57
5.
Yig‘ish birligini ishlatish jarayonida puxta ishlashini ta’minlovchi
texnologik va ishlatish vaqtidagi tuzatishlarni о‘rganish.
6.
Dvigatelni tashkil etadigan qismlarni yig‘ish, yig‘ishning tо‘g‘riligini
tekshirish.
7.
Ish о‘rnini yig‘ishtirish va topshirish.
Amaliy – laboratoriya mashg‘ulotlaridan oldin о‘quvchilar ishning asosiy
havfsizlik qoidalari hamda yuk kо‘tarish jihozlari,
ajratkichlar,
stendlar,
elektrotexnika jihozlari, presslar va boshqa moslamalar bilan tanishadilar.
О‘quvchilarning havfsizlik qoidalari bilan tanishganligini ta’kidlash uchun maxsus
qaydnomaga tushiriladi. Uning kо‘rinishi qо‘yidagicha:
Tartib
nomeri
sana
Instruktaj
о‘tkazgan
о‘qituvchining
ismi, familiyasi
Instruktaj eshitgan
о‘quvchilarning
ismi, familiyasi
О‘qituvchi va
о‘quvchilarning
imzosi
Eslatma
О‘quvchilarni ishining asosiy havfsizlik qoidalari
bilan tanishtirish hamda
ularning yо‘qlamadagi imzolari laboratoriya amaliy mashg‘ulotlar vaqtida
о‘qituvchidan havfsizlik bо‘yicha mas’uliyat olinmaydi. Shuning uchun laboratoriya
– amaliy mashg‘ulotlar vaqtida о‘qituvchi metodik rahbarlik qilibgina qolmasdan
о‘quvchilarning har bir harakatini diqqat – e’tibor bilan kuzatib turishi kerak.
Asosiy havfsizlik texnikasi qoidalari va yong‘inga qarshi chora-tadbirlari:
1.
Avtomobillarni, shuningdek ularning agregatlari va uzellarini
qismlarga ajratish hamda yig‘ish, ish о‘rinlari, stendlar,
dastgohlar,
stollar, puxta tagliklar, stellajlar, presslar, ajratkichlar, domkratlar,
kо‘tarish-transport qurilmalari, zarur moslamalar va qurollar bilan
jihozlangan bо‘lishi kerak.
2.
Faqat nuqsonsiz moslamalar va qurollardan
foydalanishga ruxsat
etiladi.
58
3.
Mashinaning og‘ir detallarini faqat ishonchli qamrovlari bо‘lgan yuk
kо‘tarish qurilmalari yordamida avtomobilga qо‘yish va undan olish
mumkin. Kо‘tarilgan yuk ostida bо‘lish qat’iyan man etiladi.
4.
Artishga ishlatiladigan materiallar metall yashiklarda saqlanishi kerak.
5.
Dvigatelni yurgizib yuborish va uni rostlash faqat о‘qituvchi ruxsati
bilan, uning nazorati ostida bajariladi.
6.
Yonilg‘i apparatlari bilan ishlaydigan joylarda chekish, gugurt yoqish,
ochiq alangadan foydalanish qat’iyan man etiladi.
7.
Elektrolit sathi va uning zichligini о‘lchashda badanga elektrolit
tushmaslikning ehtiyot chorasini kо‘rish zarur.
Bu ishlarni
bajarayotganda himoya kо‘zoynaklaridan, rezina fartuk va rezina
qо‘lqoplardan foydalanish kerak.
8.
Elektrolitni plastmassa idishda tayyorlash lozim. Qaynab, atrofga
sachramasligi uchun kislotaga suv qо‘yish taqiqlanadi.
9.
Bо‘laklarga ajratish va yong‘in ishlarini texnologik kartada
kо‘rsatilgan yoki о‘qituvchi tavsiya etgan
tartibda va hajmda bajarish
kerak.
Agar bu qoidaga amal qilinmasa, taglikdan og‘ir qismlar kutilmaganda tushib
ketishi mumkin.
