Qarshi davlat universiteti international scientific and practical conference on algorithms and current problems of programming




Download 15,84 Mb.
Pdf ko'rish
bet183/551
Sana15.05.2024
Hajmi15,84 Mb.
#234763
1   ...   179   180   181   182   183   184   185   186   ...   551
Bog'liq
Asosiy oxirgi 17.05.2023 18.20

Maqolaning ilmiy yangiligi. 
Таълимни ахборотлаштиришда зарур самарага 
эришиш учун компьютерли таълимни яхшилаш қанчалик аҳамиятга эга бўлса, 
компьютердан ҳадиксираш кайфиятини енгиш ҳам шунчалар муҳим ҳисобланади. 
XXI асрда компьютерга нисбатан уни анъанавий фанларни ўргатишнинг дидактик 
воситаси деб қаровчи тор прагматик ёндашувдан воз кечиб, бу воситага кенгроқ 
маънода ёндашиш зарур. Хусусан, таълимнинг нафақат шаклини, балки мазмун-
моҳиятини, мақсад ва вазифаларини, таълим тизимининг объектларини 
ўзгартиришни таъминловчи восита сифатида қараш лозим. Фақат шу нуқтаи 
назардан ёндашилсагина компьютерли таълимда компьютердан фойдаланиш 
самара жиҳатидан ўзини оқлаган бўлади. Дастлабки қарашларда “таълимни 
компьютерлаштириш натижасида кўплаб жараёнларни қисқа вақт ичида амалга 
ошириш йўли билан ўқув вақтини тежаб қолиш” тенденциясини ўзини оқламади. 
Таълимга бўлган замонавий ёндашувлар шуни кўрсатдики, вақтни режалаштириш 
ўқитишнинг сифатини оширишда турғун ва консерватив параметр эканлиги маълум 
бўлди. Шуни ҳам унутмаслик керакки, компьютерли таълимнинг умумэътироф 
этилган психологик-педагогик назарияси ҳозиргача мавжуд эмас, шу боис 
компьютер дастурлари таълимнинг тамойилларини ҳисобга олмаган ҳолда 
яратилади. Миллий таълим тизимимизда компьютер дастурларини ишлаб чиқиш 
соҳасида етарлича тажриба тўпланмоқда ва компьютер таълимининг ўзига хос 
барқарорлик даврини бошдан кечирмоқдамиз. 
Мазкур ишда кўзда тутган мақсадлардан бири ҳам компьютерли таълимнинг 
бугунги кундаги ҳолатини умумлаштириб, компьютерли таълим технологияларида 
асосий йўналишларни таҳлил этишга уриниб кўришдан иборатдир. 
Глобал миқёсдаги ахборотлаштириш умумтаълим мактабларидаги биология 
фани ўқитилишига ҳам таъсир ўтказмай қолмади. Бу эса ўз навбатида биология 
ўқитишнинг янги ахборот технологияларига асосланган ўқув-методик базасини 
ишлаб чиқиш ва амалиётга жорий этиш заруратини юзага келтирди. 
Биология фанини ўқитилишини ахборотлаштириш жараёнлари таълимнинг 
мазмун-моҳиятини ва унинг ўқув-методик базасини қайта кўриб чиқишни тақозо 
этади. Бунинг учун, биринчи навбатда, педагогларни янги таълимий шароитларда 
фаолият олиб боришга тайёрлаш лозим. Педагогик йўналишдаги олий таълим 
муассасаларида бир қатор таълимий фанлар жорий этилдики, улар бўлажак 
педагогларга компьютер технологиясидан фойдаланиш соҳасида янги билим ва 


225 
кўникмаларни ўзлаштириш имконини беради. Ушбу иш муаллифи томонидан 
биология педагогларининг ахборот технологияларидан фойдаланиш соҳасида олиб 
борган тадқиқотлари шуни кўрсатдики, биология фани ўқитувчиларининг таълим 
жараёнларига янги технологияларни жорий этиш бўйича тайёргарликларини 
етарли даражада деб бўлмайди. 
Таълим жараёнларида ахборот технологияларини самарали қўллаш муаммосини 
ижобий ҳал этиш учун зарур даражада тажриба базалари ва ўз амалий фаолиятида 
мазкур технологияларни самарали қўллайдиган кўпсонли биология фани 
педагоглари керак бўлади. 
Мультимедиявий технология таълим соҳасидаги энг илғор ва айни вақтда 
шиддат билан ривожланаётган технологиялардан бири ҳисобланади. Мазкур 
технологиянинг афзалликларидан бири шуки, унда ўқув материалида турли 
шаклдаги, масалан, матн, овоз, тасвир, сурат, динамик ва турғун тасвирлар каби 
ахборотларни умумлаштириш имкониятлари кенгаяди. Мутахассисларнинг 
фикрича, бу хилдаги технологиялар, биринчи навбатда умумтаълим мактаблари 
учун жуда зарур, негаки, айнан мактабларда таълим олувчиларнинг профессионал 
қизиқиш соҳалари намоён бўлади ва истиқболда ОТМларда ривожлантириладиган 
муайян соҳа бўйича билимлар пойдевори қуйилади. 
Xulosa.
Бугунги кунда ахборотлаштириш жараёни инсон фаолиятининг барча 
қирраларини қамраб олди, шу жумладан, таълим соҳасининг барча бўғинларини 
ҳам. Биология ўқув курсларини ахборотлаштириш, асосан, ахборот технологиялари 
воситаларини кенг жорий этиш кўринишида амалга оширилмоқда. 
Шу билан бирга биологияни умумтаълим фанларидан бири сифатида 
ахборотлаштириш бошқа ўқув фанларини ахборотлаштиришга нисбатан орқада 
қолмоқда. Бу вазиятдаги номутаносиблик шундан иборатки, ўқувчиларнинг аксар 
кўпчилиги ахборот билан ишлашнинг янги усулларини ўзлаштириб олган, айни 
вақтда кўпчилик педагоглар ўқувчиларнинг ахборотга бўлган эҳтиёжларини 
қондира олмайдилар. 

Download 15,84 Mb.
1   ...   179   180   181   182   183   184   185   186   ...   551




Download 15,84 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Qarshi davlat universiteti international scientific and practical conference on algorithms and current problems of programming

Download 15,84 Mb.
Pdf ko'rish