241
ga paketlarni uzatish mumkin, bu esa qarama-qarshi to‘qnashuv-
larni yuzaga keltirishi mumkin. Natijada, yechimi talab qiladigan
vaziyat yuzaga keladi.
“Aloha toza tizim” degan nom bilan mashhur. Aloqaning birin-
chi
variantiga muvofiq , ES xohlagan paytda uzatishni boshlashi
mumkin. Agar xabar tarqatilgandan keyin ma’lum bir vaqtdan
so‘ng u “ijobiy kvitansiya” (uzatish muvaffaqiyatli o‘tadi) olsa,
nizoli vaziyatni chetlab o‘tadi. Teskari holatda ES qarama-qar-
shi to‘qnashuvlar (qoplash amalga oshirildi yoki boshqa shovqin
manbayi yuzaga keldi) yuzaga kelishini
bilishadi va uzatishni tak-
rorlashadi (ya’ni salbiy kvitansiya olinadi). Agar ES eshitishdan
so‘ng uzatishni darrov takrorlasa yana nizoli vaziyatga tushib
qolishi mumkin. Nizoni yechishda qayta uzatishda tasodifiy ke-
chikishlarni kiritish va nizoga kirishgan paketlarni vaqt bo‘yicha
tarqatish uchun muayyan muolaja kerak bo‘ladi.
Aloqa tizimining ikkinchi varianti bo‘yicha vaqt bo‘laklarga
bo‘linadi, (oкно) darcha uzunligi bitta paketni uzatish uzunligi-
ga teng (hamma paketlar bir xil uzunlikka ega deb hisoblanadi).
Agar paketlarni uzatishni faqat darchaning
boshida boshlanishi
talab qilinsa (vaqt yo‘ldoshga bog‘lanadi), unda yo‘ldoshli kanal-
dan samarali foydalanishda ikki baravar yutuqa erishish mumkin,
chunki bunda qoplam (положения) bitta darcha uzunligi bilan
chegaralanadi (Aloha toza tizimida ikkita). Bunday uzatish Aloqa
ning sinxronli tizimi deb ataladi (15.1-rasm).
Aloha
toza tizimining
noziklik davri
P
P
2P
Vaqt
Aloha toza tizimining
noziklik davri
15.1-rasm. Aloqa tizimining zaiflik davri.
242
Uchinchi variantga asosan ES talabiga ko‘ra vaqtinchalik dar-
chalar zaxiralanadi.
Aloqa tizimida katta intensiv vazifali ESlar uchun ustunlik ham
ko‘zda tutilgan.
