MA’NAVIY TARAQQIYOTNI TA’MINLASH VA SOHANI YANGI

74-maqsad: 
Jamiyatda millatlararo totuvlik va dinlararo bag‘rikenglik 
muhitini mustahkamlash. 
75-maqsad: 
Tasviriy va amaliy san’at hamda dizayn yo‘nalishlarini 
rivojlantirish, aholining badiiy-estetik didini yuksaltirish. 
76-maqsad: 
Madaniyat va san’at sohalarini yanada rivojlantirish, madaniyat 
muassasalari va obyektlarining moddiy-texnika bazasini yaxshilash. 
77-maqsad: 
O‘zbekiston tarixini o‘rganish va targ‘ib qilishni yanada 
rivojlantirish. 
78-maqsad: 
Milliy kino san’atini rivojlantirish. 
Jamiyatning maʼnaviy takomiligi boʼlgan ehtiyoj davlatimiz tomonidan qabul 
qilinayotgan turli huquqiy hujjatlarda ham oʼz aksini topmoqda. Jumladan, 
Oʼzbekiston Respublikasi prezidentining 2021 26 martdagi “Maʼnaviyat va ijodni 
qoʼllab-quvvatlash maqsadli jamgʼarmasini tashkil etish toʼgʼrisida”gi PQ-5039-son 
Qarorini keltirish mumkin.
Qarorda quyidagi muhim vazifalarning ijrosiga qaratilgan chora-tadbirlar 
belgilangan: 

«Uzluksiz maʼnaviy tarbiya kontseptsiyasi» asosida maktabgacha taʼlim, 
umumiy oʼrta taʼlim, oʼrta maxsus va oliy taʼlim bosqichlari uchun metodik 
qoʼllanma, uslubiy tavsiyalar, maʼnaviy-axloqiy tarbiya nazariyasi va metodikasini 
boyitishga qaratilgan ilmiy-amaliy adabiyotlar yaratish, ularni nashr etish va joylarga 
yetkazish; 

milliy merosimiz, buyuk ajdodlarimizning jahon tamadduniga qoʼshgan 
ulkan hissalarini dunyo miqyosida keng targʼib qilishga qaratilgan chora-tadbirlarni 
amalga oshirish; 

sohaga «Raqamli targʼibot» tizimini joriy qilish maqsadida IT-parklar, 
innovatsion markazlar va frilanserlar bilan hamkorlikda mobilь ilovalar, kompyuter 
oʼyinlari, animatsion mahsulotlar yaratish; 

joylarda maʼnaviy-maʼrifiy muhitni oʼrganish, hududiy maʼnaviyat va 
maʼrifat kengashlari faoliyatini rivojlantirishga koʼmaklashish, targʼibot-tashviqot 

ishlarining samaradorligini oshirish maqsadida tashkil etilgan ekspertlar guruhlarini 
qoʼllab-quvvatlash; 

maʼnaviy-maʼrifiy sohani, adabiyot va kitobxonlikni har tomonlama 
rivojlantirish, bu boradagi ishlar samaradorligini oshirishga qaratilgan tashabbuslarni 
qoʼllab-quvvatlash; 

mamlakatimiz va xalqaro miqyosda ilmiy-maʼrifiy tadbirlar, adabiy 
anjumanlar, festivallar, tanlovlar, xalq sayillari, adabiy-musiqiy kechalar oʼtkazish; 

maʼnaviy-maʼrifiy, adabiy-badiiy kitob va plakatlar nashr etish, 
zamonaviy targʼibot vositalari va media mahsulotlar yaratish; 

