davrida rus olimi S.S. Andreevskiy kasallikni qayvonlardan o‘ziga qtirib,uning
odamlarga qayvonlardan yuqishini isbotlab berdi, o‘rgandi va uni "Sibir
yarasi" deb atashni tavsiya etdi.
Kuydirgini qo‘zgatuvchi mikrobni 1855 yilda Boaueler aniqlagan.U yirik
xarakatsiz, aerob bakteriyadir.Tashqi muxitda sporalar qosil qilib, sporalari bir
necha yillargacha saqlanib qolishi mumkin.Kuydirgi sporalari ezinfeksiyalovchi
moddalar ta'siriga chidamli,70* S darajada 50 daqiqa qizdirilganda, bir-necha
soatdan so‘ng nobud bo‘ladi.
So‘nggi yillarda, keng olib borilayotgan sanitariya-gigienik va veterinariya
tadbirlari , qayvonlar go‘shti, terisi. Juni ustidan doimiy sanitariya nazorati olib
borilayotgani tufayli yurtimizda kuydirgi kasalligi juda kam kuzatilmokda.
Bemor albatta kasalxonaga yotkizilib, aloqidalanishi kerak.Uning parvarish
buyumlari aloqida bo‘lishi va ular dezinfeksiya qilinishi lozim.Yaraga
ishlatilgan boqlov materiallari yoqib tashlanadi.
Kuydirgiga qarshi chora-tadbirlarni veterinariya va tabobat xodimlari
birgalikda olib boradilar.Kasallik manbalarini yo‘kotish veterinariya xodimlari
o‘tkazadigan tadbirlarning asosi xisoblanadi.
Uy xayvonlari va ularning maqsulotlari bilan ishlovchi shaxslar
(zootexnik va veterinariya xodimlari , ferma , kushxona, teri , jun zavodlari,
muyna fabrikalari ishchilari ) maxsus kuydirgiga karshi vaksina bilan
emlanadi.
Bemor kasalxonaga yotkizilgandan keyin ,uning uyida dezinfeksiya
kilinadi.Bemor bilan mulokatda bulgan kishilar 8 kun davomida nazorat ostida
buladilar va ularga shoshilinch profilaktika choralari utkaziladi.
Keng omma, ayniqsa qishloq aqolisi va tegishli korxonalarning ishchilari
orasida sanitariya maorifi ishlarini keng yulga qo‘yish, kuydirgi kasalligi
tarkalishini oldini olishda katta axamiyatga ega.