|
Qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirishni tashkil etish bosh ilmiy-metodik markazi Pdf ko'rish
|
bet | 180/593 | Sana | 27.05.2024 | Hajmi | 26,13 Mb. | | #254636 |
Bog'liq 01 YANGI O‘ZBEKISTON43
BOSh ILMIY-METODIK MARKAZ
asarni, shu jumladan uning nomini muallifning sha’ni va qadr-qimmatiga
zarar yetkazishi mumkin bo‘lgan har qanday tarzda buzib
ko‘rsatilishidan yoki har qanday boshqacha tarzda tajovuz etilishidan
himoya qilish huquqi (muallif obro‘sini himoya qilish huquqi).
Mutlaq huquq ushbu asarni ko‘paytirish, tarqatish, ko‘rsatish, import qilish,
nusxalash va sotish imkoniyatini beradi. E’tibor bering, agar mahsulot inson
tomonidan o‘z vazifalarini bajarish jarayonida yaratilgan bo‘lsa (masalan, o‘qituvchi
masofaviy o‘qitish kursini ishlab chiqqan bo‘lsa), unda shaxsiy nomulkiy huquqlar
muallifga, mutlaq huquqlar esa ish beruvchiga tegishli.
Mualliflik huquqi g‘oyalar, tushunchalar, tamoyillar, usullar, jarayonlar,
tizimlar, usullar, texnik, tashkiliy yoki boshqa muammolarni hal qilish, kashfiyotlar,
faktlar, dasturlash tillari, er osti boyliklari haqidagi geologik ma’lumotlarga taalluqli
emas. Quyidagilar mualliflik huquqi ob’ekti emas: rasmiy hujjatlar, davlat va shahar
ramzlari va belgilari, aniq mualliflarga ega bo‘lmagan xalq amaliy san’ati asarlari,
voqea va faktlar haqidagi xabarlar.
Mualliflik huquqi asar yaratilganda yuzaga keladi va ro‘yxatdan o‘tish yoki
boshqa rasmiyatchiliklarni talab qilmaydi.
O‘zbekiston Respublikasining “Mualliflik huquqi va turdosh huquqlar
to‘g‘risida”gi qonunida asardan muallifning ismi-sharifini va olingan manbaini
albatta ko‘rsatgan holda hamda asardan normal foydalanilishiga zarar yetkazmaslik
va muallifning qonuniy manfaatlariga putur yetkazmaslik sharti bilan oshkor
qilingan asarlardan yoki bunday asarlarning parchalaridan ta’lim va o‘quv tusidagi
nashrlarda ko‘zlangan maqsadga mos hajmda misollar tariqasida foydalanish
ko‘rsatib o‘tilgan. Boshqa barcha holatlarda muallifning roziligi talab qilinadi.
Masalan, sayt sahifasiga biron bir manbaga havolani joylashtirish uchun
muallifga xabar berish shart emas. Shuni ta’kidlash joizki, sarlarning ochiq
manbalarda mavjudligi siz materialdan erkin nusxa ko‘chirishingiz va undan
foydalanishingiz mumkin degani emas. Har qanday darslikni muallifining roziligisiz
shaxsiy veb-saytiga joylashtirish, boshqa odamlarning veb-sahifalarini nusxalash,
Internetda olingan fotosuratlarni ular asosida yangi manbalar yaratish uchun
o‘zgartirish, film yoki kompyuter dasturining soxta nusxasidan foydalangan holda,
u huquqbuzarlik qiladi, ya’ni mualliflik huquqini buzadi.
|
| |