“PEDAGOGS”
international research journal ISSN:
2181-4027
_SJIF:
4.995
www.pedagoglar.uz
Volume-26, Issue-2, January - 2023
187
TA'LIM JARAYONIDA HUQUQ VA UNING FUKSIYALARI
Jo‘raqobilov Erkin Shavkatovich
Qashqadaryo viloyati Muborak tumani
18-umumiy o‘rta ta'lim maktabi
Huquq va tarbiy fani o‘qituvchisi
Annotatsiya: Ushbu maqolada Huquq va uning
ijtimoiy hayotdagi ahamiyati,
funksiyalari,huquqning
funktsiyalari
jamiyatdagi
ijtimoiy
munosabatlar
va
odamlarning xulq-atvoriga huquqiy ta'sir ko'rsatishning asosiy sabablari,huquqning
mohiyati haqida ma'lumotlar berilgan.
Kalit so'zlar: Huquq,erkinlik, adolat, huquq funksiyasi,
vakolatli organlar,
fuqarolik huquqlari, umummajburiy xulq-atvor,
huquqiy munosabatlar, ijtimoiy
munosabatlar, davlat,, umummajburiy xulq-atvor qoidalari, erkinlik, majburiyat.
O‘quvchilarni huquqiy madaniyat bilan tanishtirish ularning ma’naviy hayotini
boyitadi, huquq va majburiyatlarini bilish esa o‘z-o‘zini anglashni kengaytiradi.
Huquqiy tarbiya insonning hayotdagi mavqeini mustahkamlaydi,
uning ijtimoiy
faolligini oshiradi, salbiy hodisalarga nisbatan murosasizlik tuyg`usini kuchaytiradi.
Uning o'ziga xosligi yosh talabalarning jamiyatdagi ijtimoiy va huquqiy holati bilan
belgilanadi. Maktab o‘quvchilari moddiy jihatdan ota-onalari yoki vasiylariga qaram
bo‘lib, ularning mustaqilligi va faolligi pedagogik jamoa tomonidan tuzatiladi, huquqiy
munosabatlarda huquqiy bilim va tajribaga ega emas, voyaga yetmaganlarning hayoti
va faoliyatini tartibga soluvchi huquqiy qonunlar va huquqiy normalarni o‘rganadi.
kelajakda ularga rahbarlik qilishi kerak. Hozirgi bosqichda maktablarda tarbiyaviy
ishning kamchiliklari uning mazmunida jinoyat-huquqiy
masalalarning keng
tarqalganligi, shaxs huquqlarini o'rganishga ustuvor ahamiyat berish, burchlarni
o'rganishga etarlicha e'tibor
bermaslik, shaxsning o'z qilmishi uchun shaxsiy
javobgarligidir. . Huquqiy normalarning adolatliligini, axloqiy tamoyillar mazmunini,
unga ko'ra huquqiy taqiqlar va cheklovlar shakllantirilishini,
huquqiy normalar
mazmuni va o'quvchilarning o'ziga xos xulq-atvori o'rtasidagi farqni ochish uchun hech
qanday asos yo'q. Huquqiy ta'lim quyidagi masalalarni hal qilishni o'z ichiga oladi: 1.
O'quvchilarni qonunlar bilimi bilan qurollantirish, huquqiy ongini oshirish, huquqning
dolzarb masalalari haqida tizimli ma'lumotlar berish, chunki huquqiy bilimlar huquqiy
ongni shakllantirishning asosidir. Ular o‘quvchilarga o‘z xulq-atvorini, o‘rtoqlarining
xulq-atvorini nafaqat ma’lum axloqiy me’yorlar, balki qonun talablari bilan bog‘lash,
ularni tuzatish, to‘g‘ri yo‘nalishga o‘zgartirishga yordam beradi. Ko‘pchilik maktab
o‘quvchilari aniq huquqiy normalarni bilmasalar ham, jinoyat sodir etmaydilar.
Ularning xulq-atvorini boshqaradigan axloq va urf-odatlarga rioya qilishdir. Bunday