Xalq taʼlimi vazirligi tizimidagi taʼlim muassasalari direktorlarining 
maʼnaviy-maʼrifiy ishlar boʼyicha oʼrinbosarlari va ijodiy-madaniy masalalar 
boʼyicha targʼibotchilar uchun qisqa muddatli oʼquv kurslari tashkil etish; 

mahalliy hokimliklar bilan birgalikda olimlar va mutaxassislarni jalb 
etgan holda sohada faoliyat koʼrsatayotgan targʼibotchilar malakasini oshirishga 
qaratilgan seminar-treninglar tashkil qilish; 

maʼnaviy-maʼrifiy ishlarni rivojlantirishga qaratilgan yangi loyihalar, 
kitob, risola va maqolalar, tadbirlar stsenariylarini yaratish boʼyicha ijtimoiy 
buyurtmalarni shakllantirish hamda bu ishlarga jalb etilgan olim va mutaxassislarni 
moddiy ragʼbatlantirish; 

Oʼzbekiston Yozuvchilar uyushmasi tomonidan tavsiya etiladigan 
adiblarning ijod namunalarini, jumladan yosh mualliflarning birinchi kitoblarini nashr 
etish; 

Oʼzbekiston Yozuvchilar uyushmasi aʼzolarining ijodiy kechalarini 
oʼtkazish, adabiyotimiz rivojiga munosib hissa qoʼshgan uyushma aʼzolariga moddiy 
yordam koʼrsatish; 

xalqimizning qadimiy tarixi, boy madaniyati, asriy anʼana va qadriyatlari 
tarannum etilgan, milliy maʼnaviyatimizning mazmun-mohiyati teran badiiy ifodasini 
topgan mumtoz va zamonaviy adabiyotimizning munosib namunalarini xorijiy 
tillarga tarjima qilish hamda jahon axborot tarmogʼida keng targʼib etish; 


milliy adabiyotni rivojlantirish, adabiy jamoatchilik tomonidan eʼtirof 
etilgan hamda mamlakat ijtimoiy hayotida muhim ahamiyatga ega boʼlgan badiiy 
asarlar mualliflarini moddiy jihatdan ragʼbatlantirish; 

Oʼzbekiston yozuvchilar uyushmasi hamda uning taniqli aʼzolari ijodiy 
faoliyatiga bagʼishlangan veb-saytlarni yaratish va ularni yangilab borish. 
Yana bir muhim hujjat - bu qabul qilinishi kutilayotgan “Yangi Oʼzbekiston – 
maʼrifatli jamiyat” kontseptsiyasi va uni amalga oshirish milliy dasturidir. Davlatimiz 
rahbari Sh Mirziyoev ishlab chiqiladigan kontseptsiyadan kutiladigan natijalar haqida 
toʼxtalib oʼtgan. 
• 
Bu, avvalo, maʼnaviy-axloqiy qadriyatlarimizni davr talablariga mos 
ravishda boyitish va rivojlantirish, shu orqali jamiyatning madaniy va maʼrifiy 
yuksalishiga erishish imkonini beradi. 
• 
Oʼz navbatida, bu jamiyat aʼzolarining ongi va tafakkurini, hayot 
falsafasi va dunyoqarashini kengaytirishga xizmat qiladi. 
• 
Bunda, aholi, ayniqsa, yoshlarning intellektual salohiyati va 
dunyoqarashini yuksaltirish, vatanparvarlik, xalqqa muhabbat va sadoqat tuygʼusi 
bilan yashaydigan barkamol avlodni tarbiyalash – oliy maqsaddir. 
• 
Ilm-fan, madaniyat va sanʼat, adabiyot va badiiy ijod sohalarining 
mamlakatimiz taraqqiyotidagi oʼrni va taʼsirini yanada oshirishga qaratilgan alohida 
dasturlar qabul qilinadi. 
• 
Ijodkor ziyolilarga doimiy eʼtibor qaratish, ularni moddiy va maʼnaviy 
jihatdan qoʼllab-quvvatlash, mehnat va yashash sharoitlarini yaxshilashga qaratilgan 
ishlar davom ettiriladi. 
• 
Madaniyat va sport muassasalari, teatr va muzeylarning moddiy-texnik 
bazasini yanada yaxshilash boʼyicha kompleks chora-tadbirlar amalga oshiriladi. 
• 
Hududlarning madaniy yuksalishi, xalq hunarmandchiligini ravnaq 
toptirishga qaratilgan manzilli ishlarni tizimli asosda olib boriladi. 
• 
Mamlakatimizda diniy bagʼrikenglik va millatlararo totuvlikni 
taʼminlash, fuqarolarimizni turli mafkuraviy tahdidlardan, zararli oqim va 
gʼoyalardan himoya qilish masalalari bundan buyon ham diqqat markazida boʼladi. 

