuritishda ehtiyoj hosil
qilish uchun ular oldiga topishmoqni faqatgina topish emas, uning to’g’ri
topilganligini isbotlash maqsadini ham qo’yish zarur. Bolalarda isbotlash
jarayoniga, mulohazalar yuritishiga, dalillar va sabablarini tanlashga qiziqish hosil
qilish uchun musobaqa xususiyatiga ega o’yin mashqlari va ko’rgazmali qurollardan
foydalaniladi, ular bolalarning predmetlar va hodisalarni batamom yaxlit holda idrok
qilishlariga yordam beradi.
Agar bolalar biror buyum to‘grisidagi topishmoqni topishda qiynalishsa,
buyumni ko‘rib chiqish tashkil etiladi. Yana topishmoqlarni topish mashg‘uloti
murakkablasha boradi, ya’ni bolalarga ma’lum bo’lgan buyumni ko‘rsatmay turib,
u haqdagi topishmoqlarni topish taklif etiladi. Ammo hamma mashg'ulot jarayonida
topishmoqning javobini asoslab berish shart. Topishmoq aytishga bolalarning
o'zlarini ham jalb etish kerak. Ular o‘zlariga ma'lum bo‘lgan topishmoqlarni
ko‘rgazmali qurolsiz aytadilar.
Bolalarni topishmoq o‘ylashga o‘rgatish bo‘yicha o‘tkaziladigan mashg‘ulotlar
dastlabki vaqtlarda buyumlarni tasvirlash mashg‘ulotlari bilan chambarchas bog’liq
bo’ladi. Tarbiyachi bolalardan birontasiga biron buyumning nomini aytmasdan, uni
tasvirlashni, boshqalarga esa, bu nima ekanligini tasvirlashiga qarab, topishlarini
taklif etadi. Bunday mashg'ulot dastlab ko'rgazmali tashkil etilib, keyinchalik
buyumni ko‘rgazmasiz tasvirlash kiritiladi. Bunday mashg‘ulotning eng
muvaffaqiyatli shakli o‘yin tarzida o’tkaziladigan mashg‘ulotdir.
Topishmoqlarni topish va o‘ylash bo‘yicha maxsus mashg‘ulotlar oyda bir
marta, qolgan vaqtda esa mashg'ulotlarning bir qismi sifatida rejalashtiriladi hamda
|
| |
