|
Tırtıl bəndi töküyünün texnoloji hesabatları
|
| bet | 11/14 | | Sana | 20.01.2024 | | Hajmi | 1,41 Mb. | | #142102 | | Turi | Referat |
Bog'liq Diplom nümunəsi Rüstəmova Pəri 757 A3.3. Tırtıl bəndi töküyünün texnoloji hesabatları
Tırtıl bəndinin töküyünün hazırlanma ardıcıllığının necəliyini əvvəlki mövzuda yazmışıq. Onun töküyünün hesabatı isə aşağıdakı kimi olacaqdır. Ст 20ХГСНМ markalı poladı 500 kq-lıq induksiya sobasında əritmək üçün lazım olacaq şixtə materialların tərkibi aşağıdakı cədvəldə verilmişdir. (cədvəl 3.1.)
Cədvəl 3.2
Şixtə materialların tərkibi
FXr 0,25
|
FeSi 65
|
FeMn 90
|
FeNi 93
|
FeTi 30
|
Cu
|
FeMo
|
Al
|
4 kq
|
7 kq
|
4 kq
|
4 kq
|
1 kq
|
0,4 kq
|
0,8 kq
|
0,1 kq
|
Qeyd etmək lazımdır ki, ferronikel, ferromolibden, ferrotitan sobaya şixtə ilə birlikdə yüklənməlidir.
Şixtə tam əridikdən sonra, ərinmiş metalın üzərindən posanı təmizləməli mis, ferrosilisium, ferromanqan, ferroxrom liqaturalarını əvvəlcədən qızdırılmış halda ərinmiş metala əlavə etməli, 4-5 dəqiqədən sonra posanı təkrar yığmalı, ekspress analiz üçün nümunə tökməli, suda soyutmalı, daşda təmizləməli və dərhal həmən ərintinin tökmə kartası ilə birlikdə spektral laboratoriyalara göndərmək lazımdır. Spektral laboratoriyanın cavabına əsasən metalın tərkibini yuxarıda göstərilən liqaturalarla korreksiya etməli, metalın üzərindən posanı yığmalı.
0,2 kq-lıq PUXİTG materialını maye metalın üzərinə səpməli, 3-5 dəqiqə gözləməli, posanı yığmalı, metalın tempraturunu ölçməli, tempratura 1650-1660 dərəcəyə çatdırdıqda, aşağıdakı liqaturaları kovşa atmalı, metalı kovşa boşaltmalı, posanı yığmalı. Al-dan isə hər 70-100kq-lıq kovşa 0,1 kq əlavə etmək lazımdır. АкЦет –dən isə hər 70-100 kq-lıq kovşa 0,15-0,2 kq əlavə etmək lazımdır.
Daha sonra posanı yığıb tökməyə başlamaq lazımdır.
10P6-765-sb102 üçün tırtıl bəndinin töküyünün çəkisi 5,655 kq-dır. Geri qayıtmayan ümumi itgilərin miqdarı əridilən şixtə materialının çəkisinin 4,6%-i qədərdir. Tökmə sisteminin çəkisi 2 ədəd tırtıl bəndi töküyü üçün 10,65 kq-dır. Ct 10 şixtə materialının çəkisi 11,18 kq-dır.
Şixtə materialının ümumi çəkisi 11,18 kq + 1,0073 kq= 12,8 kq .
Geri qayıtmayan itginin miqdarı (12,8 x 4,6 ) : 100 = 0,59 kq.
Töküyün çəkisi itgi ilə birlikdə 5,655 kq + 0,59 kq = 6,245 kq.
Təkrar istehsala qayıdan tökmə tullantılarının miqdarı tökmə sistemi 5,325 kq (10,65kq 2 ) + 1,23 kq ( 12,8 – ( 6,245 + 5,325 ) çıxdaşın miqdarı = 6,555 kq.
Təkrar emala qayıdan tökmə tullantılarının kimyəvi tərkibi aşağıdakı cədvəldə verilmişdir. (cədvəl)
Cədvəl 3.3
Təkrar emala qayıdan tökmə tullantılarının kimyəvi tərkibi
C
|
Si
|
Mn
|
Cr
|
Ni
|
Mo
|
Ti
|
Cu
|
0,18-0,24%
|
0,9-1,3%
|
0,9-1,2%
|
0,6-0,9%
|
1,1-1,5%
|
0,1-0,15%
|
0,03-0,07%
|
0,4-0,6%
|
Qeyd. Yuxarıda adları çəkilməyən material sərfində göstərilən bütün köməkçi materiallar bir ədəd tırtıl bəndinin material sərfidir və təkrar istifadə üçün yararsızdır.
Metalın qəlibə tökülməsi keyfiyyətli tökük alınması baxımından həlledici bir əməliyyatdır. (şəkil 3.6.)–də metalın qəlibə tökülməsinin dörd rejimi mövcuddur .
Birinci rejim metalın tökmə sürətinin modelin termodestruksiyasının maksimal sürətindən xeyli az olması ilə xarakterizə edilir. Bu rejimdə maksimal araboşluğu və minimal təzyiq yaranır,bu isə (1.4) tənliyinə görə, tökmə qəlibinin uçmasına və töküyün zay olmasına gətirib çıxara bilər (şəkil 3.1,a).
İkinci rejimdə qəlibin boşluğunda metalın qalxma sürəti modelin termodestruk-siyasının maksimal sürətinə yaxındır. Bu rejimdə bu iki kəmiyyət arasında tarazlıq qərarlaşır. Ara boşluğunda təzyiq və ara boşluğunun qiyməti optimal ölçülərdə olur. Bu rejim optimal hesab olunur və əvəzetmə rejimi adını almışdır (şəkil 3.6,b).
Qəlibin boşluğunda metalın sürətinin sonrakı artması zamanı modelin termo-destruksiyası böhran qiymətinə çatır və o, verilmiş temperaturda penopolistirolun termodestruksiyasının həddi sürəti, həm də modelin özünün sıxılmada möhkəmliyi ilə müəyyən edilir.
Bu rejim δ araboşluğunda maye fazanın əhəmiyyətli toplanması ilə səciyyələnir. Maye faza metalın güzgüsündə yığışaraq “metal–qəlib” sərhəddinə axır, qismən də metalla tutulur və parçalanmaqda davam edir. Bu hadisələr müxtəlif qüsurlar, o cümlədən töküyün özündə qaz boşluqları əmələ gətirir (şək. 3.6,a)
Qəlibin boşluğunda metalın qalxma sürəti modelin termodestruksiyasının böh-ran sürətini aşarsa, metalın modeli əhatə etməsi baş verir. Bu zaman metal penopo-listirolun istilik oturması hesabına qəlib və model arasında minimum müqavimət xətti üzrə hərəkət edir.
Bu rejim prosesin qeyri–stabilliyi ilə səciyyə edilir, bu rejimdə metal modelin xeyli hissəsini əhatə edir, nəticədə qaz təzyiqi kəskin artır və bu, dayaqdan metalın sıçramasına və ya tökükdə iri qaz boşluğunun formalaşmasına səbəb ola bilər (şək. 3.6,c)
|
| |
