|
“PEDAGOGS”
international research journal ISSNBog'liq 98-71-PB“PEDAGOGS”
international research journal ISSN:
2181-4027
_SJIF:
4.995
www.pedagoglar.uz
Volume-26, Issue-2, January - 2023
8
texnologiyalari; mualliflik maktablari pedagogik texnologiyalari; texnologiyalarni
loyihalash va o‘zlashtirish texnologiyalari; fanlar bilim, o‘quv, ko‘nikmalarni
shakllantirishga yo‘naltirilgan – axborot texnologiyalari; aqliy faoliyat usullarini
shakllantiriga yo‘naltirilgan - operatsion texnologiyalar; estetik va axloqiy
munosabatlar sohasini shakllantirishga yo‘naltirilgan emotsional badiiy va
emotsionalaxloqiy texnologiyalar; shaxsning o‘z-o‘zini rivojlantirish mexanizmlarini
shakllantirishga yo‘naltirilgan o‘z-o‘zini rivojlantirish texnologiyalari; ijodiy
qobiliyatlarni rivojlantirishga yo‘naltirilgan – evristik texnologiyalar; amaliy faoliyat
sohasini rivojlantirishga yo‘naltirilgan amaliy texnologiyalar va shu kabilar.
N.X.Avliyoqulov “Zamonaviy o‘qitish texnologiyalari” nomdagi ishlarida: shaxsga
yo‘naltirilgan o‘qitish texnologiyalari; avtoritar va shaxsga yo‘naltirilgan o‘qitish
texnologiyalari; ishbilarmonlik o‘yinlari texnologiyasi; muammoli o‘qitish
texnologiyasi;individuallashtirilgan o‘qitish texnologiyasi; tabaqalashtirilgan o‘qitish
texnologiyasi;dasturlashtirilgan o‘qitish texnologiyasi; kompyuterli o‘qitish
texnologiyasi; modulli o‘qitish texnologiyasi kabilar haqida fikrlar bayon etilgan.
B.L.Farberman, R.G.Musina, F.A.Jumabayevalarning ishlarida: tanqidiy fikrlashga
o‘rgatish, sinkveyn (axborot yig‘ish),klaster (axborotni yoyish), aqliy hujum, semantik
(ma’naviy) jihatlarni tahlil qilish,konseptual jadval, T-sxema, birgalikda o‘qitish,
munozara o‘tkazish kabi texnologiyalar haqida fikr yuritiladi. M.G.Voinova, trening
o‘tkazish, o‘yin, kichik guruhlarda ishlash,aqliy hujum kabi texnologiyalardan oliy
o‘quv yurtlarida foydalanish hollarini yoritib beradi. Q.T.Olimov, S.Y.Ashurova,
U.A.O‘rinovlar: shaxsga yo‘naltirilgan, muammoli, modulli, kompyuterli o‘qitish
texnologiyalari haqida fikr yuritganlar. Aqliy hujum; 6X6X6;klaster; harflar shajarasi;
qora quti; beshinchisi (oltinchi, yettinchisi ortiqcha; 3/3, 4/4 5/5);rasmlarni to‘g‘ri
joylashtirish; rangli kartochkalar bilan ishlash; video topishmoq; qor uyumi; zakovatli
zukko; qarama-qarshi munosabat; bilar edim, bilib oldim, bilishni xohlayman (B-B-
B); zig-zag, Venn diagrammasi, ishbilarmonlik va rolli o‘yin kabi o‘quvchilarni
faollashtirish metodlariga O‘.Tolipov va M.Usmonboyevalar tomonidan nashr
ettirilgan ishlar bag‘ishlangan.
Xulosa sifatida ta’kidlash joizki, yuqoridagi kabi ta'limiy texnologiyalarni
qo`llagan holda darslarni tashkil etish o`quvchilarni nafaqat mavzu yuzasidan bilim,
ko`nikma va malakalar bilan qurollantirishni, balki darsda faol ishtirok etish, diqqatni
jamlash, har bir topshiriqqa mas'uliyat bilan yondashish, shuningdek o`zgalar fikrini
hurmat qilish va tinglash kabi sifatlarni ham shakllantiradi. Bu borada o`qituvchi har
bir darsga ijodiy yondashishi, o`quvchilarning individual xususiyatlarini inobatga
olishi, iqtidor va iste'dodni rag`batlantirish hamda aql-zakovotini ayamasliklari lozim.
Ulug‘ donishmandlardan biri “...kelajak tashvishi bilan yashasang, farzandlaringga
yaxshi bilim ber, o‘qit “, degan ekan.Yurtimizda ta'lim-tarbiya tizimida amalga
|
| |