• 
Muqaddas dinimiz, ezgu fazilatlarimizning mujassam ifodasi sifatida 
qadrlanadi. Yurtimizda turli diniy konfessiyalar uchun zarur sharoit yaratishga 
qaratilgan siyosat izchil davom ettiriladi. 
Yaratilajak kontseptsiya avvalo, maʼnaviy-axloqiy qadriyatlarimizni davr 
talablariga mos ravishda boyitish va rivojlantirish, shu orqali jamiyatning madaniy va 
maʼrifiy yuksalishiga erishish imkonini beradi. Jamiyat aʼzolarining ongi va 
tafakkurini, hayot falsafasi va dunyoqarashini kengaytirishga xizmat qiladi. 
Tarbiyada uzilishga yoʼl qoʼyib boʼlmasligi, odamlarning yoshi, kasbi, bilimi 
darajasi va maʼnaviy qiyofasiga qarab maʼrifiy ishlarning samarali uslublarini joriy 
qilish lozimligini hayotning oʼzi koʼrsatmoqda. Shu sababli targʼibot-tashviqot 
ishlarini ham ommaviy, ham muayyan ijtimoiy guruhlar, ham individual tarzda olib 
borish zarurati yuzaga kelmoqda. 
Maʼnaviy tarbiyani toʼgʼri yoʼlga ¬qoʼyishda ommaviy axborot vositalari katta 
taʼsir kuchiga ega. Ochigʼi, ularning bu imkoniyatlaridan yetarli darajada samarali 
foydalana olmayapmiz. Ijtimoiy tarmoqlarda soʼnggi paytlarda kuzatilayotgan turli 
gʼoyaviy va mafkuraviy xurujlarga aks taʼsir koʼrsatishning aniq tizimi shu paytgacha 
izchil yoʼlga qoʼyilmaganligi nihoyatda tashvishli hol. Аyniqsa, «ommaviy 
madaniyat» niqobi ostida milliy oʼzligimiz va qadriyatlarimizga mutlaqo yot urf-
odatlar singdirilayotgani hech bir qolipga sigʼmaydi. 
Xulosa oʼrnida aytish joizki, bugungi tahlikali davrda maʼnaviyat va maʼrifat 
faqat shu soha xodimlarining, oʼqituvchi va murabbiylarninggina emas, balki 
barchaning burchi boʼlishi lozim. Masalaga ana shu jihatdan qarab, “Hech bir ota-ona 
oʼz farzandiga goʼzal tarbiyadan koʼra buyuk meros qoldira olmaydi” hadisi sharifi 
va xalqimizning: “Bir bolaga yetti mahalla – ota-ona” maqoliga amalda rioya qilsak, 
hech qanday kuch maʼnaviyatimizga raxna sola olmaydi. 
Nazorat uchun savollar va topshiriqlar. 
1. 
Sizning fikringizcha yoshlarga maʼnaviy-maʼrifiy taʼlim tarbiya berishda 
qaysi omil va vositalar kuchliroq samara beradi? 
2. 
Oʼzingiz yashayotgan hudud yoki mahallada alohida maʼnaviy 
qadriyatlar mavjudmi? 

3. 
Yaratilajak “Maʼrifatli jamiyat kontseptsiyasi”da qaysi maʼnaviy-
mafkuraviy jihatlar ustuvorlik kasb etishi lozim deb hisoblaysiz? 

Download 26,13 Mb.