459
CDMA-Multi Carrier – bir nechta eltuvchilar asosida
ishlaydigan CDMA texnologiyasi. CDMA-2000
standartlar
oilasida qo‘llaniladi.
CDMA-TDD – vaqt bo‘yicha dupleks asosida ishlaydigan
CDMA texnologiyasi. UTRA TDD radiointerfeysi. TD-SCDMA
standartida qo‘llaniladi.
TDMA-Single Carrier – bir eltuvchi asosida ishlaydigan
TDMA texnologiyasi. UWC-IS-136 standarti qo‘llanilishi ko‘zda
tutilgan.
FDMA-TDMA – FDMA
va TDMA texnologiyalarining
qo‘shilishi. DECT standartida qo‘llaniladi.
IP-OFDMA – IP protokolini qo‘llab-quvvatlaydigan bir necha
ortogonal eltuvchilar asosida ko‘p sonli ulanish texnologiyasi.
FDD chastota bo‘yicha dupleks asosidagi OFDMA radiointerfeysi.
WiMAX va LTE standartlarida qo‘llaniladi.
WiMAX tizimlarining kelgusi rivoji IEEE 802.16 guruhidagi
yangi standartlarning paydo bo‘lishi bilan bog‘liq deb
hisoblanmoqda. IEEE 802.16 ishchi guruhi doirasida standartni
takomillashtirish bo‘yicha ko‘p sonli tadqiqotlar o‘tkazilmoqda
va hozirgi vaqtda eng istiqbolli deb IEEE 802.16m
standarti
loyihasi ko‘rilmoqda. U ko‘zda tutilganidek, IMT Advanced
sifatida ma’lum bo‘lgan (ya’ni, IMT-2000 dan keyingi) tizimlarni
tavsiflaydi. WiMAX forumi IEEE 802.16m
standartini WiMAX
tizimlarini boshqa mobil texnologiyalar bilan konvergensiyasining
(birlashishining) asosi sifatida baholamoqda. IEEE 802.16m
standartining paydo bo‘lishi 2012-yilga to‘g‘ri kelgan.
IMT Advanced dasturi IMT-2000 tizimlarida erishilmagan
yanada yuqori ma’lumot uzatish tezligiga,
yanada katta mobillikka
va funksionallikka ega tizimlarni yaratishga qaratilgan. Bundan
ko‘zda tutiladiki, IMT Advanced texnologiyalari yuqori mobillikda
100Mbit/sek gacha va past mobillikda va turg‘unlikda 1Gbit/sek
gacha tezliklarni ta’minlaydi va shu sabab bu texnologiyalarni
mobil aloqa tizimlarining to‘rtinchi avlodi – 4G
ga kiritish
mumkin (32.1-rasm).
460
Eslatib o‘tish kerakki, “IMT-2000” va “IMT Advanced”
dasturlari hozirgi vaqtda yagona “IMT” dasturiga birlashtirilgan.
3G texnologiyasining rivojlanishi
2005
2006
2006+
2007–2009
Simsiz keng polosali texnologiyalarning rivojlanishi
3G
EV-DO
WCDMA
OFDMA ga
asoslangan
Wi-Fi
OFDM
802.16e-2005
OFDM
3.5G
EV-DO Rev A
HSDPA
802.16e-2005
MIMO-BF
OFDMA
3G
evolyutsiyasi,
LTE, EV-DO Rev
B,C OFDMA,
MC-CDMA
