Qarshi muhandislik-iqtisodiyot




Download 26 Mb.
Pdf ko'rish
bet146/157
Sana01.08.2024
Hajmi26 Mb.
#269016
1   ...   142   143   144   145   146   147   148   149   ...   157
Bog'liq
1. Ж.Н.Узоқов MAXSUS SON 2023-1 мақола нашрга чиқди.

 
Dunyoviy ziyorat
 
komil inson tarbiyasi bilan chambarchas bog‘liq bо‘lgan sayru sayohat 
turidir. “Vatan sajdagoh kabi muqaddasdir” shiori ostida yoshlar о‘rtasida tashkil etiladigan 
sayohatlar; ”Xotira va qadrlash” bayramida “Motamsaro ona” haykaliga tashrif buyurib gulchambar 
qо‘yish va ta’zim qilish; Toshkentdagi qatag‘on qurbonlariga bag‘ishlangan “Shahidlar xotirasi 
majmuasi”ni ziyorat qilish; Samarqandga tashrif buyurib, Amir Temir bobomizning qabrlarini ziyorat 
qilish; Yurtboshimiz rahnamoligida Buxoroyi Sharifda yuzdan ortiq gektar maydonda saf rostlagan 
va 2010 yil 30 avgustda rasmiy ochilgan “Kо‘hna va boqiy Buxoro madaniy markazi” ga 
respublikamiz yoshlarining tashrifi, bizning fikrimizcha, О‘zbekistondagi dunyoviy ziyorat 
maskanlarning yorqin namunalariga kiradi. 
Shu yerda “safar”, “sayohat” va “ziyorat” atamalarining о‘zaro mutanosibligini aniqlab olish 
о‘rinli bо‘ladi. “Safar” - sayohat va ziyorat atamalariga nisbatan ancha keng atama hisoblanadi. U 
xizmat ishlari bо‘yicha safar, sayohat safari va insonni ichki dunyosidagi safar turlariga bо‘linadi. 
Xizmat ishlari bо‘yicha safar sayohat va ziyorat faoliyat turi hisoblanmasdan, shunchaki inson ish 
faoliyatining tarkibiy qismidir. Insonni ichki dunyosidagi safari ichki ziyoratning tarkibiy qismi 
sifatida namoyon bо‘ladi. Sayohat safari esa safarning uchdan bir qismidir. 
Sayohat ziyoratga nisbatan kengroq atamadir. Ziyorat sayohatning о‘nlab turidan faqat bir turi 
hisoblanadi. Ichki ziyorat sayohatga taalluqli bо‘lmasdan, faqat tashqi ziyorat uning tarkibiy qismiga 
kiradi. Ziyoratni sayohatdan quyidagi tafovutlarini qayd qilish mumkin: 

agar sayohatga barcha sayru tomosha turlari kirsa, ziyoratga faqat diniy rasm-rusumlarni 
bajarish bilan birga amalga oshiradigan safar turi kiradi. 

sayohatning obyekti sifatida barcha obidalar hisoblansa, ziyoratning obyektiga faqat 
muqaddaslikka xos bо‘lgan narsa va/yoki joylar kiradi. 

sayohatning subyekti sifatida barcha kishilar taalluqli bо‘lsa, ziyoratning subyektini diniy va 
dunyoviy e’tiqodli kishilar tashkil qiladi. 
Zamonaviy ziyorat turizm nafaqat iqtisodiyot, balki uning ijtimoiy tarkibiy qismi, jumladan, 
ijtimoiy sohani rivojlantirish, aholi bandligini ta’minlash, madaniy salohiyatni saqlash va 
rivojlantirish, boʻsh vaqtdan oqilona foydalanish va takror ishlab chiqarish salohiyatini tiklashga ham 


 INNOVATSION TEXNOLOGIYALAR Maxsus son, 2023-yil, dekabr 
ISSN 2181-4732 
140 
faol ta’sir koʻrsatadi. Mamlakat va uning hududi turizm biznesini yuritish va yashash uchun yanada 
jalb etuvchan boʻlib kelmoqda. 
Ziyorat turizmning iqtisodiy samaradorligi shuni taqozo etadiki, mamlakatda turizm ijtimoiy-
iqtisodiy kompleksning boshqa tarmoqlari bilan ketma-ket va birgalikda rivojlanishi kerak. 
Ta’kidlash lozimki, turizmning mamlakat iqtisodiyotiga ijobiy ta’siri turizm har tomonlama 
rivojlanib, boshqa tarmoqlar rivojiga zarar yetkazmagan holdagina yuz beradi. Dinamikada 
kuzatiladigan turizmni rivojlantirish jarayoni, uning doimiy sifat oʻzgarishlari, turizmga yangi 
texnologiyalarning kirib kelishi bilan bogʻliq boʻlgan turlarning koʻpayishi har bir mamlakatning 
iqtisodiy rivojlanishi uchun ushbu murakkab va muhim tizimning boshqaruv usullarini doimiy 
yangilash va takomillashtirishni talab qiladi. 
Oʻzbekistonda milliy qonunchilikka muvofiq joylashtirish vositalari, transport, umumiy 
ovqatlanish obektlari va koʻngilochar, ma’rifiy, ishbilarmonlik, davolash-sogʻlomlashtirish, jismoniy 
tarbiya-sport hamda boshqa maqsadga moʻljallangan obyektlar, ziyorat turizm faoliyatini amalga 
oshiruvchi tashkilotlar, ekskursiya xizmatlarini koʻrsatuvchi tashkilotlar majmuasi, shuningdek 
ekskursiya yetakchilarining, gidlar (gid-tarjimonlar) hamda yoʻriqchi-yoʻl boshlovchilar xizmatlari 
majmuasi turizm industriyasidir. Shu sababli ziyorat turizmni tadqiq qilishda turizm salohiyati va 
turizm resursi tushunchalariga katta ahamiyat berishimiz lozim bо‘ladi. 
Yuqoridagilarning barchasi koʻrsatadiki, bugungi kunga qadar salohiyat mohiyatining iqtisodiy 
talqiniga cheklangan yondashuv hukmronlik qiladi, chunki birinchisi salohiyatni resurslar majmuasi 
sifatida, ikkinchisi iqtisodiy tizimning mahsulot ishlab chiqarish qobiliyati sifatida, uchinchisi ishlab 
chiqarish kuchlarining muayyan samaraga erishish qobiliyati sifatida ta’riflaydi. Bu ikki 
tushunchaning oʻziga xos xususiyatlari 1-jadvalda berilgan. 
1-jadval 

Download 26 Mb.
1   ...   142   143   144   145   146   147   148   149   ...   157




Download 26 Mb.
Pdf ko'rish