|
mustaqil gumh qilib ajratilishi mumkin Pdf ko'rish
|
bet | 243/318 | Sana | 23.05.2024 | Hajmi | 14,15 Mb. | | #251148 |
Bog'liq G‘ofurov A.T., Fayzullayev S.S. Genetika va evolyutsion ta’limotmustaqil gumh qilib ajratilishi mumkin.
Prorioretseptorlar organizmdagi ayrim qismlaming fazodagi holati
o ‘zgarishini sezadi.
Yuqorida ko‘rsatilgan retseptorlardan har biri ta’sirlanganida tegishli
refleks vujudga chiqadi.
Spinal baqaning bukish, qashish va boshqa reflekslarini ko'zdan
kechirganimizda teri retseptorlarining ta’sirlanishi kelib chiqadigan
reflekslar bilan tanishgan edik.
Hazm qilish, qon aylanish, nafas olish organlarini va boshqalami
tekshirganda ichki organlar, shilliq pardalar va tomirlardan kelib chiquvchi
reflekslarni bir necha marta ko‘rgan edik. Aorta yoyidagi bosim oshganda
yurakning sekinroq urishi va tomirlaming kengayishi bunday refleksga
misol b o ia oladi. Bu holda depressor nervning retseptorlari ta’sirlanadi,
qo‘zg ‘alish shu nerv orqali uzunchoq miyaga borib, keyin adashgan
nervning markaziga (bu nerv yurak faoliyatini susaytiradi) va tomirlami
harakatlantiruvchi umumiy markazga o ‘tadi (tomirlami harakatlantiruvchi
umumiy markaz tomirlami kengaytiradi). Nihoyat, muskullar, paylar yoki
bug‘imlardan boshlanuvchi reflekslar shu organlar
cho‘zilganda kelib
chiqadi va gavdamizning muayyan vaziyatini saqlashda muhim rol
o ‘ynaydi. Pay reflekslari deb ataladigan reflekslar shunday reflekslarga
kiradi. Pay reflekslariga tizza refleksini misol qilib ko‘rsatish mumkin.
Tizza refleksi hammaga ma’lum: bunda payga urilsa, muskullar bir qadar
qisqarib oyoq yoziladi.
Odamdagi bir muncha doimiy reflekslarni o ‘rganish klinikada muhim
ahamiyatga egadir, chunki bu - markaziy asab tizimidan muayyan
qismining zararlanganligini bilishga imkon beradi. Shu xildagi bir muncha
doimiy reflekslarga teri, pay va ko‘zning ba’zi reflekslari kiradi (qorin
|
| |