markaziy asab tizimining charchashini ko‘rsatadi. Quyidagi tajriba ham




Download 14,15 Mb.
Pdf ko'rish
bet248/318
Sana23.05.2024
Hajmi14,15 Mb.
#251148
1   ...   244   245   246   247   248   249   250   251   ...   318
Bog'liq
G‘ofurov A.T., Fayzullayev S.S. Genetika va evolyutsion ta’limot

markaziy asab tizimining charchashini ko‘rsatadi. Quyidagi tajriba ham
charchash hodisasini o ‘rganishga imkon beradi. Markazga intiluvchi
nervni ta’sirlab, refleks y o ‘qotilsa, so‘ngra markazdan qochuvchi nerv
ta’sirlansa, muskul qisqarish bilan javob beradi. Bu tajriba charchashning
xuddi markaziy asab tizimida boshlanganligidan guvohlik beradi.
Markaziy asab tizimi qo‘zg ‘aluvchanligining o ‘zgarishi. Markaziy
asab tizimining yana bir xususiyati shuki, u organizmda ro‘y beradigan
o ‘zgarishlarga g'oyatda sezgir boiadi. Organizmda biror o ‘zgarish ro‘y
berishi bilan markaziy asab tizimining qo‘zg“aluvchanligi o ‘zgaradi.
Gazlar almashinuvi va qon aylanishining andak boisada o ‘zgarishi nerv
hujayralarining qo‘zg ‘aluvchanligiga ta’sir etadi.
Markaziy asab tizimi kislorodni gavdamizdagi boshqa hamma
organlarga qaraganda ko‘proq iste’mol qiladi: itning 100 g bosh miyasi bir
minutda 10 ml kislorod oladi: xolbuki, shuncha jigar 10 marta, shuncha
muskul esa 22 marta kam kislorodni iste’mol qiladi. Kislorod kirishi
348


kamayganda nerv hujayralari qo‘z g ‘aluvchanligini 
ju d a tez 
y o ‘qotishi,
keyinchaJik esa butunlay nobud b oiish i mumkin.
Bosh miyaning faoliyati qon aylanishining mutadil borishiga ham
b ogiiq . Miyadagi qon aylanishi qisqa vaqt buzilganda ham, miyaning
qo‘z g ‘aluvchanligi pasayib va hatto butunlay y o ‘qolib, odam hushidan
ketadi.
Asosan miyaga ta’sir etadigan ba’zi zaharlar markaziy asab
tizimining qo‘zg ‘aluvchanligini o ‘zgartiradi.
G ’oyatda kuchli, ta’sir etadigan zahar strixnindir. Strixnir. markaziy
asab tizimining qo‘z g ‘aluvchanligini oshiradi. Hayvon organizmiga juda

Download 14,15 Mb.
1   ...   244   245   246   247   248   249   250   251   ...   318




Download 14,15 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



markaziy asab tizimining charchashini ko‘rsatadi. Quyidagi tajriba ham

Download 14,15 Mb.
Pdf ko'rish