Тogridan-togri harajatlar




Download 479,63 Kb.
Pdf ko'rish
bet2/7
Sana11.12.2023
Hajmi479,63 Kb.
#116186
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
1474962390 65208

Тogridan-togri harajatlar deb - ma’lum bir mahsulotni ishlab chiqarish, qurilish ishlab chiqarishi texnologiyasi bilan 
bevosita bogliq bolgan harajatlarga aytiladi. Ularning togridan-togri deb atalishiga sabab, ularni konkret ish turi boyicha amaldagi 
smeta me’yorlari va narxlar asosida aniqlash hamda bir-birlik ishga nisbatan taqsimlab qiymatini topish mumkin. Тogridan-togri 
harajatlar tarkibiga quyidagilar kiradi: 
-qurilish maydoni hududida qurilish-montaj ishlari bilan mashgul bolgan ishchilarning asosiy ish haqlari. Ishchilarning 
qoshimcha ish haqlariga (ta’til haqlari, kompensatsiyalar, nafaqalar tolovi) boladigan harajatlar ustama harajatlar tarkibida 
hisobga olinadi. Ishchilarning asosiy ish haklariga xizmat korsatuvchi xojaliklar va yordamchi ishlab chiqarish ishchilarining
hamda qurilish, yo’l mashinalari va transport vositalarini boshqarish bilan shugullanuvchi ishchi mexanizatorlarning ish haqlari 
qoshilmaydi; 
-materiallar, buyumlar, kostruksiyalar va yarimfabrikatlarning qiymatlari. Yo’l qurilishida ishlatiladigan barcha 
materiallar ikki guruhga bolinadi: chetdan keltiriladigan va mahalliy materiallar. Hududiy ta’minot organlari orqali yo’l xojaligi 
qurilishlariga yetkazib beriladigan materiallar asosan chetdan keltiriladigan materiallardir. Ular qatoriga bitum, sement, yogoch 
materiallar, asidol, metall va boshqalar kiradi. +qurilish materiallari sanoati korxonalarida, qurilish industriyasidan, baza va 
mahalliy tosh materiallari karerlaridan, yo’l xojaligining yordamchi korxonalaridan keltiriladigan materiallar – mahalliy 
materiallar sanaladi. Mahalliy materiallar qatoriga qum, sheben, shagal, asfalt –beton va temir – beton aralashmalari 
konstruksiyalar va boshqalar kiradi. 


Тogridan – togri harajatdarda barcha materiallar qurilishning ob’ekt oldi franko omborxonasi narxlarida hisobga olinadi
ya’ni u narxlar ulgurji sotilish narxlari, sotish tanlash tashkilotlarning ustamalari, tara va rekvizitlari narxi, materiallarni ob’ekt 
oldi omborxonalarigacha yetkazib kelish uchun bolgan transport harajatlari, tayyorgarchilik – ombor harajatlari yigindisidan 
iborat boladi. 
+qurilish va yo’l mashinalarini, transport vositalarini tasarrufiga boladigan harajatlar mashina va mexanizmlarni qurilish 
maydoniga yetkazib kelish, ularni bir ob’ektdan boshqa ob’ektga kochirish, montaj va demontaj qilish, amartizatsiya 
ajratmalari, ta’mirlash harajatlari, ishchi – mexanizatorlarining ish haqlari, yonilgi – moylash materiallariga va elektro-energiyaga 
harajatlardan tashkil topadi. 
+abul qilingan ish olchamiga (100m
2
ga, 100m
3
ga 1m
3
ga, 1m
2
ga) togri keladigan togridan – togri harjatlar miqdori birlik 
qiymati deb ataladi. 
Bunday smeta hisob – kitoblarning ob’ekti, loyihalarda kozda tutilgan, konstruktiv elementlari va ish turlari boyicha ish 
hajmini birlik qiymatiga kopaytirib aniqlanadigan togridan – togri harajatlar sanaladi. 

Download 479,63 Kb.
1   2   3   4   5   6   7




Download 479,63 Kb.
Pdf ko'rish