61
ba’zan kichik simlardan tayyorlanadi. Ba’zi turdagi rezistorlar simsiz
rezistorlar deb nomlanadi.
Metall plyonkali va kompozit rezistorlar. Qarshilikli elementlar o`zi bilan
keramik o`zakli silindrda yuqori solishtirma qarshilik kompozit material yoki
metall eritmali yupqa plyonkalardan, past koeffitsient termik qarshilikdan tashkil
topgan. O`zakni oxirida simli ulanishli metall
kolpachkasi montaj uchun
mahkamlangan. Ba’zan, plyonkada spiralli konfiguratsiya o`tkazuvchi yuzada
vintli ariqchali bajarilgan. Hozirda bosma plata teshiklarida rezistorlarni montaj
qilish usullari keng tarqalgan.
Shu prinsipda gibridli integral mikrosxemalar tarkibida resistorlardan
bajarilgan (yasalgan): bir xil pechatli yoki vakuumda
oddiy soxta kukunli
keramikli usulda ustudan yurgizilgan, metalli yoki kompozitli plyonka
ko`rinishda bo`ladi.
Metallfalgali rezistorlar. YUpka lentali metall
materiall rezistirlar
ishlatiladi.
Burchakli rezistorlar. Hajmli va plyonkali ko`rinishlari tayyorlanadi.
Rezistorni o`zi plyonkali yoki neorganik va organik moddalar bilan grafit
aralashmali bo`ladi.
Integral rezistor. Rezistor (rezistivnыy) elementi – kam ligerlangan
yarim o`tkazgichli, boshqa izolyasiyalangan
zanjirdagi mikrosxemada p-n
o`tuvchi, oddiy zigzag ko`rinish kanalli kristal mikrosxema tuzilishida
bo`ladi. Bunday rezistorlar nolineyni katta volt-amper xarakteristikasiga ega
bo`ladi. Asosan integral monokristal mikrosxemalar tarkibida boshqa turdagi
rezistorlarni qo`llashni imkoni (iloji) yo`q.
6.9-rasm. Sanoat uchun ishlab chiqariladigan rezistorlar
Rezistorlarni ishlab chiqishda bitta va shunga o`xshash naminalli
qarshiliklar ishlab chiqariladi. Rezistorning aniq o`xshash qiymatlilari imkon
qadar yaqin bo`ladi. Ishlab chiqarilayotganda 5%, 10%, 20%
li rezistorlarni
aniqligi 0,01% gacha bir-biriga shunchalik yaqin bo`ladi. Rezistorlarni
naminali ixtiyoriy emas: ularning bir necha naminalli qiymatlilari tanlanadi,
62
ko`pincha E6 (20 %), E12 (10 %) yoki E24 (rezistorlar uchun 5% gacha
aniqlikga ega) bir qancha naminallilar qo`llaniladi,
bunday rezistorlar aniq
yaqin foydalaniladi (masalan E48).
Ishlab chiqarilayotgan rezistorlarlar iste’mol qiladigan maksimal quvvat
qiymatlari bilan xarakterlanadi (0,125Vt 0,25Vt 0,5Vt 1Vt 2Vt 5Vtli
rezistorlar ishlab chiqariladi), GOST 24013-80 va GOST 10318-80 bo`yicha
talabiga oid radiotexnik rezistorlarni quyidagi Vattli naminallilari ishlab
chiqarilgan.: 0.01, 0.025, 0.05, 0.062, 0.125, 0.5, 1, 2, 3, 4, 5, 8, 10, 16, 25,
40, 63, 100, 160, 250, 500).